Karespandenta «NN» vyhnali ź idealna sumlennaha učastku ŭ Minsku. Paśla hetaha jaŭku nakrucili ŭdvaja, ale ŭsio adno pieramahła kandydatka ad apazicyi Kanapackaja
Udzieł u biełaruskich vybarach u jakaści niezaležnaha naziralnika ci žurnalista — psavańnie niervaŭ i sabie, i vybarčaj kamisii. Ty łoviš machlara za ruku, jon vyryvajecca… U vyniku čaściakom u pratakoły traplajuć fantomnyja ličby. Nu nie moža ž pryniać udzieł u hałasavańni 98—99% vybarcaŭ?! Dy jašče i prahałasavać adnolkava.
Ale teoryja imaviernaści pracuje ŭ abodva baki. Niaŭžo niama nivodnaha ŭčastka, dzie vybary prachodziać u poŭnaj adpaviednaści z zakonam, a na vyniki možna hladzieć bieź śmiechu? Ja pasprabavaŭ znajści takoje miesca.
Na Kastryčnickaj akruzie №97 bałatujecca eks-kandydatka ŭ prezidenty Taćciana Karatkievič. Jaje praŭładnym supiernikam ličycca načalnik stancyi «Minsk-Pasažyrski» Alaksandr Droždža.
Kampanija «Havary praŭdu» arhanizavała bieśpierapynnaje nazirańnie pa bolšaści ŭčastkaŭ. Vyniki, zrazumieła, byli niesuciašalnyja.
Naziralnikaŭ pazbaŭlali akredytacyi, pamiaškańnie nie apiačatvałasia, kolkaść vybarcaŭ skakała.
Samaja paradaksalnaja škoła — №11 na vulicy Asanalijeva. Tut dva ŭčastki, №204 i №205. Kolkaść vybarcaŭ na ich amal adnolkavaja — kala 2500 čałaviek, ale roźnica ŭ rabocie vybarčych kamisij pryncypovaja.
Zdavałasia b, roŭnyja ŭčastki, jakija absłuhoŭvajuć susiednija damy. Nie dziva, što, pavodle padlikaŭ naziralnikaŭ, kolkaść tych, chto prahałasavaŭ daterminova, amal nie adroźnivajecca — 158 i 161 adpaviedna. Heta całkam adpaviadaje zakonam sacyjałohii.
Zatoje kamisija naličyli — uvaha! — 589 i 169 vybarcaŭ adpaviedna. Niejmaviernaja roźnica pamiž učastkami ŭ 3,5 razu!
Takim čynam, padčas daterminovaha hałasavańnia na minskim učastku №205 prahałasavali 6,69%. Dla łukašenkaŭska-jarmošynskaj vybarčaj kampanii — absalutnaja anamalija.
Dzień hałasavańnia prachodzić nastolki ž spakojna. Apisvać jaho chadu nie maje sensu — pierašeptvańni členaŭ kamisii, siadzieńnie ŭ mabilnikach naziralnikaŭ, dziažurny vizit pradstaŭnikoŭ ABSIE. «Usio narmalna?» — «Usio narmalna» — «Nu, my pajšli».
Za paŭtary hadziny da kanca hałasavańnia kamisija vypraviła delehataŭ u pakvaterny abychod. Chto ŭ składzie pracesii? Dva členy kamisii, adna naziralnica (nastaŭnica hetaj ža škoły), adzin žurnalist (ja) i milicyjant.
Delehacyja abychodziła ŭsie kvatery ŭ padjeździe šmatpaviarchovika. Maŭlaŭ, moža, usio ž chočacie prahałasavać?
Juryst Uładź Łabkovič tłumačyć, što abychodzić pavinny tolki tyja kvatery, ad jakich pryjšli zajaŭki.
Adnak u lubym razie ahułam nabrałasia tolki vosiem achvotnych atrymać biuleteń z ulikam tych, chto nasamreč prasiŭ prahałasavać doma.
Rašeńni prymalisia z ulikam mierkavańnia naziralnikaŭ. Naprykład, adzin z žycharoŭ doma paprasiŭ prahałasavać pa paśviedčańni kiroŭcy, pašparta ŭ jaho nie było. Nibyta hałasavać u takim razie možna. Ale tolki na ŭčastku, kali kamisija źvierycca sa svaimi śpisami. Bo jak inačaj upeŭnicca ŭ miescy rehistracyi čałavieka? Pa majoj prapanovie patencyjnamu vybarcu było admoŭlena.
Niekatoryja ludzi, atrymaŭšy biuleteń, śpiašalisia padzialicca svaim vybaram. Varta być spraviadlivym — proźvišča Karatkievič hučała niekalki razoŭ, jaje supiernika Droždžu nie ŭzhadaŭ nichto.
