Jak minčuki na Mars hladzieli FOTA
31 maja na dvuch dachach u rajonie Novaja Baravaja ŭstalavali teleskopy, kab minčuki zmahli panazirać za płanietami. Mienavita 31 maja Mars padyšoŭ da Ziamli maksimalna blizka za apošnija dva hady. Adlehłaść pamiž płanietami skłała 75,3 młn kiłamietraŭ, što pa płanietarnych maštabach davoli mała.


Heta pieršy vypadak, kali ŭ Minsku ekspłuatavaŭsia dach žyłoj šmatpaviarchoŭki. Na dachu doma ŭ novym rajonie sabrałosia amal sto čałaviek. Pierad tym, jak pabačyć płaniety, amataram astranomii raspaviali pra cikavy biełaruski prajekt Wake Up NEO. Heta prajekt biełaruskaj kamandy dla chakatona NASA Space Apps Challenge 2016. Heta pieršy vypadak, kali biełaruskija raspracoŭščyki brali ŭdzieł u chakatonie, jaki abjadnaŭ 160 łakalnych konkursaŭ na ŭsich kantynientach. U asnovie raspracovak Wake Up NEO — dźvie klučavyja technałohii. Pieršaja ŭjaŭlaje ź siabie chutkuju identyfikacyju asteroidaŭ pa kryvoj blasku z vykarystańniem chutkaha pieraŭtvareńnia Furje. Druhaja dazvalaje kłasifikavać vyjaŭlenych «kaśmičnych vandroŭnikaŭ» z vykarystańniem mašynnaha navučańnia na bazie šmatsłojnaj niejronavaj sietki z «navučańniem z nastaŭnikam».


Paśla ŭstupnaj lekcyjnaj častki na dachu pačałasia praktyčnaja: da teleskopaŭ paciahnulisia čerhi z žadajučych pahladzieć na Mars, Jupiter i Saturn z pavieličeńniem u 100 razoŭ. U fatohrafaŭ była mahčymaść padklučyć da teleskopaŭ svaje kamiery, kab zrabić zdymki praź ich linzy.


5 cikavych faktaŭ pra Mars:
1. Na Marsie prysutničaje vada
Na palarnych šapkach Marsa prysutničaje vada i vadziany lod. Adnosna niadaŭna była znojdziena vada ŭ vadkim stanie. Časam vada źjaŭlajecca na pahorkach. Heta adbyvajecca, kali addalajecca piaščanaje pokryva, sonca razahravaje vadu, z-za hetaha źjaŭlajucca nievialikija raŭčuki.
2. Na Marsie jość sol, jakaja, mahčyma, prydatnaja dla ŭžyvańnia
Pakul da kanca nieviadoma ci možna ŭžyvać sol na Marsie. Sol na Marsie ŭtvarajecca z reštkaŭ vady. Na siońnia momant užo vyvučajucca solevyja adkłady z Marsa.
3. Za Marsam možna sačyć u realnym časie
Sučasnyja technałohii dazvalajuć sačyć za Marsam u režymie realnaha času. Naprykład, jość asobny raździeł na sajcie Google. Fota Marsa časta abnaŭlajucca, dasyłajuć ich roznyja kaśmičnyja abjekty i misii. Takim čynam možna samomu vyvučać abjekty na pavierchni Marsa.
4. Vysotnyja vobłaki na Marsie
Adkryćcio 2012 hoda, zroblenaje naŭprost amatarami astranomii. Bolš za toje, hetyja vysotnyja vobłaki sfatahrafavali amatary ź Minsku. Dahetul navukoŭcy nie mohuć vyjavić ich pachodžańnie. U jakaści viersij jość vobłaka ledzianych čaścic, palarnaje źziańnie ci pylnyja bury.

5. Žyćcio na Marsie mahčymaje
Tearetyčna, a siońnia navat i praktyčna heta zrabić mahčyma. Ale ekanamična heta nie budzie nijak apraŭdana. Našmat praściej zapuścić marsachod i praciahvać vyvučeńnie płaniety.
Ciapier čytajuć
Staŭ hierojem Mahiloŭskaha ŭniviera, źbiraŭ falkłor, pracavaŭ na biełarusizacyju sadkoŭ — raskazvajem pra Jaŭhiena Bojku, asudžanaha za salidarnaść z palitviaźniami

Kamientary