Napierad u minułaje: navošta Biełarusi aŭtazavod «Džyli»?

23 maja na adkryćci Biełaruskaha pramysłovaha foruma namieśnik premjer-ministra Biełarusi Uładzimir Siamaška paviedamiŭ, što pieršuju partyju aŭtamabilaŭ na novym zavodzie Geely pad Žodzinam źbiaruć užo ŭ červieni. Čakajecca, što, kali zavod vyjdzie na poŭnuju mahutnaść, jon zmoža vyrablać da 60 tysiač aŭtamabilaŭ štohod. A kali prodažy buduć vysokimi, to vytvorčaść moža pavialičycca ažno da 120 tysiač aŭtamabilaŭ.

Pavialičyć

Ciažka sumniavacca ŭ zdolnaściach biełaruskaj pramysłovaści — vyrablać tavar u vialikaj kolkaści jana ŭmieje. Ale ŭźnikajuć inšyja pytańni. Jaki sens budavać u 2017 hodzie aŭtazavod, kali ŭžo ŭ najbližejšyja 10—15 hadoŭ uvieś śviet budzie pierachodzić na elektramabili? Bolš za toje, jaki sens stvarać vytvorčaść z aryjentacyjaj na Rasiju, kali rasijski aŭtarynak padaje ŭžo niekalki hadoŭ?

Vidavočna, što śviet staić na parozie vielizarnych źmienaŭ u aŭtamabilebudavańni. Vykarystańnie elektryčnych ruchavikoŭ zamiest bienzinavych i dyzielnych — užo nie siužet fantastyčnych filmaŭ, a realnaść, jakaja hrukajecca ŭ dźviery i jakuju nielha ihnaravać. Raniej elektramabili adsutničali ŭ masavaj vytvorčaści, tamu što jany nie mahli kankuravać z paliŭnymi aŭtamabilami praź vialikuju kolkaść chibaŭ: akumulatary chutka vychodzili z ładu, mieli nievialikuju mahutnaść i vialiki košt, ich utylizacyja była składanaj i nieekałahičnaj, a dla absłuhoŭvańnia vialikaj kolkaści mašyn było nieabchodna stvarać vialikuju infrastrukturu. Ale zaraz hetyja niedachopy elektramabilaŭ stanoviacca nieaktualnymi. Tak, mašyny z elektryčnym ruchavikom pakul jašče adnosna darahija, ale ekśpierty z Bloomberg miarkujuć, što ŭžo ŭ 2025 hodzie elektramabili buduć kaštavać mienš za aŭtamabili na paliŭnych ruchavikach. U Renault jašče bolš aptymistyčnyja nakont budučyni elektraaŭtamabilaŭ. Jany miarkujuć, što ceńniki na zvyčajnyja aŭtamabili i elektramabili zraŭniajucca ŭžo ŭ pačatku 2020-ch.

Budavać u takich abstavinach novy aŭtazavod — zanadta sumniŭnaja ideja, jakaja supiarečyć apošnim tendencyjam. Heta toje ž samaje, što inviestavać u pačatku 1990-ch u masavuju vytvorčaść drukarskich mašynak. Čymści heta nahadvaje sumna viadomuju sumiesnuju dziaržaŭnuju prahramu «Sajuzny televizar» tak zvanaha «sajuza Biełarusi i Rasii». Kali vy pamiatajecie, to ŭ pačatku 2000-ch u ramkach hetaj prahramy Biełaruś i Rasija inviestavali bolš za $100 miljonaŭ, kab adradzić vytvorčaść televizaraŭ. Vialikaja častka hetych hrošaj pajšła na «adradžeńnie» varoniežskaha zavoda pa vytvorčaści kinieskopaŭ z elektronna-pramianiovych trubak. Što było dalej, vy viedajecie: dziaržaŭnyja hrošy byli zasvojenyja, ale ŭ śviecie na miesca kinieskopnym televizaram pryjšli televizary z vadkakryštaličnym ekranam, takim čynam dziaržava ŭkłała hrošy faktyčna ŭ technałohiju ŭčorašniaha dnia.

