«U mianie jość znajomyja, babuli i dziaduli jakich «zaviśli» ŭ TikTok’u». Jak aŭtar kanała ByLOL stvaryŭ Fond humarystyčnaj salidarnaści
Akcior, błohier, muzyka Alaksiej Saprykin na pačatku žniŭnia pačaŭ zapisvać iraničnyja roliki pra biełaruskuju rečaisnaść. Dniami jaho videa pra prachodžańnie biełaruskaj miažy dasiahnuła 1 miljona 200 tysiač prahladaŭ. «Radyjo Svaboda» pahavaryła z Alaksiejem pra toje, jak biełarusam pazbycca kompleksu «miestačkovaści» i rabić, šanavać i lubić svajo.
«Jak tolki Pucin abviaściŭ mabilizacyju, prahlady vyraśli da 1 miljona 200 tysiač»
Alaksiej pryznajecca, što heta jaho druhaja sproba skaryć TikTok. Jon užo rabiŭ videa, jakija nabirali pa 200 tysiač prahladaŭ, ale tuju spravu chutka zakinuŭ. I voś paśla vahańniaŭ, navučańnia, kansultacyj vyrašyŭ raspačać znoŭ. Chaciełasia pieryjadyčna vypuskać mienavita humarystyčny kantent. Amal za 2 miesiacy ŭ jaho na kanale ByLOL užo bolš za 2 tysiačy padpisčykaŭ.
Što tyčycca hetaha virusnaha videa, jakoje nabrała ŭžo bolš za 1 młn 200 tysiač prahladaŭ, ideju jon padhledzieŭ u adnym z zamiežnych TikTok-akaŭntaŭ.
«Videa było pra toje, jak adbyvajucca intervju na miežach roznych krain. Tam byli Francyja, Niderłandy, Italija. Ja padumaŭ: a čamu b nie adaptavać heta pad biełaruskija realii? Bo moj akaŭnt, jaki nazyvajecca ByLOL, skiravany bolš na Biełaruś, na biełaruskuju rečaisnaść, asablivaści i prablemy. Nu, i zrabili davoli prostaje videa, jak heta robicca ŭ TikTok'u: nie treba supieriakasnych zdymkaŭ, nie treba asabliva zamaročvacca.
Da hetaha ŭ mianie była maksimalnaja kolkaść prahladaŭ krychu bolš za 30 tysiač. A tut pačałosia: za pieršuju hadzinu — 2 tysiačy, dalej 5, 10, 100 — i ja zrazumieŭ, što heta virusnaja sprava. Na 700 tysiačach rost spyniŭsia, a jak tolki Pucin abviaściŭ mabilizacyju, prahlady vyraśli da 1 miljona 200 tysiač.
Samaje cikavaje, što jano zakranuła nie tolki biełaruskich karystalnikaŭ: byli kamienty ź Sierbii, Pakistana, Polščy, Ukrainy, Rasii — hieahrafija davoli šyrokaja», — raskazaŭ Alaksiej Saprykin.
«BySOL — ByLOL. Jany robiać svaju spravu, a ja svaju»
ByLOL — heta fond humarystyčnaj salidarnaści, praciahvaje jon. Nazvu prydumaŭ padčas hastrolaŭ. Razvažajučy pra kancepcyju kanała, naturalna, šukaŭ i nazvu — zapaminalnuju, prostuju, karotkuju, jomistuju, jakaja adlustroŭvała b sutnaść videa.
«Siadzieŭ u hateli, hladzieŭ jutub, i trapiłasia mnie videa ByPol — pra toje, jak jany vykryvajuć ahientaŭ, schiemy, źlivajuć razmovy siłavikoŭ. Ich padača mianie praŭda raśśmiašyła, choć, jak pa mnie, ničoha skandalnaha tam nie było. I ja pačaŭ razvažać: BySol — ByLOL.
LOL — heta internet-miem. Laughing out loud pierakładajecca z anhielskaj movy jak «hučna, usłych śmiajacca», albo «lots of laughs» — šmat śmiechu. Kali anhielcam ci amierykancam vielmi śmiešna, jany koratka pišuć LOL. Takim čynam, By — jak abaznačeńnie Biełarusi, LOL — jak humar. Karaciej, atrymałasia takaja nazva. Nu, kali jość fondy BySol, ByHelp, niachaj budzie i ByLOL. Jany robiać svaju spravu, a ja svaju.
Jość fondy kulturnaj, spartyŭnaj, miedyčnaj salidarnaści — niachaj budzie i Fond humarystyčnaj salidarnaści», — tłumačyć Alaksiej.
Što da temaŭ, to pakul Alaksieja natchniajuć naviny. Adzin rolik tak i nazyvajecca: «Kali ranicaj adkryvaješ biełaruskija naviny». Jość na kanale «Ahlad kamputara «Haryzont»», «Kali ŭ Biełarusi budzie mabilizacyja», «Tak pracuje prapahanda».
