«Kupili stejki pa pryvabnaj canie i ździvilisia». Što za čyrvonaja ryba pryjechała ŭ našy kramy?
Čyrvonaja ryba ŭsim svaim vyhladam i smakam dobra ŭpisvajecca ŭ luboje śviatočnaje mierapryjemstva. Mahła b upisacca i ŭ budzionnaść, kali b nie ceny. Bolš zvykła bačyć, jak jany rastuć. Ale čytač «Anłajniera» znajšoŭ u kramie ŭpakoŭku stejku stronhi pa letašniaj canie. Heta cud? Ci, moža, heta padrobka pad stronhu?
Što za ryba
«Była akcyja — stejki stronhi na źnižcy. Skład: stronha, vada (achoŭnaja hłazura). Cana spakuślivaja, kupili, adkryli. Pachnie račnoj rybaj, jak karp, i na smak akazaŭsia sapraŭdny karp», — ździŭlajecca čytač.
Siońniašniaja spakuślivaja cana — heta 12,99 rubla za 400-hramovuju ŭpakoŭku stejka. Kali b nie akcyja, treba było b dastać z kašalka 17,99. Ryba ŭ zvyčajnaj prazrystaj upakoŭcy z adnoj nalepkaj. Nijakich markietynhavych chitrykaŭ, zatoje možna dobra razhledzieć źmieściva pačka.
U minułym listapadzie «Anłajnier» pisaŭ pra kiłahram stejka za 37 rubloŭ, što heta «darahavata», a praz paŭhoda možna było nazirać i ceńniki ad 50 da 70 rubloŭ za achałodžanyja stronhu i siomhu — toje, što my čaściej za ŭsio nazyvajem łasosiem. Asobnaj statystyki pa hetaj rybie niama, ale Biełstat paviedamlaje, što ŭ cełym za hod ryba padaražeła na 18%. Padobna na toje, što łasosievyja mohuć być u lidarach padaražeńnia ŭ rybnaj hrupie.
U toj ža čas jość stronha, chaj zamarožanaja, i na akcyi, amal za 32,5 rubla.
Treba brać? Praviarajem.
I što ŭsiaredzinie?
Etykietka paviedamlaje: heta akvakultura, ryba pryjechała ź Irana.
Pa pachu — zvyčajnaja ryba, jakaja nie vydaje ŭ sabie ni stronhi, ni karpa — prosta ryba. Ci pachnie jana rakoj, skazać składana, chutčej niečym z rybnaha marazilnika. Razmarožany stejk nia razvalvajecca, navobmacak zdajecca źlohku tłustavatym.
Zvyčajna ŭ 400-hramovaj upakoŭcy pradajucca dva stejki, tut ža ich čatyry, tamu budźcie hatovyja da ich nievialikaha pamieru. Ale va ŭsiakim razie ničoha lišniaha zrazać z ryby nie pryjšłosia, pačyščanaja jana była narmalna.
Rybu z čaroŭnaj canoj vydaje tolki koler.
Abodva ŭzory zajaŭlenyja jak stronha, ale źleva — iranskaja rybina (12,99 rubla za ŭpakoŭku), a sprava stejk z upakoŭki, jakaja pradajecca ŭ kramach užo šmat hadoŭ (ciapier za 31-38 rubloŭ).
Dzie łasosievy koler? Heta my jašče spytajemsia ŭ vytvorcy.
Vizualna zdajecca, što tłustaj prasłojki bolš va ŭzoru, jaki śviatlejšy. Ale pry razmarozcy bolš tłustaj atrymlivajecca jarkaja ryba, jakaja pakidaje śvietła-ružovyja kropli.
Padobna na toje, što tłumačeńnie jość na ŭpakoŭcy. U iranskaj rybie ŭsiaho 3,5 hrama tłušču na 100 hramaŭ ryby — tak piša vytvorca. U jarkaj rybie na ŭpakoŭcy pakazana, što tłušču tam 14 hramaŭ. Atrymlivajecca, iranskaja stronha bolš dyjetyčnaja.
U pracesie hatavańnia biudžetny stejk nie vielmi choča padrumiańvacca i ŭ vyniku zastajecca bledna-ružovym. Pach zdajecca zvyčajnym, standartnym dla ryby. Na smak stejk padobny na miks z roznych ryb.