U bolšaści ludziej elektramabili asacyjujucca vyklučna z kampanijaj «Tesła», chacia navukovymi raspracoŭkami ŭ hetym kirunku ciapier zajmajucca ŭsie bujnyja aŭtavytvorcy. U avanhardzie hetych raspracovak stajać pryvatnyja kampanii. A dziaržava, u svaju čarhu, prosta dapamahaje stvarać jurydyčnuju bazu, adbudoŭvać śpiecyjalnuju infrastrukturu, a taksama subsiduje nabyćcio elektramabilaŭ. Ale kali ŭsie klučavyja rašeńni ŭ ekanomicy prymaje dziaržava, vidavočna, što ŭ takoj dziaržavie nikoli nie źjavicca «Tesła».

Kali adkaznyja za budaŭnictva zavoda «Biełdžy» kažuć pra 60 tysiač aŭtamabilaŭ na hod ź pierśpiektyvaj pavieličeńnia vytvorčaści da 120 tysiač, jany spadziajucca na ekspart hetaj pradukcyi, tamu što biełaruski rynak zanadta maleńki dla takich abjomaŭ. Naŭrad ci hetyja aŭtamabili buduć ekspartavacca ŭ krainy Centralnaj i Zachodniaj Jeŭropy. Na 2015 hod Geely ekspartavała svaje aŭtamabili ŭ nastupnyja krainy Jeŭropy: Biełaruś, Ukraina, Rasija, Kazachstan, Azierbajdžan i Turcyja. U inšych krainach Jeŭropy kitajski aŭtavytvorca pakul nie moh kankuravać ź inšymi daŭno viadomymi vytvorcami.

Vice-premjer Biełarusi Uładzimir Siamaška spadziajecca, što «Džyli» buduć masava ekspartavacca ŭ Rasiju. Na adkryćci biełaruskaha pramysłovaha forumu jon adznačyŭ: «Mnie zdajecca, što prajekt atrymaŭsia. Tamu što kali ja hladžu statystyku pa Rasii za 2014 hod ci 2015, nie pamiataju dakładna, to tam mocna ŭpaŭ rynak uschodnich i zachodnich madelaŭ — na 25—40%. A prodažy firmy Geely vyraśli na 45%».

Ale kali pahladzieć na aficyjnyja ličby Geely, jakija jość u volnym dostupie, situacyja krychu inšaja. Voś jak vyhladajuć pakazčyki dziejnaści Geely pa kolkaści pradadzienych aŭtamabilaŭ u Rasii.

• 2008 — 3780
• 2009 — 7681
• 2010 — 1944
• 2011 — 6060
• 2012 — 17 566
• 2013 — 27 263
• 2014 — 18 828
• 2015 — 11 617

Vidavočna, što pik prodažaŭ byŭ u 2013 hodzie, a ŭ 2014 i 2015 hadach prodažy aŭtamabilaŭ padali, jak i ŭvieś rasijski rynak. Dadzienych u volnym dostupie za 2016 hod jašče niama, ale viadoma, što letaś Geely pradali jašče mienš aŭtamabilaŭ u Rasii. Rasijski aŭtarynak miesiac za miesiacam praciahvaje svajo padzieńnie, i dno hetaha padzieńnia navat nie adčuvajecca. Jak možna spadziavacca na rynak uschodniaha susieda ŭ takoj situacyi — vialikaja zahadka.

Bolš za toje, navat kali aŭtarynak Rasii ačuniaje, naŭrad ci mocnaje aŭtamabilnaje łobi ŭ Rasii dazvolić dziasiatkam tysiač biełaruskich aŭto prosta tak trapić na rynak fiederacyi.

Zdajecca, na ŭsich uzroŭniach u nas dekłarujecca nieabchodnaść źnižeńnia ekanamičnaj zaležnaści ad Rasii, ale budaŭnictva vialikaha aŭtazavoda nie tolki nie vyrašaje hetuju prablemu, ale tolki pavialičvaje zaležnaść ad našaha ŭschodniaha susieda.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0