«Usie temy łunajuć u pavietry. Nasamreč tut važnyja reakcyja i chutkaść. Bo ja taksama nie mahu pachvalicca inšym razam chutkaj reakcyjaj na niejkija haračyja padziei. Jak pisaŭ Alhierd Bacharevič, «navina žyvie 8 hadzin». Tamu chočacca pierajści da niejkaha «viečnazialonaha» kantentu, jaki budzie aktualny zaŭsiody. I ŭ hety bok treba ruchacca, kab nie zaležać ad niejkaha paradku dnia», — razvažaje Alaksiej Saprykin.
«Pieršyja maje sproby ŭ TikTok'u byli «palcam u nieba», ciapier jość kancepcyja»
Jon pryznajecca, što raniej da TikTok'u staviŭsia davoli skieptyčna, jak da čahości niezrazumiełaha, dziciačaha i navat «dehradanckaha». I mnohija jaho siabry i kalehi taksama niesurjozna stavilisia. Adnak, pavodle statystyki, bolšaja častka aŭdytoryi kanała ByLOL — ad 25 da 34 hadoŭ.
«Kali surjozna, analizujučy, manitoračy rozny kantent, ja maju ŭražańnie, što TikTok evalucyjanavaŭ, pa-pieršaje. Pa-druhoje, tam źjaŭlajecca humar (samo saboj), a taksama roznyja parady pra hrošy, nieruchomaść, recepty — kantent roznapłanavy. Pryhadvaju zabaŭny vypadak, jak maci adnaho majho znajomaha dasłała jamu TikTok z paradami buchhałtara: maŭlaŭ, «pahladzi, što rajać razumnyja ludzi». Jon adkazaŭ: «Mama, ja nie budu karystacca paradami buchhałtara ŭ tyktoku». Ale chto viedaje…
U mianie jość znajomyja, babuli i dziaduli jakich «zaviśli» ŭ TikTok'u, baćki ich taksama «zalipajuć» u TikTok'u — heta takaja «zalipalnaja» reč».
Alaksiej raspracavaŭ kancepcyju raźvićcia svajho kanała. Na jaho dumku, da luboha błohierstva treba stavicca surjozna.
«Nasamreč heta takaja ž praca z peŭnymi kampietencyjami, jak budoŭla, jak žurnalistyka, jak miedycyna. Tamu ja surjozna da hetaha pastaviŭsia. Bo pieršyja maje sproby ŭ TikTok'u byli «palcam u nieba»: nu zrabiŭ, nu zalacieła, meta dasiahnutaja. Ale treba razumieć, što va ŭsich papularnych błohieraŭ, tyktokieraŭ, u jakich našmat bolš padpisčykaŭ i prahladaŭ, čym u mianie, da jakich mnie jašče raści jak da Miesiaca, jość kancepcyja, jość bačańnie, ustojlivaść.
Kali ja prapisvaŭ kancepcyju svajho kanała, razumieŭ, što budu pačynać bieź finansaŭ, biez materyjalnaj bazy. A TikTok i Instagram dazvolać mnie pryciahnuć peŭnuju aŭdytoryju, a potym možna budzie pierachodzić na bolš składanyja i zatratnyja formy, naniać kamandu i rabić jakasny kantent i pierachodzić u Youtube», — razvažaje Saprykin.
«ByLOL moža stać abjadnańniem biełaruskich humarystaŭ»
Alaksiej užo zadumvajecca pra pašyreńnie kamandy, bo pakul jamu dapamahaje tolki siabroŭka, jakaja ŭ virusnym videa pra prachodžańnie biełaruskaj miažy ahučvała rolu pamiežnicy.
«Jana mnie dapamahaje zdymać, bo samomu źniać siabie ciažka. Daje parady, krytykuje — i ja vielmi joj udziačny. Kali atrymajecca pašyryć kamandu, zajmieć dobrych scenarystaŭ, ByLOL moža stać abjadnańniem biełaruskich humarystaŭ, jakija pad hetym brendam buduć zdymać cikavyja, śmiešnyja, pryšpilnyja i karysnyja videa. Ja budu tolki rady, kali atrymaju zapyty achvotnych dałučycca da ByLOL».
Na dumku Alaksieja Saprykina, u Biełarusi jość cikavyja, surjoznyja tyktokiery.
«Kali havaryć pra biełaruskamoŭnych, heta, kaniečnie, Liza Vietrava, jakaja robić tyktoki pra biełaruskuju movu, cikavyja słovy; Mikita Bialevič, jaki robić tyktoki pra muzyku, kulturu. Maja dziaŭčyna Vasilina Sakałoŭskaja robić TikTok pra naviny kultury — «Navinki Vasilinki». Škada, što heta, moža, nie vielmi šyrokaja aŭdytoryja, ale kantent vielmi važny.
Siarod rasiejskamoŭnych tyktokieraŭ ja mahu adznačyć Aležu Obuchava. Kožnaje jaho videa nabiraje bolš za miljon prahladaŭ, jon pracuje ŭ humarystyčnym žanry, u jaho vielmi surjozny padychod. Jość tyktokier Jurka, jaki robić pryšpilnyja roliki na trasiancy, u jakich udzielničajuć maci, baćka i syn-školnik», — kaža Alaksiej.
