Učora Juryj Paŭłaviec, adzin z troch aryštavanych pa spravie «prarasiejskich publicystaŭ», prajhraŭ sud ab abaronie honaru i hodnaści pa pazovie da «Sovietskoj Biełoruśsii». Hety praces byŭ cikavy jašče i tym, što sudździa zapatrabavaŭ u śledstva dahetul zakryty dakumient — zaklučeńnie kamisii pa ekstremiźmie pry Mininfarmie, jakoje stała adpraŭnym punktam dla kryminalnaj spravy. Praz svajakoŭ Paŭłaŭca jano trapiła da TUT.BY. Z dakumientaŭ stanovicca zrazumieła, čym kiravalisia ŭłady, pačynajučy spravy.
Nahadajem, Juryja Paŭłaŭca, razam ź Dźmitryjem Alimkinym i Siarhiejem Šyptenkam aryštavali ŭ śniežni 2016 hoda pa abvinavačvańni ŭ raspalvańni nacyjanalnaj varožaści ŭ ich tekstach pad psieŭdanimami na rasijskich resursach Regnum, Lenta.ru i EADaily. Śledčy kamitet nazvaŭ padstavaj dla raspačynańnia spravy zaklučeńnie ekśpiertnaj kamisii pry Mininfarmie.
Da hetaha času svajaki i advakat Paŭłaŭca nie mahli ŭbačyć hety dakumient i abskardzić jaho — u SK i ministerstvie spasyłalisia na tajamnicu śledstva. Ale pazoŭ da «Sovietskoj Biełoruśsii» dapamoh adkryć vyniki dźviuch ekśpiertyz, dałučanych da hramadzianskaj spravy.
Ekśpiertyza 1. Aburaje rasiejcaŭ, pravakuje kanflikty
Teksty Paŭłaŭca na sajtach Lenta.ru i EADaily pad psieŭdanimam Pavieł Juryncaŭ dla Mininfarma analizavali ekśpierty-fiłołahi Hanna Kirdun i Alesia Andrejeva. Ekśpiertyza ad 2 kastryčnika 2016 hoda, heta značyć — za 4 dni da zatrymańnia Paŭłaŭca.
U dakumiencie skazana, što aŭtar u svaich artykułach imkniecca ŭździejničać na aŭdytoryju: «Inšymi słovami, publikacyi Paŭła Juryncava adnosiacca da asablivaha dyskursu ŭździejańnia, jaki ličycca nie stolki vobłaściu pierakanańnia, kolki vobłaściu ŭnušeńnia i manipulacyj».
— Asnoŭnyja idei, jakija ŭnušajuć u publikacyjach Paŭła Juryncava: rusafobstva źjaŭlajecca častkaj palityčnaj stratehii, jakaja realizujecca ŭ biełaruskaj dziaržavie, u Respublicy Biełaruś metanakiravana farmujecca vobraz ahresiŭnaj Rasiei; asnovaj palityki biełaruskich uładaŭ u adnosinach z Rasijaj źjaŭlajecca chłuśnia i nieprychavanaja kryvadušnaść, <…> biełaruskija ŭłady pieraśledujuć hramadzian, jakija vykazvajuć pazityŭnaje staŭleńnie da palityki rasiejskaj dziaržavy.
Aŭtary ekśpiertyzy taksama ličać, što Juryncaŭ (Paŭłaviec) choć i karystajecca «racyjanalnaj arhumientacyjaj», ale naviazvaje čytaču niehatyŭnuju acenku.
— Aŭtar nie abmiažoŭvajecca «kropkavaj», indyvidualnaj krytykaj kankretnych pradstaŭnikoŭ ułady Respubliki Biełaruś, a ŭzvodzić dziejańni ŭładaŭ u ranh spłanavanaha naniasieńnia škody partniorskim adnosinam pamiž Rasijaj i Biełaruśsiu, h.zn. maje miesca abahulnieńnie da ŭzroŭniu sacyjalnaj hrupy.
U dakumiencie taksama skazana, što ŭ tekstach Paŭłaŭca «šyroka vykarystoŭvajucca roznyja pryjomy maŭlenčaha ŭździejańnia, manipulacyi <…>, što niesumnienna spryjaje stvareńniu ŭ hramadstvie atmaśfiery napružanaści i nieciarpimaści».