Adna z apošnich vybarcaŭ — stareńkaja babula — doŭha ŭzirałasia ŭ biuleteń, narešcie pastaviła kryžyk, a na raźvitańnie adkłaniałasia: «Za Taćcianu Karatkievič! Chaj budzie choć adna žančyna. A ŭsie astatnija — ałkašy!»
U apošni dzień hałasavańnia, pa stanie na 19:50, pavodle padlikaŭ naziralnikaŭ, paśpieli prahałasavać 432 čałavieki. Z ulikam daterminovaha i nadomnaha volevyjaŭleńnia realnaja jaŭka musić skłaści kala 25,5%.
Ličba istotna adroźnivajecca ad zvykłych dla biełaruskich realij.
* * *
Ci źmienicca ličba pavodle mierkavańnia kamisii? Čytajcie praciah paśla skančeńnia padlikaŭ na sajcie «Našaj Nivy».
* * *
Dadadziena ŭ 22.23:
…Da zakryćcia ŭčastka paśpieli prahałasavać jašče niekalki čałaviek.
Takim čynam, u dzień hałasavańnia atrymali biuleteni 432 čałavieki, daterminova prahałasavali 169 čałaviek, 12 čałaviek uziali ŭdzieł u nadomnym hałasavańni. Ahułam 613 čałaviek.
Z ulikam taho, što ahułam na ŭčastku było nazapašana 2500 biuleteniaŭ, nievykarystanymi musili zastacca 1887 papierak. Zrešty, u parušeńnie zakanadaŭstva staršynia kamisii admoviłasia nazyvać atrymanuju ličbu, maŭlaŭ, ubačycie paśla ŭ pratakole.
Paśla pačaŭsia padlik biuleteniaŭ sa skryni dla daterminovaha hałasavańnia. Ubačyć papierki z adlehłaści 3 mietry (stolki admieryła adna z členaŭ kamisii) składana, ale možna subjektyŭna paraŭnoŭvać vyšyniu stosikaŭ.
Vidavočnym pieramožcam była… pradstaŭnica AHP Hanna Kanapackaja. Nahadaju, heta daterminovaje hałasavańnie! Stosik Taćciany Karatkievič byŭ druhim pa vyšyni. Uśled, najchutčej, išoŭ Droždža. U astatnich — statystyčnaja pamyłka.
…A paśla pačałosia šou. Isteryku zładziła naziralnica ad «Biełaj Rusi» Śviatłana Iosifaŭna Bieraścievič. Z krykami «nielha fatahrafavać, nielha fatahrafavać» jana padlacieła da mianie — dobra, što nie stała adbirać mabilnik.
Pakolki heta była nie pieršaja ataka Śviatłany Bieraścievič, staršynia kamisii pryniała ŭniviersalnaje rašeńnie — vyhnać z učastka i mianie, i hetuju Bieraścievič.
Pakul afarmlali piśmovaje rašeńnie — nie budu ž ja sychodzić z pustymi rukami? — pačaŭsia čarhovy etap isteryki naziralnicy.
Tut užo nie vytrymaŭ naziralnik ad «Spraviadlivaha śvietu», jaki paraiŭ joj mienš pić… Karaciej, vyhnali i jaho.
Na raźvitańnie ja padziakavaŭ Natalli Tarnapovič — usio ž da momantu vyhnańnia amal usio prachodziła na bliskučym uzroŭni. I paprasiŭ, kab praces padliku byŭ nastolki ž sumlennym. Jana zapeŭniła, što ŭsio budzie ŭ ramkach zakona.
…Praciah ja viedaju tolki sa słovaŭ naziralnicy ad Biełaruskaha Chielsinkskaha kamiteta.
Akazałasia, što kamisija «pavialičyła» kolkaść udzielnikaŭ udvaja (!) — z 613 da 1242 čałaviek. To bok zamiest niepryhožaj jaŭki 25% u pratakole źjavilisia pradstaŭničyja 51,6%.
Hetyja nieisnujučyja hałasy dadalisia jak u daterminovaje hałasavańnie, tak i ŭ dzień vybaraŭ.
Cikava, kamu pajšli hetyja hałasy? Ciažka pavieryć, ale, zdajecca, praparcyjna ŭsim…
Vynikovy pratakoł učastka №205 vyhladaje nastupnym čynam:
1. Hanna Kanapackaja (Abjadnanaja hramadzianskaja partyja) — 359 (28,9%)
2. Taćciana Karatkievič (Havary praŭdu) — 255 (20,5%)
3. Alaksandr Drožža (praŭładny kandydat) — 174 (14%)
4. Kanstancin Montač (prałukašenkaŭski kamunist) — 28 (2,3%)
5. Jaŭhien Makaraŭ (apazicyjny kamunist) — 26 (2,1%)
6. Valeryj Klincoŭ (partyja atamana Ułachoviča) — 13 (1%).
Pa ščyraści, pieramoh varyjant «suprać usich» — 387 hałasoŭ (31,2%). Adnak u parłamient jon prabicca nie zmoža.
Kamientary