Abłomki karabla, na jakim znakamity brytanski marapłaviec Džejms Kuk ździajśniaŭ u ChVIII stahodździ płavańnie da bierahoŭ Aŭstralii, imavierna, znachodziacca na dnie havani Ńjuporta (štat Rod-Ajłend). Pavodle infarmacyi pradstaŭnika hrupy padvodnych archieołahaŭ, heta adzin ź piaci brytanskich karabloŭ, zatoplenych u hetaj havani ŭ 1778 hodzie ŭ chodzie amierykanskaj vajny za niezaležnaść.
Raniej padvodnyja archieołahi, jakija zajmajucca abśledavańniem havani, znajšli abłomki čatyroch karabloŭ. U hetych rajonach užo praviedziena kartahrafavańnie. Adnak novyja dadzienyja pakazvajuć, što, imavierna, u havani byli zatoplenyja piać karabloŭ i isnuje imaviernaść u 80-100%, što heta vajenny transpart «Łord Sendvič», jaki raniej zvaŭsia «Indevar» i płavaŭ pad kamandavańniem kapitana Džejmsa Kuka.
Na praciahu nastupnaha etapu padvodnych archieałahičnych daśledavańniaŭ spatrebicca značna bolš dakładnaje vyvučeńnie jak abłomkaŭ karabloŭ, tak i archiŭnych dakumientaŭ.
Kapitan Džejms Kuk (1728-1779), jaki kamandavaŭ trochmačtavym barkam «Indevar», u 1768-1771 hadach u chodzie kruhaśvietnaha padarožža pabyvaŭ na Taici, la ŭschodniaha ŭźbiarežža Aŭstralii, daśledavaŭ Vialiki Barjerny ryf, pabyvaŭ u Novaj Ziełandyi, dzie praliŭ, jaki padzialaje dźvie vyspy, byŭ nazvany jaho imiem. Paźniej «Indevar» byŭ pierajmienavany ŭ «Łord Sendvič» i vykarystoŭvaŭsia dla pieravozki brytanskich vojskaŭ u pieryjad vajny amierykanskich kałonij za niezaležnaść. U žniŭni 1778 hoda kamandujučy brytanskimi siłami ŭ Paŭnočnaj Amierycy pryniaŭ rašeńnie zatapić karabli, kab błakavać havań Ńjuporta.
Chto toj nieadekvatny biełarus, jaki lasnuŭ dziciatka hałavoj ab padłohu ŭ maskoŭskim Šaramiećcievie8
Kamientary