Саўдзел у гісторыі
15 сакавіка а 18 гадзіне з плошчы Якуба Коласа пачынаецца Марш Свабоды
«Беларусь у сэрцы Эўропы. Мы ўздымаем на Зямлі нашую спрадвечную спадчыну. І гэтая сіла расьце са стагодзьдзяў, з разрабаваных руінаў Вялікага Княства, працінае тоўшчу касьцей, раструшчаных сталінізмам, і радыяцыйны попел Чарнобыля.
Пакуль мы ёсьць, Беларусь будзе жыць. У нас ёсьць свая сіла, свой дух і нашая маладосьць. З намі праўда гісторыі й любоў да сваёй краіны. Праўда й любоў мацнейшыя за хлусьню й нянавісьць. І мы пераможам».
Гэткімі словамі сканчаецца ўлётка, якая заклікае люд далучыцца да Маршу Свабоды. Менгарвыканкам дазволіў правесьці шэсьце з плошчы Якуба Коласа па праезнай частцы праспэкту Скарыны, вуліц Сурганава й Багдановіча. Пасьля будзе мітынг і рок-канцэрт.
Людзі звоняць у рэдакцыю і пытаюцца, а якая ж акцыя важнейшая – Марш Свабоды ці Дзень Волі. Мы зьвярнуліся да арганізатараў пасьлязаўтрашняй акцыі і Дня Волі.
«НН»: Ці можна казаць, што Марш Свабоды — гэта ініцыятыва лібэралаў, а акцыі да Дня Волі — нацыяналістаў?
Зьміцер Бандарэнка, каардынатар «Хартыі’97»: І першая, і другая акцыі йдуць у адным палітычным кантэксьце. У падрыхтоўцы і Маршу Свабоды, і Дня Волі поруч працуюць дружна й БНФ, і АГПБ, і Малады Фронт, і мы.
Вінцук Вячорка, старшыня БНФ: Па-першае, у нас цяпер няма падзелу на нацыяналістаў і ненацыяналістаў сярод тых, хто змагаецца за незалежнасьць. Мы ўсе паплечнікі ў справе адстойваньня нацыянальнае свабоды. І лібэралы, і сацыял-дэмакраты, і ўсе астатнія разумеюць, спадзяюся, што без уласнай дзяржавы рэалізацыя іхных сацыяльных і палітычных праграмаў немагчымая. Дзеля таго, што на Вясну-2000 мабілізуюцца самыя розныя пласты нацыі, розныя палітычныя групы, мы атрымліваем магутны рычаг уплыву. Дзеля незалежнасьці, за якую мы змагаемся штохвілінна! І супрацьпастаўленьні тут недарэчныя й правакацыйныя.
«НН»: Якая з гэтых акцыяў усё ж «галоўная»?
З.Б.: І гэта няслушная пастаноўка пытаньня, бо яны ўзаемазьвязаныя. Я думаю, больш маштабнаю акцыяй стане Дзень Волі 25 сакавіка. Гэта трывалая нацыянальная традыцыя. Да таго ж, людзі будуць лепей падрыхтаваныя, разагрэтыя, дзякуючы шэсьцю на 15 сакавіка, і 25-га прыпадае на выходны дзень. Таму на Дзень Волі прыйдуць усе ўдзельнікі Маршу Свабоды ды далучацца яшчэ іншыя. А самай вялікай акцыяй стане Чарнобыльскі шлях.
В.В.: Надзвычай важна правесьці Марш Свабоды 15 сакавіка годна й паважна, каб пазбыцца стэрэатыпаў, што паўсталі зь леташняга Маршу... Будзе прыгожа й моцна 15 сакавіка — будзе шматлюдна й хораша 25 сакавіка. А будзе ўсё добра на Дзень Волі — будзе магутней на Чарнобыльскім Шляху.
«НН»: А што далей?
З.Б.: Я разглядаю ўсе нашыя ініцыятывы як гістарычны працэс. Мы доўга былі проста назіральнікамі. А трэба дзейсна ўдзельнічаць ва ўласнай гісторыі. Важная неперарыўнасьць працэсу. Наш лёс як нацыі вырашаецца сёньня...
В.В.: Наша задача гэтай вясною — зьдзейсьніць магутны ціск на рэжым. Каб ён або пайшоў на перамовы, або сышоў зусім...
Такім чынам, мір і паразуменьне пануюць у апазыцыйным асяродзьдзі. Разбураныя ўсе непатрэбныя перагародкі, а кожная згадка пра мінулыя падзелы ўспрымаецца як правакацыя на карысьць рэжыму. Ён цяпер галоўны вораг і галоўная перашкода для хлопцаў, што змагаюцца за незалежнасьць і ня дзеляцца больш на нацыяналістаў і ненацыяналістаў. «Шчырая братэрская любоў», так бы мовіць. Ці сапраўды беларускай незалежнасьці перашкаджае толькі Лукашэнка — пакажа гісторыя, якую твораць нашыя героі.
Гутарыў Сяргей Харэўскі
