Rusafobafobija: napiaredadni pajezdki Alaksandra Milinkieviča ŭ Maskvu ŭspychnuła novaja dyskusija na temu rasiejskaha ŭpłyvu ŭ Biełarusi.
U intelektualnych kołach nazirajucca dziŭnyja źjavy: analityki, što nie adnosiać siabie da praŭładnych, aktyŭna vyšukvajuć u apazycyi «prazachodnikaŭ» i «antyrasiejcaŭ», pahražajučy im, u najlepšym vypadku, pravałam na vybarach-2006. Na analityčnym internet-resursie «Naša dumka» raspaliłasia sapraŭdnaja intelektualnaja bojka. Dakładniej, źbićcio — tam prychilnik «rasiejskaha prajektu» znajšoŭsia tolki adzin. U roli baksiorskaj ihrušy akazaŭsia palitolah Andrej Suzdalcaŭ.
«Z hadami na palityčnym podyjumie rasiejskaj stalicy sfarmavałasia sapraŭdnaje biełaruskaje «madelnaje ahienctva», dzie, vybivajučysia ź siły, źmianiajučy adzin adnaho, biełaruskija dziejačy demanstrujuć svajo imknieńnie trapić u tak zvanuju «biełaruskuju abojmu» Kramla», — piša A.Suzdalcaŭ u analityčnym trypcichu «Miensk—Maskva». Jaŭhien Abzavaty, daŭni praciŭnik Suzdalcava, nie pahadžajecca: «Paviedamleńni pra naviedvańnie rasiejskaj stalicy pradstaŭnikami apazycyi źjaŭlalisia dastatkova rehularna. Adnak bolšaść takich sustreč adbyvałasia pa inicyjatyvie samoj Maskvy. Heta śviedčyć, chutčej, pra cikavaść rasiejskaj palityčnaj elity da sytuacyi ŭ našaj krainie, čym pra paprašajnictva z boku tutejšych palitykaŭ».
A.Suzdalcaŭ zakidaje apazycyi niazdatnaść stvaryć prarasiejski prajekt, jaki skłaŭ by alternatyvu prarasiejskamu prajektu A.Łukašenki. «Prarasiejski prajekt», na jahonuju dumku, musić praduhledžvać poŭnuju admovu ad kantaktaŭ z Zachadam — jak u Łukašenki. Ideja stvareńnia «prarasiejskaha prajektu» nia novaja. Joj niekalki hadoŭ. Ale nichto z palitykaŭ, aproč Łukašenki, nia toje što ŭ kaalicyi, a navat pa-za jaje miežami nia kaža pra patrebu ŭvieści adzinuju valutu dy stvaryć adzinuju dziaržavu. Chiba što Valer Frałoŭ, jaki zrabiŭ padobnuju zajavu ŭ artykule «Z Rasiejaj ci biez?», nadrukavanym u «Narodnaj voli». Zdavałasia b, rasiejski palityčny bamond musiŭ uchapicca za prapanovu Frałova jak za vyratavalnuju sałominku. Ale Maskva maŭčyć. «Rasiejskaja ŭłada ŭ kančatkovym vyniku pryznaje tych, chto ŭžo pryznany», — miarkuje inšy analityk «Našaj dumki». Deklaravańnie svajoj prarasiejskaj pazycyi zusim nie harantuje padtrymki Kramla. Kreml pavažaje tolki siłu.
«Hleb Paŭłoŭski ciapier pracuje, kab stvaryć svaju klijenturu ŭ Biełarusi. Ale zhadvajecca 2002 h., kali tak ci inakš u padtrymku Pucina (kali toj prapanavaŭ Biełarusi ŭvajści ŭ skład Rasiei abłaściami. — Red.) vystupili tolki Sinicyn i Jarašuk. Ich amal što zataptali», — kaža Vital Silicki. «Ja byŭ u Maskvie, bačyŭ, čym zajmajecca Paŭłoŭski, i pierakanaŭsia: heta pracuje na ŭtrymańnie status-kvo», — śćviardžaje hałoŭny redaktar časopisu «Arche» Valer Bułhakaŭ.
Na artykuł «Našaj Nivy», u jakim raskazvałasia pra sproby Maskvy raskałoć biełaruskich demakrataŭ i pra sproby asobnych apazycyjaneraŭ spadabacca Maskvie, adreahavała «BiełHazieta» artykułam «Maskva šyzam nia vieryć. A apazycyja — maskalam». Kali parada biełaruskim palitykam nie pačynać svaju kampaniju ad Spaskaj viežy — šyza, to jak nazvać takuju paradu ad «BH»: «Pierad Maskvoj jana (palityčnaja siła, jakaja vystaviła kandydata na vybary. — Red.) pavinna vyściłacca jašče macniej, čym pierad Bruselem i Vašynhtonam». Dobry sposab zavajavać biełaruskaha vybarščyka.
«BiełHazieta» apraŭdvaje adsutnaść raŭnapraŭnaha dyjalohu z Maskvoju tym, što apazycyja nia vyjhrała za dziesiać hod u Biełarusi nivodnych vybaraŭ. Jak byccam, u nas ciaham dziesiacihodździa pravodzilisia paŭnavartasnyja vybary. I niaŭžo hety dyjaloh pačniecca, kali biełaruskija palityki pačnuć vieści siabie, padobna da dyvančykaŭ dla noh?
«I nia Fond efektyŭnaj palityki pavinien padładžvacca pad biełaruskich nacyjanalistaŭ. Sami nacyjanalisty pavinny ščaśliva ŭśmichacca pry słovie «Eŭrazija», — pavučaje «BiełHazieta».
«Pa hetaj lohicy toj, chto pryščurana hladzić na Maskvu, toj nacyjanalist», — kaža V.Bułhakaŭ. Tak i ŭsiu prezydenckuju rać z Łukašenkam na čale ŭ nacyjanalisty zapisać možna. Ukazvała ž niadaŭna rasiejskim ideolaham «Biełaruś siehodnia», što jany «kryŭdziać nas svaimi całkam miadźviedžymi ŭchvatkami».
«Kali blizkija da Kramla struktury sapraŭdy zanialisia pošukam «bolš sučasna dumajučaha palityka», nacyjanalistam, jakich całkam zadavalniaje adziny kandydat ad apazycyi A.Milinkievič, treba aktyŭna pierakonvać Rasieju ŭ tym, što jon takim źjaŭlajecca», — piša «BiełHazieta». A jak nie pierakanaje, to što? Nu ž Rasieja nie padtrymaje adzinaha kandydata tak, jak padtrymlivała Janukoviča, Miłošaviča dy Akajeva, a budzie procidziejničać, jak Juščanku j Varoninu? Oto ŭžo hora sierbaniom! — reziumuje kamentatar sajtu «Naša dumka».
∎
«Ludzi, jakija prafesijna zajmajucca nacyjanalnym adradžeńniem, zazvyčaj, intelihienty i viedajuć movy», — padjałdykvaje «BiełHazieta». Chaciełasia b čakać hetaha i ad tych, chto prafesijna zajmajecca žurnalistykaj. A to vychodzić, što aŭtar «BH» z typovym imiem Radyjon Raskolnikaŭ, padhledzieŭšy ŭ «NN» specyfičny termin rasiejskich palittechnolahaŭ «Eŭraŭschod», pierakładaje jaho ź biełaruskaj na rasiejskuju jak «ES» («Eŭrasajuz»).
Kamientary