Rumynija — heta nie tolki Čaŭšesku, vampiry i Karpaty. Padarožža ŭ Rumyniju — heta jašče i napamin biełarusam pra stračanyja mahčymaści

U Rumynii jość mora, ale na plažny adpačynak biełarusy jeduć u Adesu ci Turcyju. U Rumynii jość hory, ale pa snoŭbord i hornyja łyžy biełarusy adpraŭlajucca va ŭkrainskija Karpaty abo polskija Tatry. U Rumynii jość zamki i staryja harady, ale, kab pahladzieć na Ciaredniaviečča, našy ludzi abirajuć Hiermaniju.

Pra Rumyniju, jakaja choć i znachodzicca adnosna blizka da Biełarusi, u nas viedajuć słaba. Pry ŭpaminańni hetaj krainy zhadvajuć kamunistyčnaje minułaje i ŭjaŭlajuć sabie dziaržavu treciaha śvietu, ź biednaściu, razruchaj, cyhanami i vampirami. I tolki pryjechaŭšy, turyst adznačaje, što Rumynija — niedaacenienaja kraina, z prystojnym uzroŭniem žyćcia i šmatlikimi cikavostkami. Rumynija — heta napamin nam, biełarusam, pra stračanyja mahčymaści.

Zarobak u dva razy vyšejšy 

Rumynija — kraina pamieram ź Biełaruś, zusim kryšačku bolšaja. Ale adlehłaści tut pieraadolvajucca značna daŭžej. Rumynija — heta hornaja kraina. Tamu na ŭmoŭnyja 70 kiłamietraŭ miž haradami vam časta spatrebicca nie hadzina, a dźvie.

Siaredni zarobak u Rumynii ciapier — kala 1100 jeŭra na miesiac, u dva razy bolšy, čym u nas. Choć na vychadzie z sacyjalizmu Rumynija była strašna biednaj, našmat adstavała pa ŭzroŭni žyćcia ad Biełarusi. Ceny suvymiernyja ź biełaruskimi, a na pradukty — navat zaŭvažna nižejšyja.

Rumynija — heta druhaja (paśla Polščy) pavodle tempu rostu ekanomika Jeŭrasajuza. Tyja ž bałhary, jakija ŭstupali ŭ ES u adzin hod z rumynami, užo zajzdrościać pośpiecham svaich susiedziaŭ.

Kraina ŭpeŭniena raźvivajecca i prasoŭvaje siabie ŭ turystyčnym płanie. Tak, u 2006 hodzie Rumyniju naviedali 6 miljonaŭ zamiežnych turystaŭ, a ŭ 2019 kolkaść padarožnikaŭ pavialičyłasia bolš čym u 2 razy, pieravysiŭšy 13 miljonaŭ. Što ž šukajuć vandroŭniki ŭ hetaj krainie?

Daki i rymlanie

U rumynaŭ bahataja historyja. Pieršaja dziaržava na hetaj terytoryi isnavała jašče da našaj ery. Jana nazyvałasia Dakija (darečy, ciapier tak zavucca dobra viadomyja ŭ nas rumynskija aŭtamabili Dacia. Pad brendam Renault dźvie rumynskija madeli Logan i Duster źbirajuć u Rasii, u nas hetyja mašyny stali miehapapularnyja).

Daki, frakijskaje plemia, doŭhi čas byli niezaležnaj dziaržavaj sa stalicaj u Sarmiziehutuzie, ale ŭ II stahodździ našaj ery ich zavajavali rymlanie. Siońnia Sarmiziehutuza, jak i niekalki inšych krepaściaŭ u harach Arešcije, znachodzicca ŭ rumynskim śpisie spadčyny JUNIESKA. Ahułam u hetym śpisie 7 punktaŭ suprać 4-ch u Biełarusi.

Rymskaje minułaje pakinuła vialiki adbitak navat na žyćci siońniašniaj Rumynii. Faktyčna ŭ kožnym vialikim horadzie možna znajści pomnik «kapitalijskaj vaŭčycy». A sučasnaja rumynskaja mova — heta taki svojeasablivy trasianačny varyjant movy rymlan, što pryjšli na hetuju terytoryju. Tak zvanaja «narodnaja łatyń» źmiašałasia z movaj dakaŭ, a potym usio heta zmacavałasia jašče słavianskimi i hreckimi ŭstaŭkami.

