«Ja vynajšaŭ svaju formułu ščaścia — vosiem «s». Jarasłaŭ Ramančuk pra žyćcio va Ukrainie, ekanomiku i turnik u kvatery
Ekanamist, kandydat u prezidenty — 2010 Jarasłaŭ Ramančuk žyvie va Ukrainie z 2021 hoda. Jon raskazaŭ, čym zajmajecca ciapier, u jakim horadzie jaho prasili havaryć pa-rusku, ci klikali viarnucca ŭ biełaruskuju palityku i jakuju płanku pastaviŭ dla siabie da nastupnaha jubileju.
«Ludziej chvaluje nie vada i ježa, a što z zarobkami i ci budzie mabilizacyja»
Da pavietranych tryvoh i vybuchaŭ za hetyja hady Ramančuk užo pryvyk.
«Čałaviečy mozh pracuje tak, što ŭ lubym vypadku nadychodzić adaptacyja. Ciapier, kali za dzień pa 3-4 pavietranyja tryvohi, staŭleńnie da ich stała bolš spakojnaje. Mahčyma, miescami navat zanadta rassłablenaje», — pryznajecca Ramančuk.
Jarasłaŭ razumieŭ, što vajna budzie zaciažnaja. Jon prytrymlivajecca punktu hledžańnia palityka Andreja Iłaryjonava, jaki ŭ pačatku kanfliktu skazaŭ, što vajna ŭ najlepšym vypadku skončycca ŭ druhoj pałovie 2025 hoda.
«Praz dva hady jaho acenka situacyi, dadzienaja jašče ŭ samym pačatku, na moj pohlad, źjaŭlajecca samaj dakładnaj», — adznačaje Jarasłaŭ.
Niahledziačy na toje, što rasijskija vojski daŭno adstupili ad Kijeva, vajna ŭ stalicy ŭsio adno adčuvajecca.
«Na čas tryvohi začyniajucca škoły, mietro, dziaržustanovy, dziejničaje kamiendanckaja hadzina, hetaha niemahčyma nie zaŭvažać.
Ale heta nieparaŭnalna z adčuvańniami pieršych miesiacaŭ, kali niezrazumieła, ci budzie vada, ježa, elektryčnaść. Vielmi składanaj była zima 2022-2023 hoda, kali ŭvieś čas adbyvalisia błekaŭty. Ciapier takoha, viadoma, niama, ale niavyznačanaść i napružańnie, biezumoŭna, visiać u pavietry.
Ciapier prosta ludziej čaściej cikaviać užo inšyja pytańni. Nie «ci budzie śviatło, vada, ježa i aciapleńnie», a «što budzie z pracaj, zarobkami, ci budzie mabilizacyja».
«Na miažy mianie viedajuć, kaliści padaryŭ svaju knihu kiraŭniku mytni»
Jarasłaŭ Ramančuk kaža, što ŭ biełarusaŭ pa-raniejšamu zastajucca składanaści ź lehalizacyjaj, pryčym šmat u čym jany źviazanyja nie ź biełaruskim pašpartam, a ahułam ź dziejnym zakanadaŭstvam i biurakratyjaj. Niepasredna dla biełarusaŭ zastajucca abmiežavańni pa adkryćci bankaŭskich rachunkaŭ, viadzieńni biznesu.
«U płanie lehalizacyi i pracaŭładkavańnia mihrantaŭ va Ukrainie dziejničaje saŭkovaja sistema z prapiskami, składanymi pracedurami i vysokimi padatkami. Isnujučuju sistemu treba nazaŭždy likvidavać, pakolki jana nijak nie ŭpłyvaje na abaronazdolnaść i biaśpieku krainy, a tarmozić raźvićcio i spryjaje karupcyi», — ličyć Ramančuk.
Ekanamist adznačaje, što ŭ hetym i inšych pytańniach, źviazanych z ekanomikaj, Ukrainie nieabchodna imknucca nie da adnaŭleńnia davajennaj sistemy, a da vychadu na novy ŭzrovień.
«Šmat chto kaža, što nam nieabchodna adnavić usio da davajennaha ŭzroŭniu, ale heta aznačaje viarnucca ŭ režym, kali Ukraina była krainaj z adnymi z samych pavolnych tempach raźvićcia ŭ Jeŭropie za apošnija 30 hadoŭ. Tamu my razmaŭlajem na hetuju temu ź Ministerstvam ekanomiki, z Ofisam prezidenta, Radaj nacyjanalnaj biaśpieki, kab hetyja pytańni vyrašać.
I tut my sutykajemsia z zusim nie vajennym padychodam. Jość inercyja, čynoŭniki, abhruntavańni, kuča ŭzhadnieńniaŭ. Navat vyrašeńnie pytańniaŭ, źviazanych z vytvorčaściu tavaraŭ vajennaha času i ŭzbrajeńnia, moža zajmać hod i bolš. Mienavita tak pracuje ŭsia sistema biurakratyi. Jaje treba likvidavać i całkam pamianiać», — upeŭnieny ekanamist.
