«Niahledziačy na sposab lehalizacyi, treba paznačać i pratesnuju dziejnaść». Jurkonis pra situacyju ź Vieramiejčykam
Kiraŭnik vilenskaha ofisa Freedom House Vicis Jurkonis prakamientavaŭ historyju Vasila Vieramiejčyka — byłoha kalinoŭca, jakoha Vjetnam vydaŭ biełaruskamu KDB — i toje, ci mahčyma byłomu aficeru, jaki padtrymaŭ pratest, lehalizavacca ŭ Litvie.
Jurkonis adznačaje, što ŭ situacyi ź Vieramiejčykam nie spracavali roznyja miechanizmy:
«Pieršy raz heta zdaryłasia, kali anulavali DNŽ, druhi — kali jon pajechaŭ u Vjetnam, niahledziačy na papiaredžańni nie jechać u inšyja krainy, jakija paŭtaralisia dziasiatki razoŭ. Treci raz miechanizmy nie spracavali, kali jaho zatrymali ŭ Vjetnamie, chacia heta — samaja ciažkaja situacyja, u jakoj dapamoha vyhladaje vyklučna składanaj, kali ŭvohule mahčymaj. Było našmat praściej karektavać situacyju, kali anulavali DNŽ. Možna było bolš hłyboka pahladzieć na hetuju spravu, prakansultavacca z pravaabaroncami.
Taksama jość ža jašče Ałbanija, Čarnahoryja, jon taksama žyŭ u Hruzii — krainy, jakija znachodziacca za miežami ES, kudy biełarusam nie treba viza i dzie ŭmoŭna biaśpiečna. Vjetnam — dakładna nie taja kraina, kudy treba było jechać».
Toje, što litoŭskija śpiecsłužby źviarnuli ŭvahu na vajskovy dośvied Vieramiejčyka, Jurkonis ličyć narmalnym. Jon kaža, što byli precedenty, kali byłyja biełaruskija aficery atrymlivali lehalizacyju ŭ Litvie. Heta nie samyja prostyja vypadki, ale kali ŭ takich ludziej jość vyraznaja prademakratyčnaja pazicyja, pratesny dośvied, antyvajennaja pazicyja i asudžeńnie dziejańniaŭ Kramla suprać Ukrainy, navat ciažkija situacyi možna vyrašyć.
Nieviadoma, ci paviedamili litoŭskim čynoŭnikam pra pratesnuju dziejnaść i hramadzianskuju pazicyju Vieramiejčyka, miarkuje Jurkonis:
«Zdajecca, jaho DNŽ byŭ źviazany z uźjadnańniem siamji pa blue card, to ŭ hetym vypadku dapamohi pravaabaroncaŭ jak by i nie patrabujecca. Ale my pastajanna kažam, što, niahledziačy na sposab lehalizacyi, treba abaviazkova paznačać i pratesnuju dziejnaść, kali jana mieła miesca.
Toje, što humanitarny miechanizm nie spracavaŭ 1 raz z 10, nie aznačaje, što jon nie pracuje. Varta pahladzieć, dzie i što nie spracavała, kab paźbiahać takich situacyj u budučyni. Bo kali zvarotu niama ci apielacyja nie padadzienaja, litoŭskija viedamstvy nie mohuć reahavać».
Na dumku Jurkonisa, situacyja ź biełaruskimi dabraachvotnikami patrabuje rehijanalnaha rašeńnia — im mahło b stać pahadnieńnie pamiž Ukrainaj, Polščaj i Litvoj:
«Častka z hetych bajcoŭ parušali praceduru zapytu na prytułak, u niekatorych skončyŭsia pašpart, niekatoryja byli paranienyja ci majuć patrebu ŭ surjoznaj psichałahičnaj dapamozie. Patrebny dakładny ałharytm, jaki dapamoh by vyznačyć ich status i toje, dzie mahli b spracavać roznyja instytuty z ulikam śpiecyfiki hetaj hrupy.
Bieź sistemnaha padychodu i bolš zładžanaha ŭzajemadziejańnia pamiž ukraincami, palakami i litoŭcami tut budzie składana».
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ«Pa-ŭsiakamu byvaje. Tak dziaržava vyrašyła, tak zrabiła». Litoŭskija čynoŭniki prakamientavali spravu Vieramiejčyka
«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie
Były aficer, vyžyŭ u strašnym bai. Chto toj kalinoviec Vieramiejčyk, jakoha Vjetnam addaŭ biełaruskamu KDB?
Kamientary
Paralelna pastupiŭ u EHU, ale nie zdoleŭ pryjechać na navučańnie, bo nichto nie zdoleŭ harantavać, što ŭ litoŭskaj studenckaj vizie mnie nie admoviać na toj ža padstavie i ja nie zhublu prava na znachodžańnie ŭ JEZ, vyjechaŭšy adsiul. Vialiki dziakuj, litoŭskaje MZS!