«U pačatku vajny členy majoj siamji pieražyvali za Ukrainu, a ciapier jeździać u Rasiju na adpačynak». Biełarusy padzialilisia, jak žyvuć z vajnoj
24 lutaha budzie roŭna dva hady paśla pačatku poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia Rasii va Ukrainu. Z tych časoŭ šmat što źmianiłasia, navat staŭleńnie da vajny. SityDog.io vyrašyŭ spytać biełarusaŭ, jak žyć, kali vajna stanovicca fonam dla žyćcia.
Miša (25): «Dumaju pra vajnu, tolki kali znajomyja vykładvajuć tematyčnyja historyi»
«Apošnim časam vajna va Ukrainie stała dla mianie infarmacyjnym fonam. Metanakiravana ja nie hladžu naviny. Kali ŭ stužcy abo tielehram-kanałach baču paviedamleńni pra situacyju na froncie, to čaściej za ŭsio čytaju tolki zahałoŭki.
Spačatku ja pierastaŭ sačyć za hetaj temaj, bo maralna było składana ŭsio ŭsprymać. Adčuvaŭ siabie zanadta pierahružanym niehatyvam. Ciapier ža ja zanadta daŭno znachodžusia nie ŭ kantekście situacyi, kab pa-sapraŭdnamu acanić toje, što adbyvajecca va Ukrainie. Ja prosta nie razumieju značeńnia asobnych padziej i ich upłyŭ na ahulnaje stanovišča spraŭ.
Pra vajnu čaściej za ŭsio ja zadumvajusia, kali maje siabry repościać naviny ŭ Instagram. Dumaju tady, jak ža pa-durnomu i drenna, što heta ŭsio praciahvajecca da hetaha času. Stanovicca sumna, ale pry hetym bolš nie vyklikaje šoku.
Jašče maje dumki pra vajnu ciesna źviazanyja z razvažańniami pra Biełaruś i jaje budučyniu. Dumaju, stanovišča spraŭ u našaj krainie šmat u čym zaležyć ad zychodu kanfliktu. Jak i čym skončycca vajna va Ukrainie, ja ŭžo nie viedaju. Tryvožnaść paśla takich razvažańniaŭ viartajecca».
Andrej (27): «Za dva hady ja staŭ mienš čytać navin, ale bolš nienavidzieć vajnu i ruski śviet»
«Dla mianie tema vajny dakładna nie infašum. Z časam, praŭda, ja pryvyk da taho, što adbyvajecca treš, tamu ŭsprymaju ŭsio ŭžo z pazicyi «va Ukrainie ŭžo dva hady iduć bajavyja dziejańni». U samym pačatku jašče aktyŭna riepościŭ lubuju infarmacyju, ale pierastaŭ, kali za heta pačali zatrymlivać.
Zvyčajna čytaju vajennyja repartažy abo natatki z frontu, tolki kali źjaŭlajecca bujnaja infanahoda. Akramia taho, u Biełarusi strašna sačyć za miedyjapartałami: śpis «ekstremisckich» arhanizacyj i materyjałaŭ taki vielizarny, što nieznarok možna nie ŭsačyć za statusam jakich-niebudź kanałaŭ i pablikaŭ. Dziela svajoj biaśpieki ja starajusia ni na što nie padpisvacca lišni raz i nie repościć.
Zbolšaha ja navat rady, što ŭ mianie svojeasablivaja izalacyja ad navin. Mocna stamlajusia, kali ŭvieś čas znachodžusia ŭ paradku dnia. Tryvožnaść taksama vyrastaje. Kali pierad vačyma pastajanna nie majačyć niešta strašnaje, to i žyć praściej.
Pry hetym staŭleńnie da Rasii ŭ mianie stała tolki horšym. Ja drenna staŭlusia da ludziej, jakija jeździać tudy na adpačynak. Dumaju, što svaim turyzmam jany narmalizujuć usio, što adbyvajecca, i padtrymlivajuć vajnu. Na moj pohlad, luby pakinuty tam rubiel raŭniajecca dapamozie rasijskaj armii.
Maja siamja ličyć inakš. Amal usie maje svajaki apošnim časam pačali časta jeździć u Rasiju. Viadoma, ich składana vinavacić: vizu ŭ ES atrymać niaprosta, kvitki na samalot u adkrytyja dla biełarusaŭ krainy kaštujuć doraha, a pajechać u padarožža chočacca. Adnak heta nie padstava «karmić» pucinski režym svaimi hrašyma.