Bolš za toje, ci nie kožny rumyn raskaža vam, što nazva jahonaj krainy ŭtvaryłasia ad słova «rymski». Mabyć, jak nichto inšy ŭ Jeŭropie, rumyny ceniać i kultyvujuć svajo rymskaje pachodžańnie.

Raździelenaja na try rehijony

Niedzie ŭ VI stahodździ na ziemli sučasnaj Rumynii pryjšli słavianie, a ziemli ŭvajšli ŭ skład słavianskaj dziaržavy Vialikaja Maravija. Z hetaha času tut pačaŭsia raspaŭsiud chryścijanstva. Siońnia rola pravasłaŭja ŭ Rumynii vializnaja. Navat u budni cerkvy zapaŭniajucca viernikami — a što tady kazać pra vychadnyja, kali tudy ciažka prabicca. Pravasłaŭnaja carkva tut, viadoma, aŭtakiefalnaja. U rumynaŭ jość svoj patryjarch Danił.

Pavialičyć

U Siaredniavieččy ŭźnikli try niezaležnyja rehijony, jakija ŭ siaredzinie XIX stahodździa i ŭtvaryli abjadnanuju Rumyniju: Małdova, Vałachija i Transilvanija. Hetym terytoryjam udavałasia bolš-mienš zachoŭvać aŭtanomiju ŭ składzie Asmanskaj impieryi, ale havorki pra niezaležnaść nie było. Rumyny nieadnarazova padymali paŭstańni, imknulisia da stvareńnia niezaležnaj dziaržavy.

Adno paŭstańnie suprać turkaŭ padniaŭ Tudar Uładzimiresku. Kali pačałasia rasijska-tureckaja vajna, to jon pajšoŭ dobraachvotnikam vajavać suprać Turcyi. Pa viartańni z vajny rychtavaŭ na radzimie paŭstańnie, što ŭspychnuła ŭ 1821 hodzie. Adnak u vyniku Uładzimiresku byŭ abvinavačany ŭ zmovie z turkami i rasstralany hrečaskimi sajuźnikami. Śmierć papularnaha rumynskaha lidara pazbaviła paŭstańnie padtrymki miascovaha nasielnictva.

U chutkim časie Vałachija i Małdova stali pratektaratam Rasii, a taksama znachodzilisia ŭ vasalnaj zaležnaści ad turkaŭ. Transilvanija ž była pad Aŭstra-Vienhryjaj. Paŭstańnie 1848-ha turkam i ruskim sumiesna znoŭ atrymałasia zadušyć, ale jano dało spadziavańni, što niezaležnaja dziaržava budzie ŭtvoranaja vielmi chutka.

U adroźnieńnie ad susiednich bałharaŭ, rumyny redka šukali padtrymki ŭ Rasii, zaŭsiody aryjentavalisia na Francyju. U Rumynii niama nijakaha santymientu da Rasii i siońnia. Tolki časova jany stanavilisia sajuźnikami, kab dabicca svaich metaŭ.

Tak było padčas vajny za niezaležnaść u 1877—1878 hadach. Z taho času Rumynija zastajecca niezaležnaj dziaržavaj. U vyniku razvału Aŭstra-Vienhryi da krainy ŭ 1918 hodzie była dałučanaja i Transilvanija.

Jak dabracca?

Tut možna dać volu fantazii. Rumynija — heta susiedka našaha susieda. Naprykład, možna dajechać da Lvova, tusavacca ŭ miascovych kaviarniach, adtul da Čarnaŭcoŭ. Bukavina, darečy, była častkaj Rumynii z 1918 da 1940 hoda. Ad Čarnaŭcoŭ Rumynija — užo cieraz płot. U takim vypadku znajomstva z Rumynijaj možna lohka pačać z draŭlanych cerkvaŭ Maramureša ci cerkvaŭ histaryčnaj vobłaści Małdova (u skład Rumynii ŭvachodzić siońnia zachodniaja jaje častka, a bolšaja častka ŭschodniaj — niezaležnaja dziaržava). Jany znachodziacca na nievialikaj adlehłaści.

Mnohija pryjazdžajuć u Rumyniju na ŭłasnym aŭtamabili. Heta ŭvohule nijak nie abmiažoŭvaje pieramiaščeńni ŭnutry krainy. Darohi tut niebłahija, tak što prablem z takim varyjantam paŭstać nie musić — chiba što treba mieć dobry zapas času.

