Charčovyja rasstrojstvy, pra jakija vy mahli nie čuć, ale viedać pra ich treba
Ludziej ź lišniaj vahoj zvyčajna asudžajuć i ličać biazvolnymi słabakami. Tym, chto mocna schudnieŭ, robiać kamplimienty, a toj, chto časta zajmajecca sportam ci vybiraje pravilnaje charčavańnie, — varty pavahi i zajzdraści. Ale na samaj spravie za ŭsimi hetymi vypadkami čaściakom kryjucca surjoznyja rasstrojstvy psichičnaha zdaroŭja, zaachvočvajučy abo asudžajučy jakija možna surjozna naškodzić čałavieku. U psichałohii ich nazyvajuć rasstrojstvami charčovych pavodzinaŭ (skaročana RCHP).
Što takoje rasstrojstva charčovych pavodzinaŭ i čamu jaho nielha niedaaceńvać?
Heta parušanaje staŭleńnie da akta pryjomu ježy, samoj ježy abo ruchalnaj aktyŭnaści, źviazanaje sa skažonym usprymańniem svajoj źniešnaści abo vykarystańniem ježy jak sposaba vyrašyć składanuju emacyjnuju prablemu.
RCHP — adna ź niamnohich psichičnych prablem, jakaja niehatyŭna adbivajecca na stanie ahulnaha fizičnaha zdaroŭja i niaredka pryvodzić da latalnaha kanca. Tamu patrabuje surjoznaha miedycynskaha i psychijatryčnaha ŭmiašańnia.
Mienavita z hetaj pryčyny varta nie raz zadumacca, pierš čym asudzić čałavieka ź lišniaj vahoj, padbadzioryć adepta fitnesu abo zachapicca siłaj voli dziaŭčyny z kalkulataram kałoryj.
Vidy RCHP, pra jakija vy i nie padazravali
Usie tak ci inakš dzieści kaliści čuli pra anareksiju i bulimiju, što pry hetych vidach rasstrojstvaŭ ludzi admaŭlajucca ad ježy zusim abo vyklikajuć irvotny refleks paśla kožnaha pryjomu ježy, ale isnujuć i inšyja vidy RCHP, jakija nie takija vidavočnyja abo zusim mohuć zdacca biaskryŭdnym zachapleńniem. Praŭda, nastupstvy jany majuć nie mienš surjoznyja.
Artareksija
Vyklučna sučasnaje rasstrojstva, jakoje źjaviłasia na fonie papularyzacyi zdarovaha ładu žyćcia i idei ab pravilnym charčavańni. U čałavieka, jaki pakutuje ad artareksii, adchileńnie supravadžajecca dakučlivaj idejaj palapšeńnia zdaroŭja za košt vybaru, pa jaho mierkavańni, «pravilnych praduktaŭ», jaki časta praktykuje roznaha rodu «detaksy».
Artarektyka vyznačyć možna pa nastupnych prykmietach:
- jon z pahardaj stavicca da ludziej, jakija «nie sočać» za svaim charčavańniem i zdaroŭjem;
- staranna płanuje, pradumvaje, praličvaje kałaryjnaść svajho racyjonu;
- paźbiahaje pryjomu ježy ŭ miescach hramadskaha charčavańnia;
- pastajanna skaračaje śpis dazvolenych praduktaŭ;
- paśla adchileńnia ad zapłanavanaha mieniu karaje siabie jašče bolš žorstkimi abmiežavańniami, «detaksami» abo haładańniem;
- časta tryvožny i zapalčyvy.
Hety vid rasstrojstva pa kolkaści niehatyŭnych nastupstvaŭ — źniasileńnie, padzieńnie imunitetu, amienareja, dysfunkcyja nyrak — ničym nie sastupaje anareksii, a časam moža być i jaje papiarednikam.
