26-hadovaja Nadzieja Kucenka pamierła praz 100 dzion paśla rodaŭ. I heta adbyłosia nie ŭ pravincyi, dzie časta nie chapaje śpiecyjalistaŭ. Maładoj mamy nie stała ŭ staličnaj balnicy, vakoł jaje byli dziasiatki miedykaŭ. Ale ŭratavać nie zdoleli.
«Dačka nam sama telefanavała, a tut niama zvankoŭ. Ja nabraŭ jaje. Adkazała doktarka: dačka ŭ ciažkim stanie — u komie, joj zrabili kiesarava, dzicia ŭratavali. Čakali mašynu «chutkaj», kab pieravieźci jaje ŭ inšuju balnicu. Heta było dzieści ŭ 17 hadzin, — pryhadvaje toj dzień Viktar Samojłaŭ. — Doktarka, jak paśla skazała, razhubiłasia. I adznačyła, što jana nie adna vinavataja».
24 červienia 2013 Nadzieja ŭpała ŭ komu. 1 kastryčnika jana pamierła. U Viktara ž paśla siamiejnaj trahiedyi zdaryŭsia insult.
Znoŭ stali baćkami
My sustrelisia ŭ Babrujsku na kvatery ŭ Taćciany Kucenki, śviekryvi Nadziei. Žančyna dahladaje ŭnuka — znoŭ daviałosia stać mamaj. U Babrujsku žyvuć i druhija babula ź dziadulem. Baćka ž pracuje ŭ Minsku, a da syna pryjazdžaje kožnyja vychadnyja.
Maksim naradziŭsia na dva miesiacy raniej za termin i važyŭ tolki 990 hramaŭ. Siońnia jamu 9 miesiacaŭ, i adčuvaje jon siabie dobra.
«Syn vučyŭsia ŭ Minsku ŭ RTI, Nadzia — tut u miedvučyliščy. A paznajomilisia jany na adnym dni naradžeńnia, — raskazvaje historyju znajomstva dziaciej Taćciana. — Ažanilisia ŭ 2006. Pierajechali ŭ Minsk. Ivan pracavaŭ inžynieram, Nadzia miedsiastroj u stamatałahičnym centry. Mocna kachali adno adnaho. My dapamahli im nabyć kvateru. Zatym jany kupili mašynu. I vyrašyli, što treba dzicia naradzić — siem hadoŭ usiotki pražyli ŭ šlubie.
Kali Nadzia zaciažaryła, pačali baleć sustavy — i daktary dyjahnastavali artryt. Lačyli harmanalnymi preparatami.
«Jaje stan horšaŭ. Ciažarnyja pavinny dadavać u vazie, a jana chudzieła. I kali ŭ mai pajšła ŭ dekret, važyła ŭsiaho 38 kiłahramaŭ! Joj ciažka było chadzić. Uvieś čas zadychałasia i krychu pakašlivała. U mai jana lažała ŭ 7-j haradskoj balnicy. Niejak zajechała da majoj dački (jana doktar), a taja zaŭvažyła, što na tvary ŭ Nadzi nibyta čyrvony «matylok» — jak pry vaŭčancy. Skazali joj, kab paprasiłasia ŭ daktaroŭ zdać analizy. Z hetaha ŭsio i pačałosia. Analiz nie paćvierdziŭsia, ale daktary pačali lačyć jaje i ad vaŭčanki — taksama harmonami. Joj palepšała», — praciahvaje Taćciana.
22 červienia jana naviedała niaviestku ŭ balnicy. Heta była subota. Praz dva dni dziaŭčyna patelefanavała i skazała, što 25ha joj zrobiać kiesarava siačeńnie, bo płod užo nie raźvivaŭsia. A ŭviečary pryjšła strašnaja viestka.
Pramarudzili
Što ž adbyłosia ŭ balnicy? Adnavić karcinu trahičnaha dnia dapamahła susiedka pa pałacie.
