Śpiecmohiłki dla psichična chvorych pacyjentaŭ
U Barysaŭskim rajonie pobač ź psichanieŭrałahičnym domam-internatam u vioscy Tarasiki fatohraf NN Siarhiej Hudzilin znajšoŭ mohiłki, na jakich chavajuć psichična chvorych pacyjentaŭ.
Pachavańni pacyjentaŭ «druhich Navinak», jak nazyvajuć Barysaŭski psichanieŭrałahičny dom-internat № 2 u vioscy Tarasiki, mieściacca ŭ lasnym masivie siarod bałot. Pobač kropkami raskidany tavarystvy dačnikaŭ. Viosak pobač niama.
Šeryja bietonnyja słupy abharodžany to kalučym drotam, to starymi zapleśniaviełymi žerdziami. Pobač z mohilnikami plamami mieściacca śmiećcievyja advały z doma-internata. Śmiećcie śpiecyfičnaje — iržavyja blašanki z-pad kansiervaŭ, abhortki ad «śpieclekaŭ» — tramadołu, hałapierydołu… Toje, što heta niejki dziŭny śpiecmohilnik, paćviardžajuć i niešmatlikija dačniki, jakija zredčas prachodziać pa roŭnaj hraviejcy pobač z barvovymi słupkami. Kryžoŭ i pomnikaŭ na hetych mohiłkach adzinki. Dyj tyja datujucca to 70-mi, to 80-mi hadami minułaha stahodździa. Asnoŭny napamin pra pachavanych tut pacyjentaŭ — barvovyja słupki z numarami i mietaličnymi tabličkami ź imionami i hadami žyćcia. Zarosłaja dzikaja trava ŭ čałaviečy rost, ablezłaja farba słupoŭ, iržavyja adzinkavyja aharodžy — žudasnaja karcina, na pieršy pohlad.
Ale tak vyhladajuć, badaj što, kožnyja «kazionnyja» mohiłki pa ŭsioj krainie. Roŭnyja šerahi słupoŭ — na pieršych ad darohi paznačany numar šerahu. Ja natrapiŭ na 10-y. Kožny nastupny numarujecca pa ŭzrastańni. U kancy hetaha pachavańnia na adnym z słupoŭ ja pabačyŭ 38-my numar.
Bolšaść pachavańniaŭ datujecca na hetych mohiłkach 70-mi i pačatkam 90-ych — pik śmierciaŭ u psichanieŭrałahičnym internacie. Ale pałova mahił uvohule nie majuć anijakich znakaŭ i ŭžo husta paraśli travoj. Niešmatlikija kryžy, pastaŭlenyja tut, datujucca 90-mi i 2000-mi. Vidać, u časy SSSR adzinym nadmahilnym znakam mahli być tolki draŭlanyja słupki ci plity. Ale plity — hetaha doraha… Dahledžanymi vyhladajuć tolki niekalki mahił. Astatnija pavoli zraŭnoŭvajucca ź ziamloj. Varta adznačyć, što bolšaść pacyjentaŭ internata ŭ vioscy Tarasiki nie majuć apiekunoŭ ci ich svajaki nie ŭ stanie hladzieć ich. Pryčyny ŭ kožnaha svaje, ale kali niama sprava da žyvych, to pra pachavańni kazać uvohule nie vypadaje…
Kamientary