Nu i, kaniečnie, łaŭkosty. Ich u Rumyniju lataje dastatkova šmat. Naprykład, Ryanair ździajśniaje rejsy ŭ Bucharest, Kłuž, Aradziu i Tymišaaru. A z dapamohaj Wizz Air možna prylacieć u Bucharest, Bakeŭ, Kłuž, Kanstancu, Krajovu, Satu-Mare, Sibiŭ, Sučavu, Tymišaaru, Tyrhu-Mureš, Jasy. Taki bahaty vybar robić vaša padarožža pa Rumynii bolš kamfortnym. Možna lohka prylacieć u Kłuž ci Tymišaaru, a nazad palacieć z kurorta Kanstancy ci Bucharesta, tym samym abjechaŭšy ŭsiu krainu.

Dalacieć ź Litvy ci Polščy da Rumynii možna i za 40 jeŭra, ale pry heta varta pomnić, što pramych rejsaŭ ź Vilni ci Varšavy nie budzie, i lacieć daviadziecca ź pierasadkaj. My lacieli tudy praz Daniju, a nazad praź Italiju.

Akramia taho, varta pamiatać pra arhanizavany turyzm. Na plažy Čornaha mora ŭ Rumyniju voziać nie tak časta, jak u Bałharyju, ale takaja mahčymaść taksama jość.

Adznačym, što pry ŭjeździe ŭ Rumyniju nie abaviazkova mieć nacyjanalnuju vizu — vas puściać i pa šmatrazovym šenhienie. Nas, praŭda, davoli doŭha pratrymali ŭ aeraporcie Kłuža, z usich bakoŭ vyvučajučy biełaruskija pašparty. Ale ŭsio skončyłasia ŭdała.

Čym pierasoŭvacca?

Rumynski transpart jak sport: tut pieramahajuć sprytnyja i tryvałyja. Kali my pačuli, što miascovyja najčaściej pierasoŭvajucca pamiž haradami Rumynii samalotami, to ździvilisia: kraina pa płoščy nie našmat bolšaja za Biełaruś. Ale pajeździŭšy pa ziamli, zrazumieli ich całkam.

U Rumynii z narmalnaj častatoj kursirujuć samaloty miascovaha łaŭkostara Blue Air. A voś ciahniki i aŭtobusy navat pa zapatrabavanych maršrutach tam jeździać paru razoŭ na sutki i vielmi pavolna: u mnohich harystych miaścinach čyhunka adnakalejnaja, siaredniaja chutkaść ciahnika — 60 km/h. Ale kab pajechać chacia b takim transpartam, treba prajści dosyć składany kvest.

Na dziaržaŭnyja ciahniki bilety časta raskuplenyja zadoŭha da adpraŭleńnia, ale, na ščaście, jość u Rumynii ciahniki pryvatnyja. Kvitki na ich pradajuć u internecie, a taksama pravadniki padčas rejsa. Takim čynam, možna ŭjavić, kolki ludziej i ŭ jakich pozach pierasoŭvajucca takim transpartam. Dla rumynaŭ heta ŭžo zvykłaja praktyka, a dla nas dośvied byŭ novy. U ciahniku z Brašova ŭ Bucharest my praviali amal try hadziny. Ale nam paščaściła: znajšłosia siadziačaje miesca… choć na padłozie pad stolikam, ale ŭ mnohich i taho nie było. Padobny dośvied dazvalaje lepiej adčuć krainu i paznajomicca ź miascovymi žycharami.

Rumyny — nadzvyčaj pryvietnyja, spahadlivyja i dobrazyčlivyja ludzi. Kali turyst zavisaje ŭ niaviedańni, kudy iści abo na jaki transpart sieści, jon moža ni da kaho nie źviartacca: miascovyja sami śpiašajucca dapamahčy, padkazać. Navat kantralory ŭ transparcie nie vyklučeńnie.

Vialikaja kolkaść haradžan moža razmaŭlać pa-anhlijsku, a chto nie moža, usio roŭna dapamahaje. U pieršy dzień vandroŭki, kali ŭ nas pierastała pracavać prahrama-vyručałka Maps.me, krychu zapanikavali. Ale nieŭzabavie pabačyli, što nam prosta nie daduć tut zhubicca, i mieli racyju.