— Artykuły mohuć vyklikać u nasielnictva Rasijskaj Fiederacyi pačućcio abureńnia, hnievu ŭ adnosinach da ŭładaŭ Respubliki Biełaruś i jaje źniešniaj palityki, u biełaruskich hramadzian — niepryjaznaść da asob, jakija pravodziać infarmacyjnuju palityku ŭ Rasii ŭ adnosinach da Biełarusi, što zdolna spravakavać kanfliktnyja situacyi na palityčnaj hlebie.
Ekśpierty Mininfarma ličać, što aŭtar raspalvaŭ nacyjanalnuju varožaść u svaich tekstach, bo ŭ ich jość abahulnieńnie «da ŭzroŭniu Biełarusi jak dziaržavy ŭ cełym i, takim čynam, biełarusaŭ jak nacyjanalnaj supolnaści Respubliki Biełaruś». Zychodziačy z hetaha, u tekstach Paŭłaŭca pad psieŭdanimam Pavieł Juryncaŭ vyznačajucca prykmiety ekstremizmu.
Ekśpiertyza 2. Abvinavačvaje ŭłady ŭ nacyjanaliźmie i biełarusizacyi dziela rejtynhu
Teksty Paŭłaŭca, jakija jon pisaŭ na sajcie regnum.ru pad psieŭdanimam Mikałaj Radaŭ, dla Mininfarma analizavała Alena Ivanova, dyrektar Nacyjanalnaj knižnaj pałaty Biełarusi.
Pavodle jaje zaklučeńnia, Radaŭ (Paŭłaviec) u svaich čatyroch tekstach abhruntoŭvaje tezis pra toje, što «ŭ Biełarusi nibyta metanakiravana farmujucca i ŭkaraniajucca ŭ hramadskuju śviadomaść idei dziaržaŭnaha nacyjanalizmu i rusafobii z metaj dystancyjavańnia ad Rasiei i palityčnaj mabilizacyi nasielnictva Biełarusi».
— Pry hetym dziejańni, niepasredna nakiravanyja suprać Rasiei, na dumku aŭtara, ździajśniajuć: «kiraŭnictva krainy», «miascovyja ŭłady», «prazachodnie nastrojenaja intelihiencyja», «apazicyja», «biełaruskija nacyjanalisty», pradstaŭniki adukacyjnaj śfiery.
U dakumiencie śćviardžajecca, što ŭ svaich tekstach Radaŭ (Paŭłaviec) ličyć «histaryčnymi mifami aficyjnuju viersiju biełaruskaj historyi».
— Biełaruskaje kiraŭnictva taksama abvinavačvajecca aŭtaram u vykarystańni «biełarusizacyi» jak instrumienta pavyšeńnia palityčnaha rejtynhu dziejnaha kiraŭnika dziaržavy ŭ chodzie pieradvybarnaj kampanii 2015 hoda.
Pa zaklučeńni ekśpierta Ivanovaj, Radaŭ (Paŭłaviec) zajaŭlaje vyraznuju ŭstanoŭku pra «nibyta niesiabroŭskija albo varožyja namiery i dziejańni biełaruskaha kiraŭnictva ŭ adnosinach da Rasiei» i «sprabuje naviazać čytaču svajo mierkavańnie pra nibyta ŭtrymanstva Biełarusi ŭ adnosinach da Rasiei».
Cikava, što ŭ tekście ekśpiertyzy, jakuju SK dasłaŭ pa zapycie sudździ (pa hramadzianskaj spravie Paŭłaŭca suprać «Savieckaj Biełarusi»), usiaho 5 listoŭ. Choć vidavočna, što paśla čaćviortaha lista tekst abryvajecca, i adrazu idzie apošni arkuš z vysnovaj ab tym, što ŭ artykułach Paŭłaŭca jość prykmiety ekstremizmu. U tym, što adna ci niekalki staronak adsutničajuć, vy možacie pierakanacca sami. Svajaki abvinavačanaha adznačajuć, što heta ŭsio, što pryjšło ŭ sud.
Ciapier čytajuć
Vyjšaŭ na svabodu były top-žurnalist ANT Dźmitryj Siemčanka6
Kamientary