Psichołahi: meta ŭ žyćci važniejšaja za hrošy, čałaviek žyvie daŭžej
Mahčyma, niastomnaja pahonia za ščaściem prynosić nam bolš škody, čym karyści,śćviardžaje The Wall Street Journal. «Niekatoryja daśledčyki miarkujuć: ščaście ŭ jaho zvyčajnym razumieńni — adčuvańnie zadavalnieńnia abo stanoŭčych emocyj — našmat mienš važnaje dla fizičnaha zdaroŭja, čym unutranaja zadavolenaść ad metaskiravanaj dziejnaści — tak zvany «eŭdemaničny dabrabyt», — piša žurnalistka Šerli S. Venh.
Šerah najnoŭšych daśledavańniaŭ pakazaŭ: ludzi, jakija namahajucca žyć z sensam, čaściej zachoŭvajuć žyvaść rozumu ŭ staraści, zdaraviejšyja psichična i navat žyvuć daŭžej, čym tyja, čyja meta — adčuvańnie ščaścia.«Ułasna, u niekatorych vypadkach praźmiernaja zacyklenaść na dasiahnieńni ščaścia nasamreč źnižaje zadavolenaść žyćciom», — adznačaje vydańnie.
Zadavalnieńnie ad smačnaj viačery, zachaplalnaha filma ci pieramohi lubimaj kamandy — tak zvany «hiedanistyčny dabrabyt» — zvyčajna nieŭzabavie źnikaje. «Vychavańnie dziaciej, vałanciorskaja praca ci navučańnie ŭ miedycynskim instytucie, mahčyma, nie takija pryjemnyja ŭ štodzionnaści. Ale hetyja zaniatki stvarajuć adčuvańnie, što žyćcio prachodzić nie darma, što ty addaješ spravie ŭsie svaje siły, asabliva ŭ praciahłaj pierśpiektyvie», — tłumačyć hazieta.
Termin «eŭdemonija» sustrakajecca ŭ staražytnahreckich fiłosafaŭ — naprykład, u Arystociela. «Jaho časta pamyłkova pierakładajuć jak „ščaście“, što paharšaje niapravilnaje razumieńnie pryrody ščaścia. Niekatoryja admysłoŭcy ličać, što pad eŭdemonijaj Arystociel mieŭ na ŭvazie dabrabyt, kali pisaŭ, što jana dasiahalnaja praz realizacyju svaich patencyjnych mahčymaściaŭ», — tłumačyć aŭtar.
Siońnia ščaściem i dabrabytam cikaviacca nie tolki fiłosafy: psichołahi vyvučajuć uździejańnie eŭdemonii i hiedanizmu na fizičnaje i psichičnaje zdaroŭje. Tak, pavodle statystyki ad 2010 hoda, za pieryjad z 1938 pa 2007 hod siarod amierykanskich studentaŭ pačaścilisia simptomy depresii, paranoi i psichapatałohii. Aŭtary daśledavańnia — śpiecyjalisty z Univiersiteta
Navukoŭcy na čale z Kerał Ryf, dyrektaram Instytuta stareńnia Viskonsinskaha ŭniviersiteta, z 1995 h. vyvučajuć kala 7 tys. čałaviek u ramkach prajektu MIDUS — «Siaredzina žyćcia ŭ ZŠA». Zadača — vyśvietlić, jakija faktary ŭpłyvajuć na zdaroŭje i dabrabyt u siarednim i starečym uzroście. «Zhodna ź niadaŭna apublikavanymi vynikami, eŭdemaničny dabrabyt źnižaje vastryniu faktaraŭ ryzyki dla zdaroŭja — naprykład, małaadukavanaści», — piša hazieta. Va ŭdzielnikaŭ ekśpierymientu ź nizkim uzroŭniem adukacyi, ale vysokim uzroŭniem eŭdemaničnaha dabrabytu paraŭnalna nizki ŭzrovień
Devid Benet ź Miedycynskaha centra ŭniviersiteta Raša (Čykaha) i jaho kalehi, vyvučyŭšy 950 čałaviek, jakim u siarednim było pa 80 hadoŭ, prademanstravali, što eŭdemaničny dabrabyt ratuje ad chvaroby Alchiejmiera. «Tyja, chto ličyŭ svajo žyćcio bolš asensavanym, taksama radziej adčuvali ciažkaści pry samaabsłuhoŭvańni ŭ pobycie i pieramiaščeńni. A śmiarotnaść za piacihadovy pieryjad była siarod ich našmat nižejšaja — prykładna na 57% — čym u tych, chto nie mieŭ asablivych metaŭ u žyćci», — piša hazieta.
«Ludzi chočuć być ščaślivymi. Ale, sami viedajecie, u žyćci byvajuć prablemy. Vielmi vialikaja častka žyćcia — supraciŭ prablemam», — adznačyŭ Benet.
«Jość niekatoryja dadzienyja na karyść hipotezy, što ludzi z vysokim uzroŭniem eŭdemaničnaha dabrabytu ŭsprymajuć emocyi inakš, čym ludzi ź nizkim», — piša hazieta. Pieršyja bolš karystajucca pieradłobnaj karoj hałaŭnoha mozhu, jakaja adyhryvaje važnuju rolu dla myśleńnia vyšejšaha paradku, u tym liku metakiravańnia, movy i pamiaci. Mahčyma, takija ludzi dobra ŭmiejuć pierahladać svajo mierkavańnie pra situacyju i znachodzić jaje pazityŭnyja baki, miarkuje Karyem van Rejekum z Rydynhskaha ŭniviersiteta (Vialikabrytanija). Jany nie biahuć ad ciažkaściaŭ, a imknucca ich pieraadoleć.
Hiedanistyčny i eŭdemaničny dabrabyt nie źjaŭlajucca ŭzajemavyklučalnymi. Ale tyja, chto imkniecca pierš za ŭsio da ŭznaharody zvonku, nakštałt hrošaj ci karjery, časta nie asabliva ščaślivyja, adznačyŭ Ryčard Rajen z Ročesterskaha ŭniviersiteta. Jon taksama pieraściaroh, što eŭdemaničny dabrabyt niedasiahalny, kali prosta prymušać siabie, naprykład, da vałanciorskaj pracy, spadziejučysia na niejkuju ŭznaharodu ŭ budučyni.
Svoj recept daje Ed Dajnier, kansultant Gallup Inc: «Stres ad cejtnotu, jaki adčuvajuć mnohija ludzi, sumiaščajučy pracu, siamju i inšyja spravy, nie taki ŭžo škodny. Kab pavysić pačućcio ščaścia i eŭdemonii, zasiarodźciesia na adnosinach ź ludźmi i lubimaj pracy, — raić jon. — Chopić siadzieć i tryvožycca pra svoj los, zrabicie akcent na svaje mety», — skazaŭ Dajnier.
Łukašenka ŭpieršyniu źjaviŭsia na publicy razam z mamaj Koli26
Kamientary