Arhkamitet 25-ha mižnarodnaha kinafiestyvalu «Listapad» razam ź inšymi abviaściŭ sioletniuju prahramu nacyjanalnaha kino. Usio b ničoha, ale na vychadzie jana atrymałasia nie zusim takoj, jakoj jaje chacieła b bačyć kamanda «Listapada». Zdaryłasia heta praz umiašańnie ŭ adbor Ministerstva kultury.
Ministerstva kultury ŭžo nie pieršy hod biare ŭdzieł ŭ adbory kinastužak dla nacyjanalnaj prahramy «Listapada», ale ŭ hetym hodzie ŭ skład śpiecyjalnaj kamisii, jakaja afarmlaje kančatkovaje rašeńnie, upieršyniu nie ŭklučyli pradstaŭnikoŭ fiestyvalu. Listapadaŭskaja kamanda mieła tolki hołas daradcy, ale kančatkovaje rašeńnie prymałasia kamisijaj z čynoŭnikaŭ, pryčym nieviadoma, chto kankretna ŭ jaje ŭvachodzić (akramia pieršaj namieśnicy ministra kultury Iryny Dryha).
«Nie budziem raskryvać nazvy, ale ŭ vynikovuju prahramu z 87 padadzienych zajavak nie ŭvajšli niekalki stužak z našaj sielekcyi, jakuju my rekamiendavali kamisii pry Ministerstvie kultury. Tut pytańnie da samoha pryncypu adboru i taho, što isnuje kamisija, jakaja zaćviardžaje naš śpis ci nie», — padzialiŭsia z «NN» kaardynatar nacyjanalnaha konkursu Mikałaj Łaŭraniuk.
Tematyčny pablik «Bulbamuvi» paviedamlaje, što siarod tych, chto padavaŭsia na fiestyval i nie trapiŭ u vynikovuju prahramu praź ministerstva, mahli być takija režysiory, jak Andrej Kudzinienka, Andrej Kuciła, Mikita Łaŭrecki, Julija Šatun, Alaksandr Michałkovič, Pavieł Niadźviedź.
Miarkujecca, što za «Listapad» u tym liku ŭzialisia paśla taho, jak u minułym hodzie u prahramie nacyjanalnaha konkursu najlepšaj była pryznanaja stužka Julii Šatun «Zaŭtra». Tady ministr kultur Juryj Bondar vykazaŭ svaju niezadavolenaść pa temie: «U hramadstvie sfarmiravałasia niapravilnaje ŭjaŭleńnie pra sučasnaje biełaruskaje kino: čarnucha, źniataja za try kapiejki na ličbavuju kamieru». Režysiorka ŭ intervju «Našaj Ninie» ŭ svaju čarhu paviedamiła, što «ministr kultury — heta nie toj čałaviek, da mierkavańnia jakoha jana budzie prysłuchoŭvacca». Ale tut vychodzić, što prysłuchoŭvacca pryjdziecca nie tolki joj…
I što ŭ vyniku? Taki zvyškantrol z boku čynoŭnikaŭ moža pryvieści da taho, što fiestyval pierastanie ličycca niezaležnym i zhubić status mižnarodnaha, bo, zhodna z rehłamientam, fiestyvali mižnarodnaha farmatu pavinny być pa-za cenzuraj.
Jašče adzin admoŭny momant: kali niama viery abjektyŭnaści fiestyvalu, niekatoryja miascovyja režysiory sami nie zachočuć u im udzielničać.
Tak, pra bajkot «Listapada» z hetaj nahody zajaviła ŭžo režysiorka Ułada Siańkova, aŭtarka stužak «Hraf u apielsinach» i «Achacha». «Pakul my ŭsio padajom zajaŭki na nacyjanalny konkurs, my robim jaho lehitymnym. A navošta nam fest, jaki pieratvarajecca ŭ zbor ideałahičnych mierkavańniaŭ? Jak možna było nie ŭklučyć u sioletniuju prahramu Andreja Kuciłu, adnaho z najlepšych našych dakumientalistaŭ. Jon što, rezka staŭ zdymać kiepskaje kino? Abo Julija Šatun ź Mikitam Łaŭreckim, dypłamanty minułych hod, jany što, rezka stali horš? Prabačcie, ale Iryna Dryha ničoha nie razumieje ŭ kino, kab niešta adbirać, jana nidzie nie vučyłasia kinamastactvu. Atrymlivajecca, što kino ŭ Biełarusi možna zdymać tolki pra zajčykaŭ, jakija skačuć pa našych cudoŭnych palach i raspaviadajuć, jak dobra tut žyć. Bajkot pryjšoŭ na rozum mnohim režysioram. Na naš pohlad, lepš nijakaha konkursu, čym dla dzietak čynoŭnikaŭ i ideałahična viernych ludziej. Dla siabie ž u budučyni, na maju dumku, vielmi važna nie padtrymlivać hetuju sistemu. Toje, što adbyvajecca ciapier — heta kaniec ajčynnamu kiniematohrafu», — patłumačyła svaju pazicyju «NN» režysiorka.
Niekatoryja režysiory siońnia paviedamili pra toje, što chočuć źniać svaje pracy z konkursu, choć jany i byli adobranyja.
Što dumajuć nakont takoj niehatyŭnaj reakcyi tvorčaj hramadskaści ŭ ministerstvie, pakul vyśvietlić nie ŭdałosia: žurnalistaŭ «NN» «paprasili patelefanavać paźniej».
Budzie dapoŭniena.
Vylecieła ŭ nieviadomym kirunku śpikierka KR Anžalika Mielnikava26
Kamientary