Dubaviec: Masonstva palapšaje jakaść, dakładniej, čałaviečnaść hramadstva
Hałoŭny mason Biełarusi Siarhiej Dubaviec u čarhovym vypusku jutub-kanała «Žyćcio-malina» raskazaŭ pra toje, jak prachodzić inicyjacyja ŭ łožu, ci jość masony siarod atačeńnia Łukašenki i Cichanoŭskaj i adkul u Biełarusi Vialikaja masonskaja łoža.
Pierš čym pierajści da sučasnaści, Siarhiej Dubaviec raskazaŭ historyju, jak u Vilni ŭ 1910 hodzie, kali masonstva było na piku svajho ŭpłyvu, była zasnavanaja masonskaja łoža «Adzinstva». Aktyŭny ŭdzieł u hetym brali vilenskija krajoŭcy. Členami łožy byli pradstaŭniki roznych nacyjanalnaściej: biełarusy, palaki, litoŭcy, jaŭrei. Adnymi z najbolš dziejsnych jaje stvaralnikaŭ byli braty Anton i Ivan Łuckievičy — pačynalniki biełaruskaha adradžeńnia i, u budučyni, udzielniki stvareńnia Biełaruskaj Narodnaj Respubliki.
Siarod aktyvistaŭ łožy byŭ i doktar Cemiech Šabad, jaki staŭ pravobrazam doktara Ajbalita. «Karniej Čukoŭski časta pryjazdžaŭ da svajho siabra i ź jaho śpisaŭ svajho hieroja. Tamu doktar Ajbalit — taksama mason», — žartuje Dubaviec.
Što daje masonstva
U masonstvie ŭ kožnaj krainie jość vialikija łožy. Siarhiej Dubaviec — jaje kiraŭnik. Pa jaho słovach, dziejnaść łožy ažyćciaŭlajecca pavodle rytuału samaŭdaskanaleńnia čałavieka, kab jon stanaviŭsia bolš dobrym da inšych, bolš empatyčnym. Dubaviec ličyć, što masonstva palapšaje jakaść, dakładniej, čałaviečnaść hramadstva. Pry hetym čałaviek, jaki nie vieryć u Boha, nie moža być masonam.
«Heta jakraz vypracoŭvajecca ŭ masonskich rytuałach. Paśla taho, što hety čałaviek, jaki ŭ śvieckim žyćci całkam moža być kim zaŭhodna, ad santechnika da karala i prezidenta, jon prosta prychodzić u hety śviet troški palepšany. Sam ža rytuał — tajamnica», — raskazvaje Dubaviec.
Vialiki mahistr Vialikaj masonskaj łožy Biełarusi patłumačyŭ, što ŭ masonstvie jość dźvie tajamnicy. Pieršaja — rytuał. Druhaja — prynaležnaść. Ale ich najaŭnaść paradžaje ŭ hramadstvie novyja tajamnicy. «Kali jość dźvie tajamnicy, to moža vyraści jašče i sorak vosiem. Ale ich stvarajem nie my. Samo masonstva novych tajamnic nie stvaraje z 1717 hoda», — kaža jon.
Na dumku Dubaŭca, kab u Biełarusi była značnaja kolkaść masonaŭ, to kraina była b značna dabrejšaja. «Naprykład, postsavieckija krainy. Paŭsiul adradziłasia masonstva. Kolkaść masonaŭ u Estonii — bolš za tysiaču. Heta kraina pa ŭsich pakazčykach — najlepšaja kraina dla žyćcia siarod postsavieckich krain.
Kolkaść bratoŭ u Estonii ŭ pracentnych adnosinach kałasalna pieravyšaje kolkaść va ŭsich astatnich postsavieckich krainach. Heta dobry prykład. Tam bolš dobrych ludziej. Tych, chto nie zrobić podłaści i nikoli ŭ joj nie budzie ŭdzielničać».
Dubaviec adznačaje, što ŭ atačeńni Łukašenki i Cichanoŭskaj masonaŭ niama. Kali b jany byli, to jon by ich viedaŭ. Viktar Babaryka taksama nie maje dačynieńnia da masonaŭ.
Inicyjacyja, čerap i masony va ŭradach
Padčas pryjomu ŭ łožu čałaviek adkazvaje na niekatoryja pytańni dla taho, kab braty razumieli jaho sutnaść. Naprykład, takija pytańni: što ja pavinien śvietu, što ja pavinien sabie, što ja pavinien Ajčynie?
Siarhiej Dubaviec raskazaŭ, što čałaviek adkazvaje na hetyja pytańni ŭ ciemry, haryć tolki śviečka, i pierad im staić sapraŭdny čerap. Čerap vykarystoŭvajecca z dapamožnych materyjałaŭ dla padrychtoŭki miedykaŭ.
