Śmierć biełaruskaj ajcišnicy ŭ Hruzii: jak trahiedyja maładoj dziaŭčyny vyliłasia ŭ vialiki kraŭdšejminh
U sakaviku ŭ Tbilisi pamierła biełaruska Kaciaryna Kručok. Joj było 29 hadoŭ. «Ja ŭ šoku, dziaŭčyna pamierła faktyčna praz pracu», — emacyjny tvitarski post pra heta sabraŭ 325 tysiač prahladaŭ. Vybuchnuŭ skandał, jakoha daŭno nie było ŭ biełaruskim IT. «Našaj Nivie» ŭdałosia vyśvietlić fakty, što dazvalajuć zrabić važnyja vysnovy, jakija vychodziać za miežy adnoj trahiedyi.
U instahramie razyšlisia reposty dopisaŭ psichołaha Chryściny Chiejfiec, u jakich, jak vyhladaje, vina za śmierć biełaruski ŭskładałasia na kiraŭnictva i kalektyŭ kampanii HQ Software — praduktovaha aŭtsorsiera ź Minska, u jakim pracuje kala 100 čałaviek. Jany, jak śćviardžałasia, zackavali kalehu da śmierci.
Historyju padchapili rasijskija miedyja.
Navat błohierka Ksienija Sabčak padzialiłasia sa svajoj aŭdytoryjaj padhledžanaj na rasijskich sajtach historyjaj: «Pamierła ŭ maładym uzroście paśla sutyknieńnia ź vielizarnym ciskam, pierapracoŭkami i emacyjnym hvałtam», — napisała Sabčak u siabie ŭ kanale.
Kali «Naša Niva» pačała raźbiracca ŭ hetaj historyi, nitka, adnak, pryviała nas zusim nie tudy, dzie napačatku prahladaŭsia kaniec.
Pra kaho historyja
Kaciarynie Kručok było 29 hadoŭ. U 2021 hodzie jana pryjšła ŭ kampaniju HQ i pracavała tam teściroŭščycaj da samaj śmierci ŭ sakaviku 2023-ha. Jana amal usio ŭśviadomlenaje žyćcio pražyła ŭ Biełarusi i tolki viasnoj 2022-ha vyjechała ŭ Hruziju. Hety fakt budzie mieć značeńnie, jak vy pabačycie dalej.
Tady, na fonie vajny, kampanija pad ciskam nastrojaŭ supracoŭnikaŭ i zamoŭcaŭ adkryła prahramu rełakacyi. Čverć supracoŭnikaŭ pajechała ŭ ES, čverć — u Hruziju. Kampanija apłačvała pierajezd. Dla tych ludziej, jakim ničoha nie pahražała, heta była dobraja mahčymaść dla svajho rodu turyzmu za košt kampanii — papracavać u inšaj krainie, źmianić atmaśfieru.
U Hruzii Kaciaryna Kručok zarehistravałasia jak IP i praciahnuła pracu na svaju matčynu kampaniju.
Za čas žyćcia ŭ Hruzii, jak paźniej vyśvietlicca, jana znajšła sabie druhuju rabotu — u kampanii DataArt.
Paralelna z hetym na asnoŭnaj rabocie razhortvaŭsia novy prajekt, na jaki pryznačyli Kručok. A pra fakt paralelnaha ŭładkavańnia stała viadoma minskamu ofisu HQ, jaki heta ŭspryniaŭ niehatyŭna, bo niepakoiŭsia, što heta moža kiepska adbicca na jaje addačy na raniejšym miescy pracy.
Pamiž Kručok i kalehami ź minskaha ofisa pačali ŭźnikać kanflikty. Heta pačałosia ŭ kancy 2022 hoda.
Da taho, pa słovach supracoŭnikaŭ hetaj kampanii, u adnosinach z kalehami ŭ Kručok usio było dobra. Jaje chvalili, adznačali jak dobruju supracoŭnicu. Što ž nadtresnuła, što pajšło nie tak u kancy minułaha hoda?
Naŭprost u svoj pieradapošni pracoŭny dzień, 2 sakavika, Kručok pamierła.
Adzinaja takaja ŭ Biełarusi
U Kaciaryny Kručok była vielmi-vielmi redkaja chvaroba Lermita — Dziukło (dyspłastyčnaja hanhlijacytoma mazžačka). Usiaho ŭ śviecie paru socień apisanych vypadkaŭ.
U navukovych artykułach z apisańniem chvaroby havorycca, što pry joj na mazžačku ŭtvarajecca dabrajakasnaja puchlina (hamartoma), jakaja nie zaŭsiody paddajecca reziekcyi, bo miaža miž puchlinapadobnym utvareńniem i mazžačkom nievyraznaja i isnuje ryzyka zakranuć sam orhan.
Chvoryja na sindrom pakutujuć, u tym liku, ad pavyšeńnia ŭnutryčarapnoha cisku.