Dobra heta ci drenna, zaležyć ad taho, nakolki kaštoŭnyja dla vas amal 13 rubloŭ za ŭpakoŭku. Kali vy sprabavali łasosievyja tekstury raniej, vas nie padmanieš: pa kolery i smaku heta nie zusim tyja stejki z čyrvonaj ryby, da jakich vy pryvykli. A kali nie viedać, što heta za ryba, i sprabavać ślapym mietadam?
Zdajecca, dehustataram paznać u joj stronhu składana. Tolki adzin čałaviek adrazu skazaŭ, što ŭžo bačyŭ u kramie bledna-ružovuju stronhu.
«Rybu asabliva nie jem, ale stejki z łasosia, asabliva kali jany dobra pryhatavanyja, lublu. Heta nahadvaje harbušu, jakuju doma hatavali ŭ duchoŭcy na Novy hod, abo rybu ź dziciačaha sadu. Tak sabie».
«Ja ekśpiert pa čyrvonaj rybie i vielmi lublu stejki. Hetaja ryba zdajecca suchoj u paraŭnańni sa zvyčajnaj stronhaj. Tam, dzie jość tłušč, jana smačniejšaja».
«Pa smaku narmalna, jeści takoje možna, ale admysłova ŭ kramu za takim ja b nie pajechaŭ».
«Heta možna ličyć smačnym, nie baču ŭ joj čahości vielmi dziŭnaha. 32 rubli za kiłahram? U pryncypie, svaich hrošaj kaštuje».
Adkul u Iranie naohuł stronha?
Kali koratka, jaje ŭ Iranie našmat bolš, čym vy dumajecie. Ryba z hetaj uschodniaj krainy — heta nie niejki nonsens. Iranskija krynicy pišuć, što akvakulturaj u krainie surjozna pačali zajmacca z 1959 hoda, kali ŭ Tehieranie stali pravodzić ekśpierymienty pa vyroščvańni stronhi. Zaraz pieravažajuć kitajskija karpy i viasiołkavaja stronha, vyraščanaja ŭ presnaj vadzie.
Akramia taho, kraina aktyŭna zajmajecca krevietkami i ikroj, heta taksama ekspartnyja artykuły.
Vytvorčaść viasiołkavaj stronhi ŭ Iranie značna pavialičyłasia ŭ 2010-ja hady i praktyčna padvoiłasia za apošniaje dziesiacihodździe. Inšymi bujnymi suśvietnymi vytvorcami nazyvajuć Turcyju, Narviehiju, Čyli i Pieru.
«Usie pryvykli, što stronha — heta vysokaja kuchnia»
Čamu ŭ hetych stejkach tak składana paznać stronhu? Źviartajemsia z hetym pytańniem da kampanii «Siła mora», jakaja značycca na etykietcy vytvorcam. U kampanii ŭdakładniajuć: jany tolki narezali rybu na stejki, sam pradukt ź Irana.
«Ciapier na biełaruskim rynku jość stronha z Turcyi, Rasii, Armienii, Estonii. My vyrašyli pasprabavać iranskuju i pryvieźci ŭ Biełaruś probnuju partyju. Tamu ciapier praviarajem, hladzim, jakija buduć vodhuki. Usie pryvykli, što stronha, łasoś — heta vysokaja kuchnia i adpaviedny vyhlad. U iranskaj stronhi trochi inšy smak, jana padobnaja da karpa. Chtości lubić taki smak, chtości nie. Ale lubaja stronha na našym rynku budzie akvakulturaj.
U tym, što smak i koler stronhi mohuć adroźnivacca, niama ničoha kramolnaha: usio zaležyć ad vady i kormu. Iranskija eksparciory pišuć, što, kirujučy dyjetaj, mohuć damahčysia jarkaha koleru ryby. Ale padobna, što heta nie pryjarytet.
Na pytańnie, ci moža stronha kaštavać tak tanna, u kampanii adkazvajuć, što rybu pryvieźli jašče ŭ krasaviku, ciapier jaje košt u Iranie moh padraści prykładna na 20%.
Pravieści ździełku ź iranskim pradaŭcom — toj jašče kvest z ulikam abmiežavańniaŭ na finansavyja apieracyi z hetaj krainaj, tamu rybu kuplali praz Rasiju. Dastavić jaje adtul adnaznačna tańniej, čym inšy impart z Kłajpiedy.
«Kali raniej pryvieźci z Kłajpiedy furu z 19,5 tony ryby kaštavała 700 dalaraŭ, to ciapier — 4-6 tys dalaraŭ. Zrazumieła, što ŭsie hetyja vydatki buduć adbivacca na vynikovaj canie.
Kamientary