Napiaredadni Rastva Chrystovaha chryścijanie rychtujucca da vialikaha śviata i tamu zachoŭvajuć strohi post. Hety čas napoŭnieny asablivym uschvalavanym čakańniem pryšeścia ŭ śviet Zbaŭcy i nazyvajecca «kućcioj».
Na kućciu ŭ pravasłaŭnych chryścijan zachoŭvajecca nabožny zvyčaj ničoha nie jeści da źjaŭleńnia na niebie pieršaj viačerniaj zorki, što nahadvaje ab źjaŭleńni zorki na ŭschodzie, jakaja abviaściła ab naradžeńni Isusa Chrysta.
Viačery na Kaladnuju kućciu nadavałasia vialikaje značeńnie.
Chatu staranna prybirali, stoł zaściłali čystym abrusam, jeli va ŭračystym i strohim maŭčańni. Viačera zaŭsiody była bahataja i raznastajnaja, tamu nazvali jaje Ščodry viečar, abo bahataja kućcia. Abaviazkovaj stravaj była kućcia — jana hatavałasia z pšaničnych ziarniat, jačmieniu, rysu ź miodam. Na stoł padavali i ŭzvar z sušanaj sadaviny ź miodam, cukram i razynkami. Pry hetym stoł, na jakim stavilisia stravy, uściłaŭsia sienam i sałomaj. Pierad samym pačatkam hetaj trapiezy haspadary doma zapalvali łampadu kala abrazoŭ, stavili pierad ikonami vaskovyja śviečki, čytali ŭsłych malitvy, i zatym usio siamiejstva prymałasia častavacca.
Ale nie hatavańnie śpiecyjalnaj trapiezy zajmała chryścijan u hety dzień. Na Kaladnuju kućciu vierniki źbiralisia ŭ chramie i duchoŭna rychtavalisia da sustrečy adnaho z najvialikšych chryścijanskich śviat — Rastva Isusa Chrysta.
Kućciu było pryniata aznamianoŭvać dobrymi spravami. I, viadoma ž, našy prodki asabliva rabili ŭ hetyja dni spravy miłasernaści. Razdavali ščodruju miłaścinu žabrakam, pasyłali kaladnyja dary ŭ bahadzielni, prytułki, špitali, u damy ŭdoŭ i sirot, kab nichto ŭ hetyja śvietłyja dni nie adčuvaŭ siabie abdzielenym.
Bohasłužeńni ŭ honar Rastva Chrystovaha projduć napiaredadni i ŭ dzień śviata va ŭsich pravasłaŭnych chramach Biełarusi.
Mitrapalit Minski i Słucki Fiłaret, Patryjaršy Ekzarch usiaje Biełarusi siońnia spravić Usianočnaje tryvańnie, jakoje pačniecca ŭ 18.00 u minskim Śviata‑Duchavym kafiedralnym sabory.
Viačerniaje bohasłužeńnie ŭ hałoŭnym pravasłaŭnym chramie stalicy
budzie tranślavacca ŭ zapisie pa Pieršym nacyjanalnym telekanale z 21.55 da 23.55.
Rastvovaje Usianočnaje tryvańnie — heta asabliva ŭračystaja słužba, jakaja składajecca ź vialikaj viačerni, jutrani i pieršaj hadziny. Na vialikaj viačerni śpiavajecca piesnapieńnie «Z nami Boh», u jakim vykazvajecca radaść naroda Božaha, što Zbaŭca śvietu znachodzicca nierazłučna ad ludziej, a tamu nijakija niahody nie strašać.
Centralnym elemientam sustrečy pravasłaŭnaha Rastva źjaŭlajecca načnaja Boskaja liturhija, jakaja ŭ bolšaści prychodaŭ pačniecca 7 studzienia adrazu paśla apoŭnačy. Paśla hetaj słužby nastaje para razhavieńnia, kali paśla doŭhaha Kaladnaha pasta vierniki mohuć užyvať u ježu skaromnaje (miasnyja, małočnyja pradukty, ałkahol).
Ranicaj u chramach budzie słužycca jašče pa niekalki liturhij. U Śviata‑Duchavym sabory jany pačnucca ŭ 7.00 i ŭ 10.00 (apošniuju budzie słužyć Uładyka Fiłaret).
U 16.00 u dzień Rastva ŭ kafiedralnym sabory pačniecca śviatočnaja jutrań, na jakuju pa tradycyi zaprošany pradstaŭniki dziaržaŭnaj ułady i dypłamatyčnaha korpusa.
Rastvo ŭ pravasłaŭnych pryniata ličyć druhim pa značnaści (paśla Vialikadnia) chryścijanskim śviatam. Zhodna z dahmatami chryścijanskaj viery, narodžany ŭ Viflejemie Isus Chrystos — heta poŭnaje, daskanałaje ŭvasableńnie Boha ŭ čałaviečym vobrazie. U pačatku časoŭ Chrystos stvaryŭ śviet, a kali hrech ludziej staŭ pryčynaj źjaŭleńnia ŭ hetym śviecie zła i śmierci, Jon sam nie pahrebavaŭ naradzicca ŭ hetym śviecie, kab pamierci za svajo tvareńnie, adkryŭšy Svaim uvaskresieńniem darohu ŭ Carstva Niabiesnaje ŭsiamu čałaviectvu. Tamu na Rastvo ŭ pravasłaŭnych chramach śpiavajuć: «Pieraškoda, što adździalała nas ad Boha, razburyłasia, i my robimsia ŭdzielnikami rajskaj asałody. Niaźmienny vobraz Boha Ajca prymaje vyhlad raba, naradžajučysia ad cnatlivaj Maci. Jon zastaŭsia tym, kim byŭ, — Boham sapraŭdnym, i z‑za lubovi da ludziej staŭ tym, kim raniej nie byŭ, — čałaviekam». Takim čynam, śviata Rastva — heta śviata jadnańnia ludziej z Boham i pamiž saboj, a tamu asablivaje značeńnie ŭ hety dzień udzialajecca siamiejnaj utulnaści, vinšavańniam siabroŭ i dabračynnaści.
Rastvo Chrystova śviatkujecca pravasłaŭnym śvietam 11 dzion. Hety pieryjad atrymaŭ u narodzie nazvu Śviatki, a ŭ biełaruskaj viersii — Kalady. I choć karani zvyčaju kaladavać jazyčnickija, abrad tryvała i harmanična ŭmacavaŭsia ŭ kultury śviatkavańnia Rastva ŭschodnimi słavianami. Na Kalady moładź apranajecca ŭ mudrahielistyja ŭbory i chodzić ad doma da doma, śpiavajučy pieśni i atrymlivajučy za heta padarunki ad haspadaroŭ. Hałoŭny piersanaž kaladnaha maskaradu — kaza, staražytnasłavianski simvał uradlivaści. Ličycca, što pyšnaje śviatkavańnie Kalad zabiaśpiečvaje bahaty ŭradžaj na hety hod
