Danat Skakun u kałonii zdaŭ ispyty za 9 kłas na try dziaviatki
Były himnazist Danat Skakun, jakoha asudzili na 8 hadoŭ kałonii za zamach na žyćcio nastaŭnicy ruskaj movy, narešcie zdaŭ ekzamieny za 9 kłas. Pryčym na try dziaviatki. Heta adbyłosia ŭ Babrujskaj vychavaŭčaj kałonii, paviedamlaje «Jeŭraradyjo».
Na hetym tydni Danat pavinien pajści ŭ dziasiaty kłas u kałonii. Pa słovach maci chłopca, Aliny Zienkievič, nasustrač pajšoŭ dyrektar škoły pry kałonii. Jon paraiŭ baćkam znoŭ źviartacca ŭ Minadukacyi pa dazvoł na zdaču ekzamienaŭ, i ŭsio atrymałasia.
«Syn vielmi rady. Jon ža byŭ zaličany ŭ dziaviaty kłas i moh by jašče ceły hod hublać čas», — kaža Alina.
Dapamahała Danatu rychtavacca da ekzamienu pa biełaruskaj movie Śviatłana Bohuš.
«Heta nastaŭnica. Jana prosta stała ź im pierapisvacca i spytała, ci choča jon, kab jana jamu dapamahała. Jon pahadziŭsia. My nie znajomyja ź joj. Heta prosta nieabyjakavy čałaviek. My joj vielmi ŭdziačnyja», — praciahvaje Alina.
Pa słovach Śviatłany Bohuš, jaje vielmi ŭzrušyła historyja Danata, tamu jana prydumała naładzić «navučalnaje» listavańnie — kab pierapiska mieła nie tolki maralnuju padtrymku, ale i «praktyčnuju karyść»:
«Ja napisała pa-biełarusku, prapanavała jamu adkazvać na toj movie, na jakoj jamu zručniej. I vielmi ŭraziłasia, kali pryjšoŭ adkaz na čystaj biełaruskaj movie. Danat napisaŭ, što nie ŭjaŭlaje, jak heta budzie adbyvacca, ale jamu heta cikava, i jon budzie mnie adkazvać pa-biełarusku, bo lubić movu. Ja stała adpraŭlać jamu teksty dyktantaŭ z prapuščanymi znakami prypynku i litarami na miescy arfahram. Spačatku tolki pa biełaruskaj movie, a potym i pa ruskaj. Pa biełaruskaj movie ŭ kožnym liście prykładała niejkuju tearetyčnuju častku, razbor niejkaha praviła i praktykavańnie pa hetaj temie. Kali atrymlivała ad jaho adkaz, praviarała zadańni i tłumačyła, dzie byli pamyłki i čamu treba pisać inakš. Pamyłki jon dapuskaŭ, ale ahulny ŭzrovień viedaŭ vielmi dobry, bačna było, što jon staraŭsia zrabić usio pravilna. Atrymałasia tolki piać takich urokaŭ pravieści, tamu nie viedaju, nakolki jamu heta dapamahło zdać ispyty. Prosta jon sam vielmi staranny i razumny», — raspaviadaje ŭ razmovie ź Jeŭraradyjo Śviatłana, jana nasamreč pracuje nie nastaŭnicaj, a redaktarkaj u haziecie i piša vieršy dla dziaciej.
Sprava Danata Skakuna rasśledavałasia kala hoda. Sud ciahnuŭsia dva miesiacy. Zatym chłopiec abskardžvaŭ prysud u Viarchoŭnym sudzie. Uvieś hety čas (amal paŭtara hoda) jon sprabavaŭ zdać ekzamieny za dziaviaty kłas, bo trahiedyja ŭ himnazii №74 zdaryłasia akurat napiaredadni ispytaŭ. Administracyja ŭ SIZA na Vaładarskaha, dzie ŭvieś hety čas znachodziŭsia Danat, była nie suprać pajści chłopcu nasustrač, ale sprava ŭpirałasia ŭ kiraŭnictva himnazii, jakoje musiła arhanizavać zdaču ekzamienaŭ u śledčym izalatary. Tam uparta admaŭlali chłopcu: maŭlaŭ, «praviadzieńnie vypusknych ekzamienaŭ pa-za ŭstanovaj adukacyi nie praduhledžanaje zakanadaŭstvam». Zvaroty baćkoŭ u Minadukacyi i Departamient vykanańnia pakarańniaŭ u toj čas nie davali plonu.
20 listapada maci Danata mieła čatyrochhadzinnaje spatkańnie z Danatam u Babrujskaj kałonii. Kaža, što Danat dobra adhukajecca i pra ŭmovy ŭtrymańnia, i pra školnych nastaŭnikaŭ, i pra chłopcaŭ, ź jakimi vučycca i pracuje.
«Ale ŭ jaho zaŭsiody ŭsio ŭ paradku: «Mama, tata, nie chvalujciesia». Kaža, što ježa dobraja, adpačyvajuć jany dobra. Ale amal uvieś dzień zaniatyja. U ich albo ŭ pieršuju źmienu škoła, u druhuju — praca, albo naadvarot. Nie viedaju, što za praca, u niejkim cechu. My ž navat kali sustrakalisia, z nami siadzieŭ čałaviek, tamu ŭsio nie raspytaješ. Kaža, što heta nie ciažkaja praca. Syn pazityŭna nastrojeny».
U kałonii Danat praciahvaje čytać knihi: biare ich u biblijatecy ci abmieńvajecca ź inšymi chłopcami. Ciapier čytaje «Pad kupałam» Styviena Kinha. Uviečary piša listy.
Ciapier na sajcie petitions.by źbirajuć podpisy ŭ abaronu Danata Skakuna. Abaroncy chłopca patrabujuć stvaryć mižviedamasnuju kamisiju dla kompleksnaj pravierki pracy ŭsich datyčnych da vyniasieńnia abvinavaŭčaha prysudu Danatu Skakunu.
«Ja vielmi spadziajusia, što heta budzie mieć značeńnie. Što na pytańni, jakija zastalisia biez adkazu SK, niechta musić adkazać. Musić być kaniec u hetaha kašmaru. Budziem spadziavacca, što pietycyja daść plon», — kaža Alina Zienkievič.
Zhodna z aficyjnaj viersijaj, 23 traŭnia 2016 hoda vučań staličnaj himnazii №74 Danat Skakun zajšoŭ u kłas ruskaj movy i litaratury i napaŭ z nažom na nastaŭnicu ruskaj movy Valancinu Hubarevič. Zbroja nie była znojdzienaja. Vyniki śledstva mnohija ličać niepierakanaŭčymi, a prysud — niespraviadlivym.
Kamientary