Fjučars — heta finansavy termin, jaki abaznačaje peŭny vid damovy pamiž pradaŭcom (kupcom) i biržaj na niejki akreśleny termin u budučyni. Mienavita ŭ takoj postaci hetaje słova padajecca ŭ «Słoŭniku biełaruskaj movy».
Tema zapazyčańniaŭ — ciažkaja i niaŭdziačnaja, ale ihnaravać jaje nielha, bo balšynia moŭnych sprečak jakraz vakoł jaje i abaračajecca. Sotniu hod my namahajemsia prydumać univiersalny sposab adaptacyi inšamoŭnych słoŭ dy ŭparta zapisvajem hetyja sproby va ŭsie vydańni pravapisaŭ. Na maju dumku, dla našaj fanietyčnaj sistemy heta niemahčyma. Dyj hetaje pytańnie, vidać, naohuł nie datyčyć pravapisu.
Pieršy sprečny punkt — ci možna dazvolić pryšłamu słovu paddacca zakonu akańnia. Zusim niadaŭna, niešta sa sto hod tamu, nie dazvalali zusim: kazali i pisali «mitolohija», «frazeolohija» i h. d. Potym zhadzilisia, što «o» buduć paddavać pravam akańnia, a «e» nie buduć. U apošnim vydańni pravapisu na niekatoryja vypadki z «e» taksama pastanavili pašyryć zakony akańnia. Ciapier pišuć i kažuć «lidar», «katar», «pradziusar».
Ci słova «fjučars» pasuje da hetaj schiemy? Vidać, tut -er nie moža zrabicca -ar, bo heta nie -er, a -ure ŭ anhlijskim vydańni. Vidavočna -ure taksama pastanavili ŭsprymać jak -ar. I słušna, bo ŭsie niajasnyja hałosnyja (jak u hetaj anhlijskaj finali) ŭ nas usio ž taki majuć ciahu da [a].
A kali naohuł pra niejkuju fanietyčnuju paśladoŭnaść kazać, to zasłužany movaznaŭca, prafiesar Fiodar Jankoŭski kaliści pisaŭ, što ŭ biełaruskim litaraturnym vymaŭleńni kožnaje nienacisknoje [e] vymaŭlajecca vielmi blizka da [a]. Tamu niezaležna ad taho jak jano pišacca — prava akańnia ŭ vusnym maŭleńni nie varta abmiažoŭvać. Tak prosta lahčej biełaruskamu moŭnamu aparatu.
I ŭ našaj fanietyčnaj sistemie łahična było b, kab toje što vymaŭlajecca — ščodra adlustroŭvałasia na piśmie. Aby jano sapraŭdy vymaŭlałasia, a nie lažała ŭ słoŭnikach, nie raŭnujučy by toj złom. Tamu vymaŭlajcie.
Ciapier čytajuć
«Ja jechała ad vajny i bambiožak»: Jaŭhienija Čarniaŭskaja pra pierajezd na Kipr10
Kamientary