Dzień narodzinaŭ za kratami sustrakaje žurnalistka Iryna Słaŭnikava
Byłaja supracoŭnica Biełsata, potym štatnaja supracoŭnica Polskaha telebačańnia (TVP) siońnia sustrakaje svoj treci dzień narodzinaŭ za kratami. Joj spaŭniajecca 54 hady, paviedamlaje Biełaruskaja asacyjacyja žurnalistaŭ.
Žurnalistku Irynu Słaŭnikavu razam z mužam Alaksandram Łojkam zatrymali ŭ Nacyjanalnym aeraporcie ŭ Minsku 30 kastryčnika 2021 hoda, paśla viartańnia z adpačynku ŭ Jehipcie. Spačatku im prysudzili pa 15 sutak administracyjnaha aryštu kožnamu nibyta za zachoŭvańnie «ekstremisckich materyjałaŭ», paśla abvinavacili ŭ drobnym chulihanstvie i prysudzili jašče pa 15 sutak.
26 listapada stała viadoma, što Iryna Słaŭnikava stała padazravanaj pa kryminalnaj spravie pavodle častki 1 artykuła 342 KK («Arhanizacyja i padrychtoŭka dziejańniaŭ, jakija hruba parušajuć hramadski paradak, abo aktyŭny ŭdzieł u ich»). U śniežni jaje pieraviali ŭ SIZA № 1.
Naprykancy krasavika 2022-ha stała viadoma, što jaje dadatkova abvinavacili ŭ «kiravańni ekstremisckim farmiravańniem».
Śledstva śćviardžała, što ŭ jaho źjavilisia «dokazy», što Iryna Słaŭnikava kiravała redakcyjaj «Biełsata» ŭ Biełarusi: «Abjadnała hrupu hramadzian, jakija pad jaje kiraŭnictvam i kantrolem stvarali i raźmiaščali ekstremisckija materyjały na miedyjaresursach, farmiravała skład supolnaści, raźmiarkoŭvała roli, karektavała paradak navin, materyjalna zabiaśpiečvała i finansavała dziejnaść złačynnaj hrupy».
Sama Iryna Słaŭnikava i nie abviarhała, što kaliści supracoŭničała z «Biełsatam», brała ŭdzieł u pravaabarončaj prahramie «Maju prava». Ale na momant zatrymańnia jana ŭžo praciahły čas źjaŭlałasia štatnaj adzinkaj polskaha telekanała TVP. Ale heta nijak nie paŭpłyvała ni na śledstva, ni na sud, jaki pačaŭsia ŭletku 2022-ha.
3 žniŭnia 2022 hoda Homielski abłasny sud pryznačyŭ Irynie Słaŭnikavaj 5 hadoŭ pazbaŭleńnia voli ŭ papraŭčaj kałonii va ŭmovach ahulnaha režymu. Jaje nakiravali ŭ homielskuju PK № 4.
«Vieryła ŭ zdarovy rozum i ŭ toje, što prafiesija — heta nie nahoda sadzić čałavieka ŭ turmu»
Iryna Słaŭnikava nie maje žurnalisckaj adukacyi, jana dypłamavany ekanamist. Pracavała pa śpiecyjalnaści ŭ kamiercyjnych firmach, zatym buchhałtaram u haziecie «Biełaruskaja maładziožnaja», dzie žurnalistyka jaje i zachapiła.
Žurnalistka Halina Ułasik, siabroŭka Iryny jašče pa narhasu (u žurnalistyku pryjšli abiedźvie padčas pracy ŭ buchhałteryi «Biełaruskaj maładziožnaj»), u intervju «Pres-kłubu» ŭzhadvaje, što paśla 2020-ha «niekalki razoŭ zavodzili razmovu pra toje, što joj lepš źjechać z krainy, ale jana ŭsio ž zastałasia».
«Čamu? Mnie padajecca, jana zanadta vieryła ŭ čałaviečuju prystojnaść i zdarovy rozum. I što prafiesija — heta nie nahoda sadzić čałavieka ŭ turmu», — skazała Halina Ułasik.
Žurnalistka Anastasija Rubanava ŭspaminaje sumiesnuju pracu ŭ «Biełaruskaj maładziožnaj»: «Nie pamiataju, kab byli temy, ad jakich jana admaŭlałasia. My razam i ŭ salihorskuju šachtu spuskalisia, i pa «niezabytych vioskach» matalisia (byŭ u nas taki prajekt), i navat žartaŭlivy ahlad preziervatyvaŭ rabili. Ira — «univiersalny sałdat».