Va ŭsich vialikich rumynskich haradach jość taksama taksi Uber. Kaštuje jon tut niadoraha, nijakuju admysłovuju prahramku ŭstaloŭvać nie treba, možna karystacca biełaruskaj.

Dzie žyć?

Za noč u haścinicach rumynskich haradoŭ treba budzie zapłacić na «Bukinhu» kala 20 jeŭra na dvaich. Kali trapiacca niejkija akcyi i kupony, to možna jašče tańniej. Ceny tut zusim nie kusačyja.

U horadzie Sihišaary my zdymali pakoj u katedžy miascovaha niemca Kłaŭsa. Haspadar nie tolki pasialiŭ nas u vializnym numary, ale navat na śniadanak pryhatavaŭ jaječniu, a na viačeru pačastavaŭ svaimi naliŭkami. Kłaŭs na dzivosnaj niamiecka-rumynska-ruskaj trasiancy byŭ achvočy razmaŭlać pra ŭsio na śviecie.

U Buchareście ž my spynilisia ŭ biełaruskaha historyka Vitala Byla, jakoha znajšli na sajcie Couchsurfing. Nie tamu, što nie dazvalali hrošy, a prosta było cikava pahladzieć na horad znutry, pasłuchać apoviedy čałavieka, jaki tam žyvie, tym bolš pa-biełarusku. Vital u Buchareście pisaŭ rabotu pra biełaruskich viadźmarak.

Pavialičyć

Pavialičyć

Jakija tam hrošy?

Rumynskaja valuta nazyvajecca lej. Utvaryłasia nazva ad łacinskaha słova leo, heta značyć «leŭ». Tak ža nazyvajecca valuta i ŭ Małdovie. Za adzin biełaruski rubiel ciapier dajuć 1,55 leja. Z machlarami ŭ abmieńnikach sutykacca nie davodziłasia.

Hrošy tut asablivyja: jany nie papiarovyja, jak u nas, a płastykavyja. Taksama dadatkovy turystyčny atrakcyjon.

U adroźnieńnie ad Makiedonii ci Ałbanii, prablem z karystańniem kartkaj tut niama nijakich — amal paŭsiul možna raźličycca.

Što jeści?

Kaniečnie, pry pieršaj zhadcy kuchni Rumynii kožny ŭspaminaje mamałyhu. Heta takaja kruta zvaranaja kukuruznaja kaša. Jana maje tryvałuju formu, jak piroh, a režacca admysłovaj nitkaj. Mamałyha — idealny harnir da luboha miasa, skvaračak, harodniny. Jaje možna jeści i sa śmiatanaj, jajkami, hrybami. Karaciej, mamałyha — heta jak bulba ŭ biełarusaŭ. Rumyny viedajuć sotni receptaŭ, jak jaje zhatavać. Kali vam ź pieršaha razu mamałyha nie zajšła, to heta nie značyć, što treba spynić svaje pošuki. U nastupny raz ad miski z mamałyhaj vas, mahčyma, budzie za vušy nie adarvać.

Kali budziecie ŭ Buchareście, to abaviazkova treba schadzić u kaviarniu Caru' cu bere («Kufal ź pivam»). Adno z samych atmaśfiernych kafe horada. Adkryłasia jano jašče naprykancy XIX stahodździa, a interjer ź vitražami, bałkončykami, vintavymi leśvicami, žyrandolami, śviečkami vas pieranosić nibyta ŭ časy Aŭstra-Vienhryi. Pry hetym Caru' cu bere — heta nacyjanalnaja rumynskaja kuchnia.

Tut absalutna šykoŭnyja i niedarahija abiedziennyja mieniu z čatyroch straŭ. A zapić usio možna maładym rumynskim vinom.

U astatnim rumynskaja kuchnia znachodzicca pad mocnym upłyvam tureckaj i bałkanskaj. Heta i tradycyjny dla rehijona sup čorba, šmatlikija miasnyja stravy, kaŭbaski, faršyravanyja piercy, bakłažany. U Rumynii šmat svaich aviečych syroŭ, jakija taksama abaviazkova varta kaštavać. Hałodnym u hetaj krainie zastacca ciažka.

A jašče rumyny prosta abažajuć śviežuju vypiečku. Va ŭsich haradach krainy, dzie nam davodziłasia być, vystrojvalisia cełyja čerhi ŭ kramki-piakarni. Bułačkami tut pierakusvajuć studenty, ofisnyja rabotniki, piensijaniery — usie.