«[…] pacyjent adčuvaŭ paraksizmalnaje (epizadyčnaje) hałavakružeńnie z paŭtornymi padzieńniami, a pry abśledavańni vyznačalisia mazžačkovaja ataksija (ciažkaści ŭ padtrymcy raŭnavahi, niazhrabnyja ruchi), dizartryja (parušeńni havorki), nistahm (niekantralavanyja ruchi vačej), niervova-psichičnyja razłady z dezaryjentacyjaj i parušeńniami pamiaci», — apisvaje śmiarotny vypadak 36-hadovaha mužčyny adna z navukovych publikacyj.
Chvaroba najčaściej prajaŭlajecca ŭ pierachodnym uzroście i dalej. Mahčymy dalejšyja ŭskładnieńni — rost hetak zvanych hamartom na inšych orhanach.
Kaciaryna, jak viadoma «Našaj Nivie», była adzinaj u Biełarusi pacyjentkaj z hetym dyjahnazam. Vyjavili jaho vypadkova, kali ŭ jaje pačaŭ horšać zrok. Dziaŭčyna prajšła praź dźvie apieracyi, apošniaja adbyłasia piać hadoŭ tamu, u 2018-m: padčas pieršaj nie ŭdałosia vyrazać usiu puchlinu całkam.
Paśla hetaha Kaciarynie raz na hod treba było prachodzić prafiłaktyčnyja ahlady, u Biełarusi heta rabili śpiecyjalisty RNPC nieŭrałohii i niejrachirurhii.
U paśviedčańni ab śmierci Kaciaryny Kručok pryčynaj paznačanaje krovaźlićcio. Jaje znajšli hruziny, u jakich jana zdymała kvateru, na prośbu baćki, jaki zachvalavaŭsia za stan dački.
Što pieražyvała dziaŭčyna niezadoŭha pierad śmierciu, my pakul viedajem tolki sa skrynšotaŭ, apublikavanych Chryścinaj Chiejfiec.
Skandał paśla śmierci
Pamierłuju Kaciarynu Kručok Chryścina Chiejfiec asabista nie viedała. Svoj apovied jana budavała na analizie skrynšotaŭ pierapiski dziaŭčyny z chłopcam, ź jakim Kručok padtrymlivała kamunikacyju apošnija miesiacy i jaki nibyta paprasiŭ apubličyć hetu historyju.
Z apublikavanaha Chryścinaj možna było padumać: da śmierci Kaciarynu daviali kalehi pa pracy i načalstva, dziaŭčyna nie vytrymała cisku.
U adnym z hetych skrynšotaŭ Kručok z chłopcam abmiarkoŭvaje svoj sychod z kampanii HQ.
«Jak ža ja ich nienavidžu, jany mnie tupa nie daduć spakojna syści, s*ka, chutkaja [dapamoha] kožny dzień dadomu jeździć. Kožny, bł*ć, dzień. Jany mnie tupa zdaroŭje pasadzili», — reahuje Kručok na anons svajho sychodu ŭ pracoŭnym čacie.
Na inšych skrynšotach Kručok apisvaje paharšeńni stanu svajho zdaroŭja. Jana źviazvaje ich z kanfliktami z kalehami pry sazvonach, na jakich jaje rabotu krytykavali.
Čamu Kručok nie syšła z hetaj pracy raniej? Hučała viersija, što ŭ takim vypadku joj treba było b vypłacić štraf kampanii, jakaja ŭkłałasia ŭ jaje rełakacyju (u HQ rełakavany supracoŭnik pavinien adpracavać minimum hod, u advarotnym vypadku — kampiensavać vydatki na svoj pierajezd). Ale, nakolki viadoma, u vypadku z Kaciarynaj havorki pra hety štraf užo nie išło.
Chiejfiec pryvodzić dadatkovyja arhumienty. Pa-pieršaje, jana znajšła čatyry niehatyŭnyja vodhuki na kampaniju na adpaviednym sajcie, dzie ajcišniki dzielacca svaimi ŭražańniami ad pracy. Akramia taho, jana kaža, što kolišnija supracoŭniki kampanii taksama raskazali joj, jak ciažka im pracavałasia ŭ HQ praz presinh i pierapracoŭki. Krytyka nie adnosiłasia da prajekta, nad jakim pracavała Kručok.
Chiejfiec pryviała vodhuki, dzie kiraŭnika HQ Siarhieja Vardamackaha abvinavačvajuć ŭ seksualnym pieraśledzie inšych supracoŭnic, nazyvajuć jaho «puzam na nožkach».
«1 krasavika ja napisała Siarhieju Vardamackamu z prośbaj dać kamientaryj. Adkazu nie było. Paśla majoj publikacyi jašče ŭ sakaviku Siarhiej vydaliŭ svaje sacyjalnyja sietki. Pieryjadyčna ich adnaŭlaŭ, zavioŭ novy instahram. Ryba hnije z hałavy», — napisała Chiejfiec pra kiraŭnika kampanii.
Chryścina skončyła Minski dziaržaŭny linhvistyčny ŭniviersitet, niejki čas pracavała žurnalistkaj u nievialikim vydańni, ciapier prezientuje siabie psichołaham, prykładvajučy vydadzieny ŭ Saratavie (Rasija) siertyfikat.