«Aktorstva ja nie zakinuŭ, praciahvaju siabie šukać u hetym»
Alaksiej Saprykin — viadomy aktor. Ciaham 7 hadoŭ jon pracavaŭ u Svabodnym teatry. Hraŭ u śpiektaklach «Sabaki Jeŭropy», «Rejkjavik 74», «Byŭ u pana vierabiejka havaruščy», «Centralny», «Oniks», «Dom № 5» dy inšych. Adnak z 15 traŭnia jon nie ŭ trupie.
«Heta nie majo rašeńnie, a źbieh abstavinaŭ. Atrymałasia tak, jak atrymałasia. Ja nie škaduju. U teatry ja hraŭ jak fryłansier i praciahvaju hrać jak fryłansier. Ale ŭ składzie asnoŭnaj trupy mianie niama.
Aktorstva ja nie zakinuŭ, praciahvaju šukać siabie ŭ hetym. U Polščy ja pracavaŭ u dziciačych śpiektaklach, zdymaŭsia ŭ rekłamie, u kino. Voś i zaraz pajedu na repietycyju śpiektakla. Žyćcio na raźvitańni sa Svabodnym teatram nie skončyłasia. Ale kali pakličuć na hastroli sa Svabodnym teatram — budu dumać».
Ulubionaja rola Alaksieja Saprykina ŭ Svabodnym teatry — Ertła Baładacir u spektakli «Rejkjavik 74», jaki pastaviŭ režyser Jury Dzivakoŭ.
«Heta historyja pra samaje hučnaje zabojstva ŭ Isłandyi. Šaściora čałaviek byli padazravanyja, i siarod ich Ertła. Usich astatnich apraŭdali praź niejki čas, adna Ertła była nie apraŭdanaja, choć udzielnicaj hetych zabojstvaŭ jana nie była. Śpiektakl pra sudovuju i pienitencyjarnuju systemu. Sama rola Ertły vielmi ciažkaja, ale cikavaja. I pracavać ź Juram Dzivakovym — heta zadavalnieńnie. Inšyja śpiektakli taksama klasnyja, ale hety — moj samy ŭlubiony», — kaža Alaksiej.
«Nam nieabchodna pazbavicca kompleksu miestačkovaści i rabić svoj kantent»
Na dumku Alaksieja Saprykina, ciapier samy čas i samaja važnaja zadača dla biełarusaŭ — źmianić svaju śviadomaść. Bo niahledziačy na toje, što ŭ 2020 hodzie adbylisia źmieny, što šmat biełarusaŭ pračnulisia, samaja važnaja zadača napieradzie — transfarmacyja śviadomaści.
«Što ja tut maju na ŭvazie: toje infarmacyjnaje pole, u jakim bolšaść biełarusaŭ žyvie, navat u varunkach vajny zastajecca ŭsio ž taki rasiejskim. Kaniečnie, niekatoryja paśla ŭvarvańnia Rasii va Ukrainu pačali admaŭlacca ad spažyvańnia rasiejskaha kantentu, ale hetaha niedastatkova. I kab nam, biełarusam, nie spažyvać rasiejski kantent, treba jaho niečym zamianiać.
A zamianiać jaho treba pierš za ŭsio svaim. Dziela hetaha nam nieabchodna pazbavicca kompleksu miestačkovaści i rabić svoj kantent. I ź ciaham času heta vykryštalizujecca ŭ jakasny paŭnavartasny pradukt, jaki budzie źbirać sotni tysiač i miljony prahladaŭ. Usio ŭ našych rukach. Tut, kaniečnie, varta padtrymlivać svaich ludziej, lubić i šanavać svajo», — pierakanany Alaksiej.
Chto taki Alaksiej Saprykin
- Alaksiej Saprykin — biełaruski aktor, viadoŭca, kulturny mieniedžar, błohier, muzyka. U 2017 hodzie skončyŭ Jeŭrapiejski humanitarny ŭniviersitet pa specyjalnaści «Miedyja i kamunikacyja: vizualnaja kultura i kreatyŭnyja industryi».
- U «Art Siadzibie» realizavaŭ vialikuju kolkaść kulturnickich prajektaŭ (śpiektakli «Branisłaŭ» i «Francišak», videa— i dakumientalnyja prajekty).
- Z 2015 pa 2022 hady byŭ aktoram Biełaruskaha svabodnaha teatra.
- Byŭ arhanizataram i viadoŭcam śviatkavańnia 100-ch uhodkaŭ BNR. Supracoŭničaŭ u jakaści viadoŭcy prahramaŭ z roznymi miedyja (Radyjo Svaboda, Jeŭraradyjo, Biełsat, Hodna, YouBel TV).
- U śniežni 2020 hoda byŭ zatrymany na 15 sutak. Zaraz žyvie i pracuje ŭ Varšavie.
Kamientary