Što tyčycca staŭleńnia da hramadzian Biełarusi na bytavym uzroŭni, to, pa słovach Ramančuka, taho chiejtu, jaki byŭ u pieršyja paŭhoda vajny, užo niama.
Asnoŭnym miescam, dzie jamu davodzicca pakazvać biełaruski pašpart, źjaŭlajecca miaža.
«Ja jezdžu da dziaciej u Polšču, i na miažy mianie ŭžo viedajuć. U ich, napeŭna, jość bazy danych. Plus ja kaliści padaryŭ svaju knihu kiraŭniku mytni, i ŭ mianie niama nieabchodnaści tłumačyć, chto ja taki i čamu tudy jedu.
Ja čałaviek davoli publičny. Ludzi bačać, što ja ź imi pa adzin bok barykad, tamu staŭleńnie ŭ cełym pazityŭnaje».
Tym nie mienš Ramančuk ličyć, što dla dalejšaj narmalizacyi adnosin pamiž Ukrainaj i Biełaruśsiu našaj krainie nieabchodna budzie adkazać za saŭdzieł u ahresii.
«Biełaruś jak kraina źjaŭlajecca suahresaram, i jana pavinna płacić svaju častku reparacyj. Choć de-fakta naša kraina źjaŭlajecca akupavanaj. Ale jana nie pryznanaja takoj de-jure, tamu my ŭsio roŭna pavinny budziem paśla vajny vypłačvać reparacyi. Pytańnie tolki, u jakim vyhladzie i ŭ jakim abjomie», — ličyć Ramančuk.
«Najbolšyja abaroncy ruskaj movy — pierasialency z Danbasa»
Za hady žyćcia va Ukrainie Jarasłaŭ užo niadrenna asvoiŭ ukrainskuju movu. Praŭda, za košt taho, što heta ŭžo čaćviortaja mova słavianskaj hrupy, jakuju jon viedaje, u razmovie mohuć praskokvać ruskija, biełaruskija i polskija słovy.
Što tyčycca ruskaj movy ŭ Kijevie, to ciapier, pa nazirańniach Ramančuka, ruskaja mova pamianiałasia miescami z ukrainskaj.
«Kali da vajny, pa adčuvańniach, 80% kijaŭlan havaryli na ruskaj, a 20% na ŭkrainskaj, to ciapier naadvarot. Kijaŭlanie z-za vajny stali aktyŭna pierachodzić na ŭkrainskuju, ale i ruskaja całkam nikudy nie źnikła, jaje navat možna sustreć u orhanach dziaržkiravańnia. Ale jaje papularnaść prykmietna źniziłasia, pakolki mnohija asacyjujuć ruskuju z movaj ahresara».
Pry hetym ludzi mohuć svabodna razmaŭlać na ruskaj nie tolki ŭ Kijevie ci tradycyjna ruskamoŭnych rehijonach, ale i na zachadzie krainy.
«Ruskuju možna pačuć i ŭ tym ža Ivana-Frankoŭsku, i ŭ Lvovie. Pry hetym možna adznačyć, što na ŭkrainskuju pierachodzić usio bolš charkaŭčan i žycharoŭ inšych haradoŭ, dzie raniej daminavała ruskaja».
Pa nazirańniach Ramančuka, najbolšymi abaroncami ruskaj movy va Ukrainie zastajucca pierasialency z Danbasa, jakija biehli ad vajny jašče ŭ 2014 hodzie.
«U Mikałajevie skazali, što maja ŭkrainskaja lepšaja, čym u mnohich žycharoŭ horada»
U minułym hodzie Jarasłaŭ Ramančuk vypuściŭ knihu «Novy Zachad. Ukrainskaja mara», z prezientacyjaj jon naviedaŭ 23 harady Ukrainy. Dla jaho było važna być krynicaj aptymizmu i nadziei, asabliva na ŭschodzie krainy.
U 21 z 23 haradoŭ jon vystupaŭ na ŭkrainskaj.
«Tolki ŭ Adesie prezientacyja była na ruskaj, tam ludzi sami mnie heta prapanavali. Adesa zastajecca horadam, dzie ruskaja pa-raniejšamu daminuje», — adznačaje Ramančuk.
Jarasłaŭ taksama ŭspaminaje, što ŭ Mikałajevie jamu skazali, što jaho ŭkrainskaja lepšaja, čym u mnohich žycharoŭ horada, a ŭ Čarnihavie, jaki znachodzicca niepadalok ad Biełarusi, Ramančuk vystupaŭ na biełaruskaj.