Jon adznačyŭ, što ŭ vialikaj kolkaści krain masony majuć upłyŭ na ŭrady. I heta nielha nazvać niejkim kantrolem, bo masony sami pracujuć va ŭradach. Suśvietnaha ŭrada masonaŭ niama. Masonami mohuć być pradstaŭniki ŁHBTK, ale žančyny — nie.
Šlach da stvareńnia asobnaj Vialikaj biełaruskaj masonskaj łožy
Siarhiej Dubaviec — mason z 2001 hoda. «Ja razmaŭlaŭ z čałaviekam, jaki prapanavaŭ mnie dałučycca. Na ŭstupleńnie mianie zaachvociła asoba hetaha čałavieka», — zhadvaje Dubaviec i admaŭlajecca nazvać jaho, arhumientujučy tym, što «jość adna z masonskich tajamnic, i ja nie mahu nazvać kahości, što jon mason».
Dubaviec patłumačyŭ, čamu ad jaho dałučeńnia da masonstva i da abviaščeńnia ab stvareńni asobnaj łožy ŭ Biełarusi ŭ 2019 hodzie prajšło tak šmat času.
«Heta doŭhi praces. Jość takaja reč, jak jurysdykcyja. Umoŭna, vialikaja łoža ŭ Polščy, jakaja składajecca ź niekalkich łož. Heta ŭsio pryznana va ŭsim śviecie. I voś kali čałaviek, ź jakim ja razmaŭlaŭ, da mianie źviarnuŭsia, jon byŭ adzinym biełarusam, jakoha pryniali ŭ adnu z polskich łož. Kali jon mnie prapanoŭvaŭ dałučycca, to prapanova była ab ustupleńni ŭ polskuju łožu.
Paśla taho, jak hetych ludziej u polskich łožach, jakija pryjazdžali ź Biełarusi i na pracu jeździli (była takaja pachodnaja masanieryja), stała dastatkovaja kolkaść, zjaviłasia mahčymaść zakłaści svaju łožu».
Dubaviec apaviadaje, što dla stvareńnia łožy patrebna była najaŭnaść siami majstroŭ, jakija prajšli papiarednija stupieni: vučań, čaladnik, majstar. Na pieršych dźviuch treba było prabyć pa try hady.
Jon zhadvaje, što napačatku była zakładziena asobnaja łoža, jakaja była pad polskaj jurysdykcyjaj, ale pracavała pa-biełarusku. Pastupova kolkaść udzielnikaŭ rasła, i kali stała dastatkova značnaj, to pałova pierajšła ŭ litoŭskuju jurysdykcyju. I voś tam, kali stała siem majstroŭ-biełarusaŭ, siarod jakich byŭ i Siarhiej Dubaviec, była zakładzienaja asobnaja biełaruskaja łoža.
«Tym časam išoŭ praces u Ivana-Frankoŭsku. Tam ukraincy ŭ svajoj jurysdykcyi stvaryli biełaruskuju łožu. I stali zaprašać biełarusaŭ. I kali tam stała siem majstroŭ-biełarusaŭ, to była zakładzienaja treciaja biełaruskaja łoža. Kali ŭ śviecie zjaviłasia try biełaruskija rehularnyja lehitymnyja łožy, jany sabralisia ŭ Minsku.
Tudy ž pryjechali vialikija majstry ź Litvy, Polščy i Ukrainy, jakija aśviacili Vialikuju biełaruskuju masonskuju łožu ŭ adpaviednaści z usimi tradycyjami i rytuałami. Heta vielmi pryhožy i bahaty rytuał. Biełaruś stała apošniaj krainaj u Jeŭropie, dzie zjaviłasia vialikaja łoža», — raspavioŭ Dubaviec.
Hałoŭny mason Biełarusi zhadvaje, što suprać stvareńnia vialikaj łožy ŭ Biełarusi byli rasijanie: «Jany nie pryznajuć niezaležnaść Biełarusi. Čamu? U ruskich usio śpiecyfična. Usio, što jany ni robiać, davoli śpiecyfičnaje. Tam masanieryja ciesna kantaktuje z Kramlom».
Dubaviec patłumačyŭ, čamu stvareńnie Vialikaj masonskaj łožy maje važnaje značeńnie dla krainy. Ličycca, što kali lehalna ŭ krainie pracujuć masony, to heta značyć, što tam jość umovy dla svabodnaj realizacyi siabie.
Ciapierašniuju situacyju ŭ Biełarusi jon razhladaje jak časovuju. Nakont jaje raźvićcia ŭ budučyni Dubaviec zaŭvažyŭ, što nie chacieŭ by pahłyblacca: «Pabačym. Va ŭsiakim razie ja na svajoj pasadzie pracuju i vykonvaju ŭsie ŭskładzienyja abaviazki».
Čytajcie jašče:
Kamientary