Bihareksija, ci kompleks Adonisa
U dva razy čaściej nazirajecca ŭ mužčyn, samym jarkim prykładam tut vystupajuć bodzibiłdary. Ludzi z hetym kompleksam bačać siabie zanadta chudymi/zmarniełymi/kaščavymi, pryčym navat kali jany ŭžo dasiahnuli vialikich praporcyj, tamu apantanyja žadańniem stać jašče bolš «ciahličnymi» za košt śpiecyjalnych vysokakałaryjnych abmiežavalnych dyjet, častych i ciažkich trenirovak, a taksama pryjomaŭ anabaličnych steroidaŭ.
Pavodziny biharektyka vyhladajuć tak:
- asudžaje ludziej, jakija bieź ciahlic ci nie zajmajucca ŭ zale;
- pravodzić šmat času la lusterka i zastajecca niezadavolenym svajoj formaj;
- nie prapuskaje treniroŭki navat pa pryčynie chvaroby, a kali zdarajecca propusk, to adčuvaje pakutlivaje pačućcio viny;
- panična baicca stracić myšačnuju masu;
- vykonvaje žorstkija dyjety, zamianiaje zvyčajnuju ježu na spartyŭnyja dabaŭki;
- vykarystoŭvaje anabaličnyja steroidy, jakimi čaściakom akazvajucca niezakonna pryviezienyja abo niesiertyfikavanyja preparaty.
Biharektyki pakutujuć ad sardečna-sasudzistych zachvorvańniaŭ z pryčyny zališniaj suchoj masy cieła i častych trenirovak, a za košt pryjomu sterojdaŭ u ich časta jość parušeńni raboty piečani i załoz unutranaj sakrecyi, tamu hetaja hrupa ludziej u zonie pavyšanaj ryzyki śmiarotnaści.
Na sajcie Amierykanskaj asacyjacyi ŭrałohii niadaŭna byli apublikavanyja daśledavańni, dzie pakazana, što śmiarotnaść siarod mužčyn-bodzibiłdaraŭ va ŭzroście ad 30 da 50 hadoŭ vyšejšaja ŭ 2—3 razy, čym u ich adnahodkaŭ, što nie zajmajucca hetym vidam sportu.
Pikacyzm, ci skažeńnie apietytu
Hety vid RCHP i zusim moža padacca prydumanym, tym nie mienš isnujuć ludzi, jakija ŭžyvajuć u ježu niejadomyja pradukty: škło, mieł, hlinu, pralny parašok, piasok, syroje ciesta abo farš, suchija krupy.
Papularnaść adchileńnia ŭ apošni čas stała nienarmalna vysokaj, pad teham #iemmieł u instahramie siońnia tysiačy publikacyj. Choć jano i nie źjaŭlajecca niejkim «nou-chau», upieršyniu pikacyzm byŭ apisany jašče Hipakratam, taksama jość zhadki i ŭ mastackaj litaratury: naprykład, u ramanie Markiesa «Sto hadoŭ adzinoty» hierainia pa imieni Rebieka mieła zvyčku jeści ziamlu.
Časta skažeńnie apietytu vyklikana žalezadeficytnaj aniemijaj, harmanalnym zbojem, deficytam makraelemientaŭ i vitaminaŭ.
Nie treba navat być miedykam, kab zrazumieć, što takoje psichičnaje rasstrojstva moža mieć sumnyja nastupstvy, kali svoječasova nie akazać čałavieku miedycynskuju i psichijatryčnuju dapamohu.
Usie hetyja vidy psichičnych rasstrojstvaŭ u bolšaści vypadkaŭ źjaŭlajucca śledstvam kliničnaj depresii, składanych psichaemacyjnych stanaŭ z-za niepieraadolnych žyćciovych ciažkaściaŭ.
Takim ludziam asabliva patrebna padtrymka i dapamoha, a nie asudžeńnie abo abiasceńvańnie prablemy. Tamu čałavieku ź lišniaj vahoj nie dapamoža parada «mienš ješ i zajmisia sportam», sucharlavamu — «praviersia na hlisty i siłkujsia narmalna», a apatyčnamu nie skažaš «nie sumuj».
Ciapier čytajuć
Cichanoŭski: Ja ž nie viedaŭ, što ludzi bajacca pakazvać tvary i bajacca za svaich svajakoŭ! Ja nabivaju huzy sam31
Kamientary