Prapanoŭ viarnucca ŭ biełaruskuju palityku nie pastupała
Akramia napisańnia knih, Ramančuk va Ukrainie zajmajecca raspracoŭkaj pravavych normaŭ dla ekanamičnych reformaŭ, stratehii doŭhaterminovaha ekanamičnaha rostu. U pieršyja miesiacy paśla pačatku vajny razam z kalehami raspracavaŭ prahramu ekanomiki vajennaha času.
«Hetaja prahrama była prezientavanaja Viarchoŭnaj Radzie, uradu, Ofisu prezidenta. Na jaje padstavie i pačaŭ rychtavać knihu. Taksama viadziecca aktyŭnaja praca ź biznesam, z zamiežnymi partniorami».
Ekanamist miarkuje, što ŭsio, čym jon ciapier zajmajecca va Ukrainie, moža paśla krachu režymu Łukašenki spatrebicca i Biełarusi.
Prapanoŭ viarnucca ŭ biełaruskuju palityku Ramančuku nie pastupała. Adnak jon nie zabyvaje pra Biełaruś.
«Ja rablu infarmacyjnyja pradukty pa Biełarusi, viadu jutub-kanał, pravodžu strymy. Ja, biezumoŭna, dobra viedaju biełaruskuju ekanomiku. U mianie jość dobryja suviazi ŭnutry krainy. Jość vydatnaje razumieńnie, što adbyvajecca ŭ ekanomicy».
Pa słovach ekanamista, ciapier zaležnaść Biełarusi ad Rasii znachodzicca na rekordna vysokim uzroŭni, a da ekanamičnaj zaležnaści dadałasia i łahistyčnaja, pakolki ekspart pieranakiravany z bałtyjskich partoŭ u rasijskija.
«Za apošnija hady naša ekanomika atrymała padtrymku z boku Rasii ŭ pamiery da 15% ad VUP. Unutry krainy, asabliva ŭ 2023 hodzie, adbyłosia istotnaje stymulavańnie spažyvieckaha popytu. Rost zarobkaŭ amal na pałovu apieradžaŭ rost pradukcyjnaści pracy. Takoha rodu stymulavańnie zabiaśpiečvaje zahruzku vytvorčych mahutnaściej, što dazvalaje kazać, što ŭsio dobra pracuje. Ale heta pracuje tolki va ŭmovach, kali jość padtrymka zvonku».
Ramančuk kaža, što za padobny «dabrabyt» my płacim vialikuju canu, bo zaležnaść Biełarusi ad Rasii raście. Ekanamist ličyć, što ŭ ciapierašnich umovach Rasija prymusić Łukašenku pahłyblać intehracyju i addać častku paŭnamoctvaŭ u ekanamičnaj śfiery.
«Da 60-hadovaha jubileju chaču rabić 60 padciahvańniaŭ»
Na svoj 58-y dzień naradžeńnia Ramančuk vykłaŭ videa, dzie pakazvaje zajzdrosnuju fizičnuju formu i robić 48 padciahvańniaŭ. Praź miesiac jaho rekord składaje ŭžo 51 raz.
«Da 60-hadovaha jubileju chaču navučycca rabić 60 padciahvańniaŭ. Ja dastatkova spartyŭny čałaviek. U škole byŭ pieršy razrad pa valejbole, nastolnym tenisie, hadoŭ 20 hulaŭ u futboł, pakul nie źjavilisia prablemy z nahami.
Kali pačałasia vajna, paviesiŭ u kvatery turnik. Staŭ čarhavać: dzień višu na turniku, dzień kačaju pres.
A naohuł žadańnie zaniacca fihuraj paŭstała, jašče kali žyŭ u Minsku. Pamiataju, što pahladzieŭ na svaje fatahrafii, na jakich ź dziećmi hulaju ŭ futboł. Ja tam byŭ dzievianosta z čymści kiłahramaŭ, padumaŭ: heta niejki žach.
Ciapier važu 81 kh. Znachodžusia ŭ vydatnym stanie, u dadatak pryjšłosia pamianiać charčavańnie na bolš zdarovaje, pakolki zrazumieŭ, što mietabalizm čałavieka, jakomu pad 60, mocna adroźnivajecca ad taho, kali tabie 30», — kaža Ramančuk.
Cikava, što pry hetym jon kožny dzień jeść sała.
«Ja vynajšaŭ svaju formułu ščaścia — vosiem «s»: svaboda, siamja, sała (zdarovaja ježa), son, śmiech, sport, seks i stvareńnie. U kožnaha svaja daziroŭka».
Čytajcie taksama:
Zialenski nazvaŭ čas pierałomnaha momantu ŭ vajnie va Ukrainie
Zialenski pra pravał kontrnastupu: płany Ukrainy byli na stale ŭ Kramli jašče da pačatku
«Vialiki absalutna čałaviek». Kola Łukašenka raskazaŭ, što dla jaho baćka i ŭ čym jahonaja apazicyjnaść25
Kamientary