Samy vybitny biełaruski vojenačalnik XX stahodździa? Stanisłaŭ Bułak-Bałachovič

23 lutaha ŭ postsavieckaj Biełarusi pryniata adznačać «Dzień abaroncy ajčyny». Hetaje savieckaje śviata, jakoje było pryznačana na nibyta dzień stvareńnia balšavickaj armii. Da Biełarusi hety dzień maje dačynieńnie chiba jak dzień stvareńnia proniamieckaj Biełaruskaj krajovaj abarony ŭ 1944 hodzie.

A 22 lutaha 1883 hoda (10 lutaha pa starym styli), roŭna 130 hadoŭ tamu, naradziŭsia Stanisłaŭ Bałachovič, viadomy jak hienierał Bułak-Bałachovič. Na maju dumku, heta samy vybitny biełaruski vojenačalnik XX stahodździa.

U pryvatnaści, Zachodniaja Biełaruś abaviazanaja dvaccaćciu hadami svabody ad savieckaj ułady i stalinskaha teroru, chaj i ŭ składzie Polščy, dvum našym ziemlakam: Lucyjanu Žalihoŭskamu i Stanisłavu Bałachoviču.

Za ŭdzieł u Pieršaj suśvietnaj vajnie Bałachovič uznaharodžany šaściu rasijskimi ordenami i tryma sałdackimi hieorhijeŭskimi kryžami.

Heta pry tym, što na vajnu jon razam z bratam pajšoŭ dobraachvotnikam, budučy ŭžo starejšym za tryccać hadoŭ, nie majučy nijakaj papiaredniaj vajennaj padrychtoŭki. Paśla pačatku hramadzianskaj vajny Bałachovič prajaviŭ siabie jak adzin z samych vybitnych kamandziraŭ na antybalšavickim froncie ŭ Estonii i na Pskoŭščynie.

U listapadzie 1919 h. Bałachovič sa svaim adździełam, zbolšaha składzienym ź biełarusaŭ, pastupiŭ na słužbu Biełaruskaj Narodnaj Respubliki, ale Rada BNR nie znajšła srodkaŭ, kab jaho zabiaśpiečvać.

Srodki znajšlisia ŭ palakaŭ, i tamu Bałachovič byŭ pierakinuty pad Bieraście, dzie jahony dyviersijny adździeł zrabiŭsia ŭdarnym kułakom polskaha nastupu na balšavikoŭ u biełaruskim Paleśsi.

U listapadzie 1920 hoda, pierad Ryžskaj mirnaj damovaj pamiž palakami i balšavikami, što kančatkova «parvała naš kraj papałam», vojska Bałachoviča ździejśniła svoj apošni pachod u hłyb akupavanaj balšavikami terytoryi.

Hetym razam vojska adkryta rušyła pad bieł-čyrvona-biełymi ściahami, a Bałachovič, padtrymany šeraham biełaruskich vajskovych i palityčnych arhanizacyj, abvieściŭ siabie Načalnikam biełaruskaj dziaržavy. Bałachoŭcy vyzvalili ad savietaŭ častku Uschodniaha Paleśsia, ale musili adstupić pad ciskam macniejšych siłaŭ voraha.

Paśla vajny Bałachovič žyŭ u Polščy, byŭ vajennym daradcam. U pryvatnaści, jon dapamahaŭ hienierału Franka vieści hramadzianskuju vajnu suprać prasavieckaha ŭrada.

Zahinuŭ Bałachovič u 1940 hodzie, ad nacysckaj kuli, u akupavanaj Varšavie.

Čym dalej, tym bolš mnie asabista zdajecca, što ŭ čas hramadzianskaj vajny Bułak-Bałachovič byŭ najbolš realistyčnaj fihuraj, hipatetyčnaje abjadnańnie vakoł jakoj mahło b dać maksimalnyja šansy tahačasnaj sprobie zdabyć Biełarusi niezaležnaść.

U hetym čałavieku spałučalisia mnohija jakaści, jakich brakavała i brakuje mnohim biełaruskim zmaharam-demakratam što ŭ tyja losavyznačalnyja časy, što ciapier.

Realnaja ŭnutranaja siła, realnaja charyzma, zdarovyja chałodnakroŭje, niaschilnaść da intelihienckaj refleksii i adsutnaść sumnaviadomaj biełaruskaj paraženčaj pamiarkoŭnaści. Dobraja dola chulihanstva i biesšabašnaści.

U biełaruskim niezaležnickim ruchu, ja liču, zaŭždy było zašmat dobrych i drennych paetaŭ, ale zamała ludziej, jakija, tak by mović, u dobrym sensie słova mahli b dać vorahu kułakom pa tvary ci rubanuć jaho šaškaj.

Paralelna z hetym Bułak-Bałachovič demanstravaŭ efiektyŭnuju zdolnaść da zdarovaha kampramisu akurat z tymi, z kim biełarusam, imavierna, tady i treba było šukać chaŭrusa: ź Piłsudskim, z rasijskimi biełahvardziejcami, klučavymi antysavieckimi siłami rehijona. Jon i zastaŭsia ŭ historyi jak hieroj adnačasova polski, biełaruski i rasijska-biełahvardziejski. Jon bolš, čym mnohija, razumieŭ, što hałoŭnaja supolnaja zadača na toj momant — pieramoha nad balšavikami.

U baćki-Bałachoviča jość čaho pavučycca.

Karysnyja spasyłki:

• Supołka ŭ Livejournal, pryśviečanaja pamiaci hienierała

• Pieravažna polskamoŭnaja supołka, pryśviečanaja Bałachoviču i bałachoŭcam, u Facebook.

Apytanka

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0