Vada tut kipić i nikoli nie zamiarzaje — krynica ŭ Norycy, pad Asinharadkom
Pamiatajecie pazityŭny videarolik Alesia Hizuna i Alaksandra Trypućki «Kipiatak — maleńki «hiejzier» Navahradskaha ŭzvyšša», jaki źjaviŭsia na sajcie NN? Tak, tak! Tady, jašče ŭsie kamientatary, chvalili Alesia Hizuna za sakavituju biełaruskuju movu!
Takija krynicy «ŭzychodnaha hiejziernaha» typu na Biełarusi, napeŭna, jość jašče… I što my pra ich viedajem? Šmat ich, naturalna, patrapiła ŭ admysłovyja vydańni, ale ž ciapier viek internetu, i mała chto naviedvajecca ŭ biblijateki, chiba tolki studenty. Voś patrapiŭ «Kipiatak» u internet — i ŭsia Biełaruś pra jaho viedaje!
Padobnaja krynica «ŭzychodnaha hiejziernaha» typu jość i na Śviancianskim uzvyššy, jakoje, pastupova źnikajučy, dachodzić ŭsio-taki i da Hłybokaha. Heta krynica, jakaja vyciakaje z-pad hary, va ŭročyščy Hramiaki, što ŭ Asinaharodskim prychodzie Pastaŭskaha rajona, niedaloka ad vioski Noryca. Miž tym da Hłybokaha ŭsio ž u dva razy bližej, čym da Pastavaŭ. Terytoryja kolišniaha Duniłavickaha rajona (centr h.p. Varapajeva), vielmi bahataha na roznyja histaryčnyja i pryrodnyja cikavostki, jaki potym rastvaryŭsia ŭ Pastaŭskim, Hłybockim, častkova Dokšyckim rajonach. Heta jakraz tyja miescy, dzie da 1955 hoda navodziŭ žach na savieckich aktyvistaŭ apošni biełaruski partyzan Aŭhien Žychar.
Štohod la krynicy Hramiaki adbyvajecca vadaśviatny malebien u honar Vialikapakutnika i lekara Pancielajmona. Byvaje, kali spryjaje nadvorje, narodu źbirajecca šmat. Užo na padjeździe da ŭročyšča, za paru kiłamietraŭ, z roznych prasiołkaŭ ściahvajucca siudy čarody ravarystaŭ, u bolšaści svajoj žančyn.
Krynica Hramiaki — zdavion kultavaje miesca. Adnak u hady «vajaŭničaha ateizmu» pra krynicu zabylisia, jana zhubiłasia. Jaje potym doŭha šukali. Znajšli ŭ nieprachodnych huščarach kustoŭja i alešniku. Ačyścili, dobraŭparadkavali, i ŭžo dziasiatak hadoŭ zapar tut adbyvajecca tradycyjny vadaśviatny malebien. Pravodzić jaho nastajaciel asinaharodskaj carkvy Pakryva Najśviaciejšaj Baharodzicy ijerej Anatol Papoŭ.
U časie ŭračystaści śpiavaje chor pieŭčych, śviatar čytaje malitvu, zhadvajecca patryjarch, mitrapalit, jepiskap, śviataja Jeŭfrasińnia Połackaja i ŭsie śviatyja ziamli biełaruskaj. Čytajecca malebien za zdaroŭje, nazyvajucca imiony tych, chto prahnie vyzdaraŭleńnia, i zyčeńni im uźniacca z łožkaŭ u bolnicach i chatach. Aśviačajecca kielich kryničnaj vady. Hety kielich vylivajuć potym u kryničnaje aziarco.
Paśla hetaha prysutnyja padychodziać da abraza Vialikapakutnika i lekara Pancielajmona, zatym — da ajca Anatola, całujuć kryž, jakim była aśviečanaja vada krynicy, i ŭsie atrymlivajuć akrapleńnie śviatoj vadoj.
Na zakančeńnie ŭračystaści ŭsie, chto pryjšoŭ, pryjechaŭ na rovary, a to i na džypie, napaŭniajuć słoiki, bitony ci płastykavyja butelki ściudzionaj kryničnaj vadoj — nu j dadomu.
