«Vyniesieny Alesiu Bialackamu prysud – 4,5 hady źniavoleńnia – heta čarhovy dokaz taho, što eŭrapiejskaja palityka ŭ dačynieńni da Biełarusi i ŭ peŭnaj stupieni da Ŭkrainy pamiraje na našych vačach. Biaz šancaŭ na reanimacyju» – pišuć u siońniašnim vydańni siońniašnim vydańni Gazety Wyborczej Jacek Paŭlicki i Tamaš Bialecki.
Prapanujem frahmenty z hetaha artykułu:
«Režym Alaksandra Łukašenki robić što choča, tamu što jamu pakul nie patrebny eŭrapiejski piernik (da taho ž, z hledzišča režymu, sumnieŭny). Bo ŭ jaho znoŭ jość mocny zastupnik: Rasieja. A z puhi jon tolki śmiajecca, bo eŭrapiejskija finansavyja i vizavyja sankcyi suprać čynoŭnikaŭ akazalisia nia nadta ciažkimi. Łukašenku zusim nie pałochaje dalejšaja izalacyja, pakolki ŭ šmat jakich krainach jaho i tak usprymajuć jak zaraznaha. A da słovaŭ asudžeńnia i zaklikaŭ jon užo daŭno hłuchi.
Kozyram Eŭropy ŭ stratehii pryciahnieńnia da sabie Biełarusi i Ŭkrainy źjaŭlajecca pryvabnaść eŭrapiejskaj madeli, dabrabytu i demakratyi. Alternatyvaj jamu – sastarełaja cyvilizacyjnaja prapanova Rasiei. Ukraincy i biełarusy, maračy ab dobrym i perspektyŭnym navučańni dla svaich dziaciej, usio čaściej dumajuć nie pra Maskvu, a pra VNU ŭ jakoj-niebudź z krain EZ. Navat šmat chto z šerahaŭ ułady napeŭna chacieŭ by, kab jaho dzieci žyli ŭ adkrytaj i zamožnaj Biełarusi dy mahli padarožničać pa Eŭropie biaz pašpartnaha kantrolu.
Ale Łukašenka adkinuŭ takuju madel.
Imknučysia pryciahnuć Ukrainu i Biełaruś, Eŭropa prajhraje z adnoj prostaj pryčyny: jana moža prapanavać značna mienš, čym Rasieja. Tumannaja i addalenaja perspektyva intehracyi z Zachadam, jakaja mieścicca ŭ prydumanaj Polščaj i Švecyjaj prahramie «Ŭschodniaje partnerstva», nia moža pierabić prapanovy Maskvy.
Jak možna paraŭnać niekalki sotniaŭ miljonaŭ eŭra ź biudžetu «Ŭschodniaha partnerstva», padzielenyja pamiž šaściu dziaržavami prahramy, jakija možna atrymać na peŭnych umovach i ŭ addalenaj perspektyvie, ź niekalkimi miljardami dalaraŭ, jakija daje Maskva? Jak vyhladaje addalenaja mahčymaść asacyjacyi z EZ (ab siabroŭstvie nichto navat nia zhadvaje) u paraŭnańni z vyhodami, jakija pachodziać z štoraz ciaśniejšaha ekanamičnaha supracoŭnictva z Maskvoj i z udziełu ŭ Mytnym sajuzie (Rasieja, Biełaruś, Kazachstan), jaki nieŭzabavie pieratvorycca ŭ adzinuju ekanamičnuju prastoru?
Ciapier Rasieja daje Biełarusi značna bolš, čym eŭrapiejskija mary: tanny haz, dziakujučy jakomu režym napeŭna vystaić u ekanamičny kryzis, a hramadztva pieražyvie zimu. I adkryvajecca maskoŭski rynak dla biełaruskich tavaraŭ, jakich nichto napeŭna nie kupiŭ by na Zachadzie.
Analahičnaja rasiejskaja prapanova čakaje i Ŭkrainu, jakaja staić adnoj nahoj na Ŭschodzie, a druhoj na Zachadzie. Zrešty, siem hadoŭ turmy, jakija dali byłomu premjer-ministru, a ciapier lideru apazycyi Julii Cimašency nibyta za złoŭžyvańni pry padpisańni hazavaha kantraktu z Rasiejaj u 2009 hodzie, pakazvajuć, što prezydent Viktar Janukovič užo, mabyć, machnuŭ rukoj na prapanovy Zachadu.
Choć Eŭropa mahła hulać jak na pryvabnaści svajoj cyvilizacyjnaj madeli, tak i na strachu Miensku pierad tym, što jaho prahłynie Maskva (a Kijevu, što Maskva atrymaje daminujučuju pazycyju ŭ jaho ekanomicy), Rasiei ŭžo ŭdałosia abiazzbroić uschodniuju palityku Eŭraźviazu, adnym z suaŭtaraŭ jakoj była Polšča. Jakija mohuć być pretenzii da Pucina: jon prosta z chałodnaj paśladoŭnaściu ŭvasablaje ŭ žyćcio svaje neaimperskija plany. U 2008 hodzie, pasyłajučy ŭ Hruziju tanki, jon prademanstravaŭ śvietu, što zdolny abaraniać rasiejskija sfery ŭpłyvu, a ciapier «mirnymi metadami» zaniaŭsia Biełaruśsiu i Ŭkrainaj».
«Kali niechta i moža źmianić režym u Biełarusi dy staŭleńnie kijeŭskich uładaŭ da intehracyi – dyk heta zvyčajnyja ludzi. Hulnia za Ŭschod praciahvajecca, ale heta doŭhi šlach, jaki zojmie hady», – hazeta cytuje na zakančeńnie słovy eŭradeputata z Polščy Jacka Saryjuša-Volskaha.