«Kala 15-j hadziny Nadzieja pajšła ŭ duš. Jana, vidać, paśliznułasia i stuknułasia hałavoj (ja ŭ dušy nie była, ale bačyła ŭ śledčaha fotazdymki — usio ŭ plitcy, ni silikonavaha dyvanka, ni ručak). Kali susiedka pačuła šum i zajšła, Nadzia lažała biesprytomnaja. Daktary pryviali jaje ŭ prytomnaść. Jana paśla hetaha jašče pazvaniła mužu i raskazała pra zdareńnie. Zatym joj stała kiepska, i jaje zabrali ŭ reanimacyju».
U 17.50 daktary vyrašyli rabić Nadziei kiesarava siačeńnie. U jaje pačalisia sutarhi.
«Z 5-j haradskoj balnicy vyklikali niejrachirurha ź instrumientam. Jon musiŭ praśvidravać dźvie dzirački ŭ čerapie i vypuścić kroŭ. Ale pabajaŭsia heta rabić biez mahnitnarezanansnaj tamahrafii (MRT): było nie zrazumieła, unutryčarapny kryvaciok u jaje albo ŭnutrymazhavy. MRT u 1-j balnicy znachodzicca prosta ŭ dvary. Nichto nie pavarušyŭsia, kab advieźci jaje tudy. Paśla ŭžo daktary kazali, što MRT było začyniena. My pravieryli — pracavała da 20 hadzin. A tam miedyki skazali nam, što mahli b i zatrymacca ŭ takoj situacyi. Kali b da ich źviarnulisia».
«Kali ranicaj my pryjechali ŭ 5-ju balnicu, doktar skazaŭ, što jaje nadta pozna pryvieźli da ich», — dadaje Viktar.
Kali Nadzieja ŭpała ŭ komu, jaje maci pravodziła amal uvieś čas z dačkoj. Baćka pryjazdžaŭ u Minsk kožnyja vychadnyja. Maksimka jašče dva miesiacy znachodziŭsia ŭ balnicy. I mienavita Taćciana źviarnułasia ŭ prakuraturu, Ministerstva achovy zdaroŭja. Kansultavałasia ź miedykami, supastaŭlała. I ličyć, što Nadzieju nie vyratavali tolki praź niasvoječasovaje akazańnie dapamohi, praź niadbajnaść — stracili čas, kali joj realna možna było dapamahčy. A jašče niapravilny dyjaznaz: vaŭčanka, jakoj nie było.
Žančyna pakazvaje dakumienty, u jakich ledź nie pa chvilinach prapisanyja dziejańni miedykaŭ.
15.00 — Nadzieja stuknułasia hałavoj; 15.10 — 15.40 — kansilium daktaroŭ; 17.00 — Nadzieju abśledavaŭ nieŭrołah; 17.50 — 17.55 — pahoršaŭ stan, daktary praviali kansilium i vyrašyli rabić kiesarava siačeńnie; 18.10 — 18.35 — zrabili kiesarava; 19.10 — 20.20 — pašyrany kansilium u apieracyjnaj, pryniata rašeńnie pieravieźci ŭ inšuju balnicu dla apieratyŭnaha lačeńnia; 21.05 — vyklikany reanimabil. «Ale z ulikam nadzvyčaj ciažkaha i niestabilnaha stanu pacyjentki vyklikana dadatkovaja reanimacyjnaja bryhada, jakaja prybyła ŭ 22.19», — heta z vysnoŭ kamisii Minzdaroŭja. Taćciana raskazvaje pra inšaje: «Padali kardyjałahičny reanimabil, a joj patrebny byŭ sa štučnaj vientylacyjaj lohkich (ŠVŁ). Jak jaho zamaŭlali tady? Dyśpietčar vinavaty? I čamu paśla kansiliumu amal hadzinu čakali, kab vyklikać reanimabil?»
«Zrabili adnu apieracyju, druhuju. I ŭžo tady było pozna. Kroŭ husła, i, jak raskazali sami miedyki, jany tuju kroŭ prosta vykałupvali z mozhu. 90 pracentaŭ mozhu ŭ jaje zahinuła. U takim stanie jana pražyła jašče 100 dzion. Nijakich šancaŭ jany nam nie davali, ale my ž vieryli», — sa skruchaj zaŭvažaje Taćciana.