Ci bajacca cyhanoŭ?

Jašče adzin stereatyp pra Rumyniju, jaki nie adpaviadaje rečaisnaści.

Tak, kali paraŭnać ź Biełaruśsiu, to cyhanoŭ u Rumynii ŭsio ž bolej. Ale, skažam, na vulicach Budapiešta ci Bracisłavy pabačyć cyhanoŭ-žabrakoŭ našmat praściej, čym tut. Tolki adnojčy my trapili pad ščylnuju ataku cyhanki i jaje dziaciej u Sihišaary, ale i tam atrymałasia chutka adbicca.

Upłyŭ cyhanoŭ na Rumyniju — vialikaje pierabolšańnie.

Što pahladzieć?

Usiu Rumyniju abjechać nie ŭdałosia. Spynimsia tolki na tych miescach, što bačyli sami. Rumynija — raznastajnaja. Byccam u adnu dziaržavu ŭcisnuli niekalki samastojnych krain.

Raznastajnaść tut — i etničnaja, i architekturnaja, i klimatyčnaja. Kožny rehijon Rumynii — Vałachija, Małdova i Transilvanija — vyhladaje nie padobna da inšaha za košt unikalnych reljefaŭ i architekturnych rašeńniaŭ. U roznyja časy tut unosili svaje ŭpłyvy jak rumyny, tak i vienhry, saksony, habrei dy cyhany.

Pa siońnia Rumynija vyłučajecca svajoj etnakulturnaj raznastajnaściu: amal 20% nasielnictva Transilvanii składajuć vienhry, a sučasny prezident Kłaŭs Johanis (jaho pieraabrali na druhi termin) — vychadziec z transilvanskich niemcaŭ.

Pryroda Rumynii — heta taksama kantrasty. Tut całkam naturalna sieści na ciahnik u horadzie, dzie +20°, majki, šorty dy soniečnyja akulary, a praz hadzinu apynucca ŭ harach, dzie dzieci lepiać śniehavikoŭ, a pasažyry zachodziać u ciahnik u futrach i miechavych šapkach.

Bucharest

Svaimi kantrastami asabliva ŭražvaje stalica Rumynii Bucharest: tut niekalki vulic zapar možna suzirać uschodnija karavan-sarai, vieličnyja zbudavańni ŭ francuzskim styli bazar, a paśla vyjści na centralny praśpiekt — i ŭžo ŭspomnić: dakładna, tut ža panavaŭ sacyjalizm. I pakinuŭ naščadkam sacyjalistyčnuju spadčynu na čale ź viadomym vielizarnym pałacam Nikałaje Čaŭšesku, dahetul tak i nie dabudavanym.

U Buchareście mała paštovačnych vidaŭ i słavutaściaŭ, ad jakich zajmaje duch. Usio ž heta nie ŭschodniejeŭrapiejski Paryž i nie Rym. Tut svaja atmaśfiera. Skarby Bucharesta — u nievialikich pravasłaŭnych cerkvach, što chavajucca za šerymi šmatpaviarchovikami, va ŭtulnych parkach i stareńkich kinateatrach. U hetym horadzie vy znojdziecie ŭsiaho ŭsialakaha: i pałac Drakuły-Cepieša, i pałac Drakuły-Čaŭšesku.

Bucharest kruty i raznastajny — žyvy horad, jaki hudzić i ruchajecca ŭsiu noč.

Pavialičyć

Kłuž-Napoka

Heta studencki centr Rumynii. Na vulicach — vialikaja kolkaść maładych pryhožych ludziej, praz heta i vialikaja kolkaść kafe i fast-fudu, načnych kłubaŭ. Tut paŭsiul adčuvajecca ŭpłyŭ Vienhryi. Kaliści hety horad nazyvaŭsia pa-vienhiersku Kałažvar. Na centralnaj płoščy staić pomnik karalu Maćjašu I Korvinu, pobač ź im lažać kvietki ź vienhierskimi ściahami. U Kłužy zachavaŭsia dom, dzie ŭ XV stahodździ naradziŭsia karol. Nad im siońnia łunajuć ściahi Rumynii i Jeŭrasajuza.

