Na Homielščynie ŭ hniaździe zastaŭsia zimavać busieł. Ci varta z-za hetaha tryvožycca?
U adnym z hniozdaŭ u vioscy Antonaŭka Kalinkavickaha rajona dahetul žyvie busieł. Jaho fatahrafiju ŭ rajonnaje vydańnie «Kalinkavickija naviny» dasłali čytačy z hetaj vioski. Jany pieražyvajuć za dalejšy los šanavanaj biełarusami ptuški i zadajuć pytańnie: što ź joj budzie dalej?
Načalnik Kalinkavickaj rajonnaj inśpiekcyi pryrodnych resursaŭ i achovy navakolnaha asiarodździa Stanisłaŭ Paškievič u adkaz na hetaje pytańnie raskazaŭ, što ŭ apošnija hady ŭ suviazi z prykmietnym źmiakčeńniem klimatu i ciopłymi zimami niekatoryja vidy pieralotnych ptušak nie pakidajuć rodnych miescaŭ, a kali i adlatajuć, to niedaloka — na niezamiarzalnyja vadajomy poŭdnia Jeŭropy.
«U apošnija zimy, jak vy bačycie, śniežnaje pokryva i chałady trymajucca niepraciahły čas, ad dvuch-troch da čatyroch-šaści tydniaŭ, — kaža Stanisłaŭ Paškievič. — U takoj situacyi ptuškam lahčej znajści korm. Nie vielmi šmat, ale pry aščadnym vydatkoŭvańni enierhii (małaruchomaść, šmat adpačynku) hetaha dla ich całkam dastatkova.
Voś čamu busły (i nie tolki jany) siadziać «panura zastyŭšy» ŭ maroznyja dni. Ludzi dumajuć, što heta prykmieta ich słabaści abo chvaroby, na samaj ža spravie heta sposab vyžyć zimoj. I tamu sproby čullivych «ratavalnikaŭ» złavić busła ŭ hety čas nanosiać ptušcy bolš škody, čym dapamohi, bo strata enierhii padčas uciokaŭ ad «ratavalnikaŭ» moža pryvieści da śmierci ŭ maroznuju noč.
Lepš prosta padkarmić ptušak. Ale i ŭ hetym vypadku treba pamiatać, što padkormlivać lebiedziaŭ i inšych vadapłaŭnych ptušak nieabchodna tolki pry rezkim źnižeńni tempieratury (-15℃ i nižej), i tolki ŭ miescach ich masavaha zboru. Ptušak možna karmić zierniem (avios, jačmień, pšanica), ptušynym kambikormam, syroj i varanaj harodninaj. Ale nie rekamiendujecca karmić chlebam, asabliva čornym.
Pry hetym treba pamiatać, što, padkormlivajučy vadapłaŭnych ptušak, my advučajem ich ad samastojnaha pošuku kormu, i jany stanoviacca zaležnymi ad čałavieka».
Što ž tyčycca chaładoŭ, to, pa słovach Stanisłava Paškieviča, i ŭ hetym vypadku vierahodnaść zamiarzańnia busła vielmi nizkaja. Usia sprava ŭ apiareńni: pavietra pamiž pierjem u ptuški — samy lepšy ŭciaplalnik. Uspomnim, što lepš za ŭsio ŭ choład nas sahrajuć mienavita puchovyja kurtki.
Što da łap, to asablivaje raźmiaščeńnie kryvianosnych sasudaŭ u ich spryjaje tamu, što haračaja arteryjalnaja kroŭ astudžajecca vianoznaj, i naadvarot — vianoznaja nahravajecca arteryjalnaj. U vyniku kroŭ ad łap nie astudžaje cieła, a roznaść tempieratur pamiž kryvioju, jakaja traplaje ŭ łapy, i navakolnym asiarodździem, vielmi małaja. Heta pamianšaje stratu ciapła, a niaznačnyja amplitudy tempieratury dapamahajuć pieražyć choład.
«Jašče adnym prystasavańniem, kab pieranieści choład, źjaŭlajecca pamianšeńnie kryvacioku za košt zvužeńnia kryvianosnych sasudaŭ, — tłumačyć Stanisłaŭ Paškievič. — Zastajecca dziuba. Ale hety orhan składajecca z arahaviełaj tkanki i nie zabiaśpiečvajecca kryvioj.
I naohuł, varta skazać, što kali b zimoj nie było niedachopu ŭ kormie, mnohija z busłoŭ, na dumku arnitołahaŭ, nie mihravali ŭ ciopłyja krainy. Bo ptuški laciać vosieńniu nie dla taho, kab sahrecca, a kab mieć dastatkovuju karmavuju bazu.
Što ž tyčycca mahčymaj hibieli ptušak u zimovy pieryjad, to z pryrodaachoŭnaha punktu hledžańnia ŭ ciapierašni čas papulacyjam biełaha busła i lebiedzia-šypuna ničoha nie pahražaje».
Kali ŭsio ž chtości choča ŭziać ptušku na zimovaje ŭtrymańnie, to, pavodle słoŭ čynoŭnika, dla hetaha treba atrymać va ŭstanoŭlenym zakanadaŭstvam paradku ŭ Ministerstvie pryrodnych resursaŭ i achovy navakolnaha asiarodździa dazvoł na adabrańnie dzikich žyvioł z asiarodździa ich pražyvańnia ŭ metach utrymańnia ŭ niavoli i zabiaśpiečyć umovy ŭtrymańnia.
A voś samastojnaje adabrańnie dzikich žyvioł z navakolnaha asiarodździa, pa jaho słovach, taksama jak i parušeńnie ŭmoŭ ich utrymańnia, ciahnuć administracyjnuju adkaznaść i nakładańnie štrafu da 20 bazavych vieličyń.
Čytajcie taksama:
U ZŠA i Kanadzie pazbaviacca rasisckich nazvaŭ ptušak
Liście — nie śmiećcie! Navošta apałaja listota patrebna žyviołam i raślinam?
Hałuby, jak vyśvietliłasia, nie durniejšyja za štučny intelekt — daśledavańnie
U centry Viciebska babry sprabujuć zvalić vialikaje dreva FOTAFAKT
Kamientary