Słaŭnikava — naš ahieńčyk-zapalnička. Jaje svojeasablivaja maniera havaryć, firmovy śmiech i humar — biez usiaho hetaha niemahčyma ŭjavić tuju «maładziožku». Dyj potym, kali ŭsie my raźbiehlisia pa roznych pracach, ale zachavalisia jak koła siabroŭ, Ira padtrymlivała hetuju atmaśfieru.
Ja vielmi pavažaju jaje za prafiesijny šlach. Spraviadliva skazać, što jana zrabiła siabie sama, koštam nievierahodnaj pracazdolnaści i samaarhanizavanaści. Uvohule, Ira — čałaviek, jaki ŭmieje žyć pryhoža, u narmalnym sensie hetaha słova. I časam pa-dobramu joj zajzdrościš. Usio ŭ jaje niejak uładkavana, u chacie i na pracy paradak, što zadumała — atrymałasia. Ira maje biezdakorny hust i imknieńnie zrabić vakoł siabie pryhažość i ŭtulnaść. Jana cudoŭnaja haspadynia, lubić hatavać roznyja stravy, viazać. Zachaplajecca johaj, «A što, padčas pracy zrabiła paru asan — i dobra!», — kazała jana».
Jość prablemy z suviaźziu i zdaroŭjem
Alaksandr Łojka, muž Iryny Słaŭnikavaj, praz pahrozu kryminalnaha pieraśledu vymušana pakinuŭ Biełaruś i paśladoŭna vystupaje za arhanizacyju pieramoŭnaha pracesu z režymam dziela vyzvaleńnia zakładnikaŭ.
«My ź joj niekalki razoŭ da aryštu abmiarkoŭvali temu adjezdu. Jaje pazicyja była takaja: «Navošta źjazdžać, kali my ničoha nie zrabili?». Akramia taho, u nas stałaha vieku baćki ŭ Biełarusi», — raspaviadaŭ Alaksandr Łojka «Pres-kłubu» ŭ 2022 hodzie.
Užo tady, u 2022‑m, byli prablemy z suviaźziu: «Irynie nie pieradajuć usie listy. Navat ad rodnych pieradajuć vielmi vybaračna. Jana atrymlivaje listy ad mianie, baćkoŭ, časam — ad majoj maci, siastry. A voś listy ad syna — nie. Pra siabroŭ uvohule maŭču».
U niadaŭnim intervju Deutsche Welle Alaksandr Łojka skazaŭ, što «pavodle listoŭ i pavodle tych źviestak, jakija da mianie ad inšych ludziej dachodziać, u Iryny bolš-mienš usio narmalna, ale vy ž razumiejecie, što heta — nie sanatoryj».
Mužčyna pieražyvaje, što paśla vyzvaleńnia Irynie budzie składana adaptavacca da narmalnaha žyćcia. Jon kaža, što zrobić usio, kab heta adbyłosia jak maha chutčej, «hałoŭnaje, kab chapiła majoj lubovi». «Ale chto viernie nam čas? Piać hadoŭ źniavoleńnia — heta vielmi vialiki termin», — zaŭvažaje Alaksandr Łojka.
Pavodle jaho infarmacyi, Iryna pracuje na šviejnaj vytvorčaści — «davoli ciažkaja, napružanaja praca», «akramia taho, što pahoršyŭsia zrok i musiła zakazać novyja akulary, dyk adbivajecca raniejšaja chvaroba, joj patrebna dobraja terapija». «Paviedamlała, što sprabavała tam zajmacca johaj, ale nie pajšła sprava. Mahčyma, niama ŭmoŭ», — skazaŭ jon u intervju «Radyjo Svaboda» ŭvosień minułaha hoda.
Na sudzie Iryna Słaŭnikava nie pryznała viny, u kałonii nie pisała prašeńnia ab pamiłavańni.
30 listapada 2021 hoda pravaabarončaja supolnaść pryznała Irynu Słaŭnikavu palitźniavolenaj.
Napisać list žurnalistcy: Iryna Alaksandraŭna Słaŭnikava, PK № 4, 246035, h. Homiel, vuł. Antoškina, 3.
«Čamu nie spytaje ŭ siabie: kali ja jezdžu ŭ Hiermaniju i zabiraju ŭsie ŭznaharody, čamu nie vyjšaŭ na kantakt ź niemcami?» Da kaho źviarnuŭsia Łatuška?12
Kamientary