Taksama na centralnaj płoščy vializny hatyčny kaścioł Śviatoha Michaiła — jašče adzin napamin pra Vienhryju. Ale heta prosta turystyčny atrakcyjon — sapraŭdnaje žyćcio la pravasłaŭnaha kafiedralnaha sabora. I heta dokaz, što tut tryvała i nadziejna Rumynija. Nasuprać sabora staić pomnik Aŭramu Janku, transilvanskamu Kalinoŭskamu.

Kali nie majecie mahčymaści źjeździć u rumynskija vioski, to naviedajcie admysłovy park u Kłužy — z tradycyjnymi rumynskimi cerkvami, chatkami, chlavami. Niešta nakštałt našych Stročyc ci šviedskaha Skansena.

Jašče ŭ Kłužy pryhožy, sučasny stadyjon. A miascovaja kamanda rehularna hulaje ŭ hrupavych stadyjach jeŭrakubkaŭ, pieramahajučy mocnyja jeŭrapiejskija kłuby.

Salina Turda

Za piatnaccać kiłamietraŭ ad Kłuža jość haradok Turda, ale jeduć turysty tudy dziela salanoj šachty — adnoj z samych niezvyčajnych słavutaściaŭ Rumynii. Sol tut zdabyvali jašče da prychodu rymlan. Heta była adna z hałoŭnych šachtaŭ Aŭstra-Vienhierskaj impieryi. U 1932 hodzie zdabyču soli tut zakryli. A ŭ pačatku 1990-ch šachtu Turdy znoŭ adkryli dla turystaŭ.

Z dapamohaj Jeŭrasajuza ŭ Turdzie zmahli abstalavać paŭnavartasnuju zabaŭku: ź mini-holfam, kołami ahladu i biljardam. Ničoha asablivaha, kab nie razumieńnie, što adbyvajecca heta hłyboka pad ziamloj.

Za 15 lej možna navat pakatacca na łodačcy pa salanym voziery. Adnaznačna varta naviedvańnia.

Sihišaara

Sihišaara — heta niejki amal idealny siaredniaviečny niamiecki haradok. U tyja časy tam jakraz i žyli saksoncy, tamu ździŭlacca niama z čaho. Pra prezidenta-niemca my ŭžo havaryli, a jašče ŭ Rumynii naradziłasia nobieleŭskaja łaŭreatka pa litaratury Hierta Miuler. U Sihišaary šmat brukavanych vulic, starych damoŭ, pachu torfu i adčuvańnia adarvanaści ad času.

U Sihišaary pryjšoŭ na śviet toj samy Uład Cepieš, jakoha ŭvieś śviet siońnia viedaje jak hrafa Drakułu. I navat dom zachavaŭsia, dzie žyŭ Drakuła… ciapier tam restaran sa śpiecyfičnym mieniu i trunoj dla vampira.

A voś zamak Bran, jaki časta padnosiać jak «dom Drakuły», nijakaha dačynieńnia da haspadara Vałachii nie mieŭ. Prosta hety zamak byŭ abrany jak samy zmročny siarod rumynskich, tamu jaho i stali raskručvać.

Brašoŭ

Kali vy chočacie pabačyć «kananičnuju» Transilvaniju, to Brašoŭ —iakraz idealnaje dla hetaha miesca. Vializny kaścioł Śviatoj Maryi na centralnaj płoščy pabudavali niemcy ŭ XIV stahodździ. Praz paru stahodździaŭ adbyŭsia vialiki pažar, i ścieny chrama paciamnieli. Ad hetaha jaho stali nazyvać «čornaj carkvoj». Vyhlad sapraŭdy zmročny, asabliva na fonie transilvanskich hor, što akružajuć horad.

U Brašovie vy znojdziecie adnu z samych vuzkich vułak u Jeŭropie — Strada Sforii (vulica Viarovačnaja). Tut jość staražytnyja bramy, bastyjony, cikavaja kanatnaja daroha. A za 12 kiłamietraŭ ad horada Pajana Brašoŭ — papularny harnałyžny kurort.

Rumynija ŭsio jašče zastajecca niedaacenienaj krainaj, jakaja tolki imkniecca łamać stereatypy pra siabie ŭ śviecie. Kali vy daścio šaniec hetaj krainie, to — amal dakładna — budziecie zadavolenyja pabačanym i adčutym u padarožžy.

• 1
• 0
• 0
• 0
• 0