Cikava, što mierkavańnie majoj siastry z nahody vajny za dva hady kardynalna źmianiłasia. Kali adrazu jana vystupała ŭ padtrymku Ukrainy, to ciapier, ź jaje słoŭ, jana razabrałasia ŭ situacyi i pierajšła na bok Rasii. Jana padpisanaja na nieźličonuju kolkaść prarasijskich kanałaŭ i pablikaŭ, dzie trapiła pad upłyŭ prapahandy. Joj kamfortna znachodzicca ŭ asiarodździ «ruskaha śvietu», i ničoha mianiać jana nie źbirajecca.
Takaja ž situacyja z astatnimi členami majoj siamji. Z-za roznych palityčnych pohladaŭ adčuvaju vialikuju prorvu pamiž nami. Časam zdajecca, što sa mnoj niešta nie tak, raz absalutna ŭsie padtrymlivajuć Rasiju i vajnu. Ja ž tolki macniej pačaŭ ich nienavidzieć».
Mikałaj (51): «Praź niekalki miesiacaŭ aktyŭnaha manitorynhu padziej z frontu ŭ mianie pačalisia prablemy z sercam»
«Zrazumieŭ, što vajna stała fonam dla astatnich padziej, kali na pieršaje miesca ja pačaŭ stavić svajo zdaroŭje. Letaś u mianie pačalisia surjoznyja prablemy z sercam. Dumaju, šmat u čym hetamu paspryjaŭ stres ad čytańnia navin.
Raniej dla mianie i majoj siamji było normaj za viačeraj abmiarkoŭvać abstreły i abmieńvacca zvodkami z frontu. My mocna pieražyvali za ŭkraincaŭ, tym bolš što było vostraje adčuvańnie, što vajna ŭ luby momant moža pryjści i ŭ Biełaruś. Było važna razumieć, da čaho nam varta rychtavacca.
Praz paru miesiacaŭ u mianie pačało baleć serca. Ja doŭha nie źviartaŭ uvahi na niepryjemnyja simptomy. Ciarpieŭ ja roŭna da taho momantu, pakul mianie nie pakłali ŭ balnicu. U toj pieryjad fokus z bajavych dziejańniaŭ zrušyŭsia na toje, što adbyvajecca tut i ciapier.
Lekary paraili mienš niervavacca i bolš hulać na śviežym pavietry. Nie zaŭsiody mnie heta ŭdajecca, ale ja starajusia. Naviny z tych časoŭ ja čytaju značna radziej, a pa viečarach my z žonkaj ciapier abmiarkoŭvajem płany budaŭnictva lecišča i siužety knih.
Dumaju, naŭrad ci ja zmahu paŭpłyvać na toje, što adbyvajecca va Ukrainie, siedziačy ŭ Minsku i hartajučy abnaŭleńni z frontu. Tamu vyrašyŭ tak mocna nie zacyklivacca na tym, što adbyvajecca, i bolš sačyć za saboj».
Nadzia (22): «Niama žadańnia apuskacca ŭ čužy bol, u Biełarusi chapaje i svajho»
«Z majho žyćcia vajna nikudy nie źnikła. Ja aktyŭna saču za suśvietnym paradkam dnia, kožny dzień čytaju mižnarodnyja navinavyja partały.
Mnie składana skazać, što bajavyja dziejańni va Ukrainie stali dla mianie normaj i pieratvarylisia ŭ fon. Sapraŭdy, adčuvańni ad hetaj temy ŭ 2022 hodzie i 2024-m roznyja. Kali poŭnamaštabnaje ŭvarvańnie tolki pačałosia, usie maje dumki krucilisia vakoł jaho. Vajna abudziła ŭva mnie nievierahodnuju empatyju, jakoj nie było da hetaha. Da kožnaha abstrełu ja staviłasia jak da niečaha asabistaha. Było pačućcio, byccam bomby lacieli ŭ moj dom.
Ciapier takoha niama. Źjavilisia inšyja padstavy dla pieražyvańniaŭ. Ja kažu navat nie pra svaje asabistyja prablemy. U śviecie za dva hady adbyłosia šmat inšych strašnych rečaŭ: kanflikt Izraila i Paleściny, a litaralna niadaŭna pamior Navalny. U Biełarusi, u pryncypie, davoli časta źjaŭlajucca drennyja naviny.
Jak by ŭsie ni pryvykli da paviedamleńniaŭ, što kahości zatrymali i asudzili, ciapier padobnyja infanahody adhukajucca macniej, čym vajna va Ukrainie. Viadoma, ja ŭsio jašče nie zhodnaja z tym, što tam adbyvajecca. Adnak niemahčyma chvalavacca i chvareć adnačasova za ŭsich. Dy i niama ŭ mianie žadańnia znoŭ hłyboka apuskacca ŭ čužy bol, chapaje svajho».
Kamientary