Dźvie dzirački
«Pierad tym, jak lehčy ŭ 1-iu haradskuju balnicu, Nadzia zrabiła paŭtorny analiz na vaŭčanku — znoŭ nie vyjavili. A daktary, kali jana navat była ŭ komie, lačyli ad vaŭčanki. Nam skazali, što ŭ jaje hetaj chvarobaj «źjedziena» ŭsio — navat mozh. I kali b jana nie pavaliłasia, usio adno pamierła b».
Ale paśla śmierci ekśpierty znajšli ŭ Nadziei inšaje zachvorvańnie — suchoty. «Kali jana ŭžo lažała ŭ komie, jaje nie adzin raz ahladaŭ hałoŭny pulmanołah krainy. Renthienaskapiju lohkich rabili ledźvie nie praź dzień. I nichto nie bačyŭ. Mnie patłumačyli, što vaŭčanka padobnaja z suchotami — i ich ciažka adroźnić. Ale ž dva analizy pakazali, što vaŭčanki nie było. Čamu b nie pravieryć na suchoty? I patołahaanatam da pryčyny śmierci «mazhavaja traŭma» dapisaŭ jašče suchoty».
Pa vypadku z Nadziejaj Kucenkaj praviedziena niekalki kamisij, ekśpiertyz.
Ale i ciapier, praź dzieviać miesiacaŭ paśla trahiedyi, niama adznaznačnaha adkazu na pytańnie: ci była vina miedykaŭ u śmierci dziaŭčyny? Śledčy kamitet čakaje čarhovuju ekśpiertyzu Ministerstva achovy zdaroŭja, tolki paśla hetaha vyrašycca pytańnie z zaviadzieńniem kryminalnaj spravy.
«Ja chaču, kab adkazali pa zakonie. Ja razmaŭlała sa śpiecyjalistam, jaki ŭ minułym zajmaŭsia pamyłkami miedykaŭ. I jon skazaŭ, kali b niejrachirurh praśvidravaŭ dźvie adtuliny — jana b ciapier była z nami. Mahčyma, u invalidnym vazku», — Taćciana maje namier davieści spravu da suda.Sprava budzie niaprostaj dla sudździ, ustanavić iścinu tut ciažka.
«Čas byŭ stračany…»
My pakazali adkaz ź Minzdaroŭja hiniekołahu adnoj z rajonnych balnic, kab pačuć mierkavańnie śpiecyjalista, nie zaanhažavanaha ŭ hetuju historyju.
— Pa idei, pavinny byli adrazu zrabić MRT. Ale kali nasamreč, jak napisana ŭ zaklučeńni, paśla padzieńnia nie było ni siniakoŭ, ni drapin — padstaŭ dla hetaha nie ŭbačyli. Kožnamu MRT rabić ža nie buduć.
Nadzieja, vidać, była zusim nijakaja, kali joj rabili kiesarava — ratavali dzicia. U pieršuju čarhu ratujuć dzicia, a nie maci.
Chacia ŭsio zaležyć, kaniečnie, ad roznych faktaraŭ. Jak razumieju, jaje stan byŭ nadta ciažki.
Praśvidravanyja dzirački ŭ čerapie nie zaŭsiody dajuć harantyju stanoŭčaha vyniku. Byvaje, što heta navat nie zaležyć ad samoj hiematomy — hledziačy jakija centry hałavy zakranutyja. Tak, kali b heta zrabili raniej, było bolš šansaŭ vyratavać mamu. Kali prydziracca, to tolki da taho, što adrazu, jak zapadozryli paškodžańnie mozhu, nie zrabili zdymak.
Aparaty ŠVŁ — darahija, i jany stajać tolki ŭ niekatorych reanimabilach. I kali Nadzieja ŭžo na aparacie była ŭ balnicy, to jaje treba było pieravozić tolki z ŠVŁ.
Pamyłka pry zamovie reanimabila mahła być. Zvyčajna takaja patreba pieradajecca dyśpietčaru — nie sam doktar vyklikaje. Ale heta, jak ja baču, nie hrała roli. Čas byŭ stračany jašče raniej — u pieršyja hadziny.
Kamientary