— Dziakuj Bohu, vady ŭsim chapiła!–žartuje adna žančynka stałaha vieku, burbolačy płastykavaj butelkaj.
— Hetaja studnia — viečnaja! — hetaksama pažartavaŭ mužčyna, jaki ŭžo sychodziŭ z poŭnym bidonam.
Darečy, prysutničali tut i miascovyja kataliki, heta vynikała ź imionaŭ, jakija pamiž saboj nazyvali prysutnyja. Vanda ž — nijak nie pravasłaŭnaje imia.
Vada ŭ kryničnym aziarcy maje śpiecyfičny zialona-błakitny hradyjent, nie płavaje tut ni kuzurka, ni žaba. Vyciakaje ź jaho chutkapłynnaja ručaina šyrynioj pad mietr, praz 70 mietraŭ jana ŭpadaje ŭ voziera Viešniaje. U kryničnym aziarcy, na dnie vada «kipić», viruje, uźnimajučy piasčany pył.
Maja kaleha Taćciana Smotkina pasprabavała ŭziać intervju ŭ ajca Anatola, ale vyjšła niespadziavanka!
— Ja bačyŭ, što vy nie całavali kryža! — piarečyć śviatar.
— Dyk ja ž, katalička!
— Usio roŭna treba pacałavać kryž!
Pryjšłosia całavać! Dy jašče źliŭ jaje vadoj uščent, jak «niepravaviernuju»!
— Krynica — hłybokaja! — kaža ajciec Anatol. — Admysłoŭcy śćviardžajuć — da 200 mietraŭ hłybini! Kupacca nielha, dna niama!
U daŭnija časy, jak śćviardžaje adno padańnie, — praciahvaje śviatar, — padyšoŭ da krynicy papaić kania syn adnaho kniazia… Koń i syn kniazia ŭ poŭnaj amunicyi pravalilisia razam skroź dno. A niekali byŭ vypadak: 16 bykoŭ pryjšli na vadapoj… Usie 16 — dna nie dastali, pajšli razam u nietry krynicy.
Uzimku, u samyja lutyja marazy, krynica nikoli nie zamiarzaje! Švendajucca palaŭničyja pa palach i pahorkach, a zdabyčy niama. Iduć na kryničnaje voziera — kačak stralać.
Pravodzili my i admysłovy analiz chimičnaha składu. Vada — smačnaja, dobraj jakaści. Škada moj błoh, pa nie zrazumiełych pryčynach, vydalili ź interneta, a tam byli šmatlikija padańni hetaha kraju, analiz chimičnaha składu vady krynicy… Usio treba rabić ciapier nanoŭ!
Na zakančeńnie doždž, jaki ŭvieś čas, redkimi kroplami, pałochaŭ svaim prychodam, usio ž uliŭ!
P.S. Na zvarotnym šlachu zavitali ŭ Norycu, dzie ŭsio jašče isnuje vielmi raźlehły staradaŭni park, ale ŭ vialikim zaniapadzie. U parku prahladajucca kontury abarončych vałoŭ kolišniaha zamka… A nad sažałkami ŭzvyšajucca hmachi byłoha brovara, za Savietami «pieraprafilavanaha» na śpirtzavod. Zbankrutvaŭ užo daŭno brovar, pustuje…
-
Hetych prafiesij nie zamienić štučny intelekt. Biełarusy mohuć lohka atrymać takuju adukacyju ŭ Jeŭropie
-
«Temu hienacydu biełaruskaha naroda prydumali rasijanie i padsunuli heta ŭ jakaści scenaryja dla mabilizacyi biełarusaŭ»
-
Ci možna budavać Biełaruś pa-za miežami Biełarusi? Dyskutavali Jahoraŭ, Harbacki, Juhasia Kalada
Ciapier čytajuć
Jak siońnia žyvuć Kuźniečyki, jakija amal dva hady chavalisia ŭ pasolstvie Šviecyi, kab nie trapić u kipciury siłavikoŭ?3
Kamientary