Dva tydni tamu Alaksandr Łukašenka pakłaŭ kaniec razmovam pra raźmiaščeńnie rasijskaj avijabazy ŭ Biełarusi, zajaviŭšy, što hety krok naškodzić i Biełarusi, i Rasii. Ale ci doŭha Biełaruś zmoža supraciŭlacca płanam Rasii raźmiaścić tut svaje pavietranyja siły?
Miarkujcie sami: Biełaruś nie zakupała novyja bajavyja samaloty ažno z časoŭ razvału Savieckaha Sajuzu. Apošnija abnaŭleńni ajčynnaha avijaparku — heta čatyry vučebna-bajavyja samaloty Jak-130, jakija kampanija «Irkut» sioleta pastaviła našamu Ministerstvu abarony. Padpisany kantrakt jašče na čatyry takija samaloty.

Što takoje Jak-130? Vajskoŭcy nazyvajuć jaho «latučym kampjutaram», što praŭda, bo samalot badaj što najlepšy ŭ śviecie pa elektronicy. Ale jahonaja asnoŭnaja zadača — heta padrychtoŭka piłotaŭ da palotaŭ na roznych typach samalotaŭ: Jak-130 moža imitavać palot navat amierykanskich F16 i F22 Raptor.
Što ž datyčyć jahonych bajavych zdolnaściaŭ, to tut samalot sastupaje toj technicy, jakoj siońnia vałodajuć biełaruskija VPS: MiH-29, Su-25, Su-27 (Su-27 vyviedzienyja z šerahaŭ Uzbrojenych siłaŭ u 2013 hodzie. Realna siońnia ŭsia źniščalnaja avijacyja krainy — heta tolki dźvie eskadrylji MiH-29).
Inšymi słovami, razhladać Jak-130 jak paŭnavartasnuju zamienu ciažkim źniščalnikam nielha.
I Biełaruś, biezumoŭna, chacieła b atrymać bolš bajazdolnuju techniku, ale našyja bajavyja «sajuźniki» nam jaje prosta nie dajuć!
Rasija admaŭlajecca pastaŭlać Biełarusi ciažkija źniščalniki pakaleńnia 4+ Su-30, choć pra heta nieadnarazova vialisia pieramovy.
Asabliva pakazalny vypadak 2013 hoda, kali, pavodle papiaredniaj damovy, Indyja viartała Rasii 18 Su-30K, u abmien na Su-30-MKI.
Kab nie płacić pošlinu, samaloty nie ŭvozili ŭ Rasiju, a pavietram dastavili na 558-y avijaramontny zavod u Baranavičach, dzie samaloty mielisia prajści madernizacyju. Dalej rasijanie chacieli ich pradać pa davoli pryvabnaj canie — kala 300 miljonaŭ dalaraŭ za 18 samalotaŭ! (Novy Su-30 u zaležnaści ad madeli kaštuje ad 50 da 90 miljonaŭ $ za adzinku.)

Najbolš imaviernym kupcom tady zdavałasia Biełaruś, bo tut samaloty prachodzili madernizacyju.
Ale nam nie dali tyja źniščalniki, pradaŭšy ich u… Anhołu! Pieryfieryjnuju afrykanskuju krainu, jakoj Kreml jašče i daŭ kredyt na zakup samalotaŭ. Biełarusi ž nie dastałosia ničoha.
Takim čynam, naš vajskovy «sajuźnik» mietadyčna sabatuje dziejnaść VPS Biełarusi, zahaniajučy nas u pramuju zaležnaść ad rasijskaj avijacyi, bo ŭłasnaja z kožnym hodam stareje i nie moža adpaviadać vyklikam času.
Naprykład, 558-y ramontny zavod u Baranavičach moža madernizavać samaloty, čym ciapier i zajmajecca. Ale heta datyčyć tolki elektroniki — znošanyja ruchaviki Su i MiH my zamianić nie možam, bo ŭ Biełarusi ich nie robiać.
Nastupstvy stareńnia avijaparku ŭžo bačnyja — za minuły hod padčas trenirovačnych vyletaŭ u Biełarusi raźbilisia dva samaloty: šturmavik Su-25 ź lidskaj avijabazy i źniščalnik Mih-29 z baranavickaj.
Vidavočna, što Jak-130 nie zmohuć napoŭnicu zamianić stračanyja samaloty i ŭzmacnić ajčynny avijapark.
Tamu sam Łukašenka pieryjadyčna padkreślivaje patrebu ŭ novaj technicy. Paśla sustrečy z Šajhu ŭ 2013 hodzie Łukašenka skazaŭ, što jamu, jak hałoŭnakamandujučamu, «siońnia nie chapaje dvuch dziasiatkaŭ sučasnych samalotaŭ». I što nam prapanavali ruskija? Raźmiaścić tut svaje vojski, a nie dapamahčy technikaj.
Vajenny ekśpiert Alaksandr Alesin uvohule miarkuje, što Rasija čakaje, pakul usia našaja avijatechnika vyjdzie z ładu, kab u Biełarusi nie było nijakich varyjantaŭ, akramia jak pahadzicca na raźmiaščeńnie sučasnych rasijskich samalotaŭ na svajoj terytoryi.
Naš adkaz
Adzinaje vyjście ŭ hetaj situacyi dla Biełarusi — heta raspracoŭka ŭłasnaj zbroi strymlivańnia, i takaja zbroja ŭžo jość. Heta «Pałanez» — spałučeńnie sistemy reaktyŭnaha ahniu i apieratyŭnataktyčnaha kompleksu, zona paražeńnia jakoha składaje 200 kiłamietraŭ.

«Pałanezy» raspracavanyja razam z kitajcami, u jakich jość dobryja napracoŭki ŭ halinie rakietabudavańnia.
Ale navat stvareńnie «Pałanezaŭ» Łukašenku padajecca niedastatkovym — na pačatku listapada, padčas naviedvańnia zavoda dakładnaj elektramiechaniki ŭ Dziaržynskim rajonie, Łukašenka daručyŭ stvaryć i pastavić u vojska bolš mahutnyja rakietnyja kompleksy.
Pra samaloty ž na čas vyrašana zabycca, pra što śviedčać słovy hałoŭnakamandujučaha ŭ duchu «Što takoje samalot? Jaho bačna z usich bakoŭ u pavietry. Pusk adnoj rakiety — i niama samalota».
I nasamreč, siońnia ŭ Biełarusi jość čatyry bryhady S-300, jakija ahułam mohuć zrabić kala 700 puskaŭ. Važnym krokam va ŭmacavańni abaranazdolnaści byŭ by vypusk ajčynnych anałahaŭ S-300. Ale heta vielmi składanaja zadača.
Ciapier čytajuć
Jak Jadźvihin Š. smažyŭ u redakcyi skvarki i čamu łožak Kupały nahadvaŭ dochłaha viarbluda. Ivulin i Astapienia źniali zachaplalny film pra «Našu Nivu»

Kamientary