«U psichałohiju ja vyrašyła pajści, jašče kali vučyłasia na linhvista-pierakładčyka. Ja zaŭsiody lubiła dapamahać ludziam, bačyła ŭ hetym kali nie sens žyćcia, to niešta vielmi važnaje majmu sercu, — piša jana pra siabie ŭ instahramie. — Viadoma, u mianie byŭ sindrom vyratavalnika, bieź jaho nie abyšłosia: ja dapamahała na škodu sabie, budučy ŭ ciažkaj depresii».
Ale, jak stała viadoma «Našaj Nivie», kiraŭnik HQ akurat u pačatku sakavika vydaliŭsia z sacyjalnych sietak ź inšych pryčyn. Jaho zatrymlivaŭ KDB.
Heta nie mieła nijakaha dačynieńnia da śmierci Kručok. Siarhiej Vardamacki — piłot-amatar, u jaho jość lohkamatornik. Paśla ataki na rasijski samalot u Mačuliščach KDB pačaŭ abłavu na členaŭ aerakłubaŭ: byli zatrymanyja dziasiatki ludziej, siarod jakich trapiŭ i Vardamacki. Dakładna nieviadoma, kolki dzion jon byŭ u KDB, ale pa vychadzie hety čałaviek vydaliŭ usie sacyjalnyja sietki i niejki čas nie źjaŭlaŭsia na pracy.
U situacyi aryštu Vardamackaha kiraŭnictva kampanii pracavała ŭ režymie nadzvyčajnaj situacyi. Miž tym Chiejfiec interpretavała maŭčańnie kiraŭnika i vydaleńnie im sacyjalnych sietak jak uskosny dokaz viny.
«Pryjemnaha vam kryminalnaha pieraśledu», «spraviadlivaść pieramoža», «spadziajusia, vy ŭsie datyčnyja siadziecie družna» — pisali tym časam kamientatary ŭ instahram kampanii.
Chiejfiec paviedamiła aŭdytoryi ab isnavańni kryminalnaj spravy. «Naša Niva» paprasiła ŭ jaje kopiju daviedki ab zaviadzieńni kryminalnaj spravy. Z pakazanaha nam fota stała jasna, što heta nie sprava suprać kampanii ci kankretnych ludziej, heta typavaja kryminalnaja sprava, jakaja zavodzicca pa fakcie niezvyčajnaj śmierci čałavieka, biez paznačeńnia padazravanych. Heta standartnaja praktyka va ŭsich cyvilizavanych krainach śvietu. Kali kryminalny charaktar śmierci nie vyznačajecca, to sprava zakryvajecca. Sprava datavanaja 04.03.2023, jaje dalejšy los nieviadomy.
Jašče adnym śviedčańniem staŭ dopis kalehi Kaciaryny Kručok, jakaja amal hod žyła razam ź joj u adnoj kvatery ŭ Tbilisi.
Hanna Asipienka ŭ čatyroch dopisach u Linkedin raskazała ab sumiesnym pobycie, padychodach Kaciaryny da raboty, a taksama jaje tempieramiencie i psichałahičnym stanie.
Amal hod, z krasavika 2022-ha hoda da kanca lutaha 2023-ha, Asipienka žyła razam ź dziaŭčynaj u adnušcy. Kaciaryna nie vykarystoŭvała navušniki padčas pracoŭnych zvankoŭ, tamu jaje susiedka čuła ŭsiu pracoŭnuju kamunikacyju Kručok.
Na dumku Hanny, ciažkaści ŭ jaje susiedki ŭźnikli vosieńniu 2022 hoda: «Jaje pastavili na vialiki składany prajekt, ź jakoha, jak mnie padajecca, pačalisia prablemy. Kali raniej Kacia była zbolšaha pracavała sama pa sabie, to na hetym prajekcie źjaviŭsia stražejšy kantrol i Kacia pačała mocna prasiadać pa terminach. Pry hetym z krytykaj jana zaŭsiody zhadžałasia, ale papraŭdzie prymała jaje na asabisty rachunak».
Dziaŭčyna pryvodzić prykład razmovy, kali ŭ Kaciaryny pytalisia, što jana zrabiła pa svaich zadačach, taja adkazvała, što razabrałasia tolki ź pieršym zadańniem, choć jano patrabavała zusim niašmat času, a nie ŭvieś dzień.
Dalej, raskazvaje Asipienka, z Kaciarynaj pačała pracavać ejčar-słužba kampanii: maŭlaŭ, kali ty nie spraŭlaješsia, my hatovyja dapamahčy, vaźmi adpačynak. Dziaŭčyna nie prymała dapamohi i pry hetym skardziłasia blizkim, što na pracy jaje kryŭdziać. «Kacia časta dramatyzavała», — miarkuje kaleha. Ź ciaham času vyśvietliłasia, što Kručok, pavodle Hanny, paralelna pracavała ŭ inšaj kampanii, i pastupova ŭ jaje nibyta pačalisia prablemy i tam — Asipienka spasyłajecca na razmovy susiedki z kiraŭnictvam, jakija jana čuła.
Praz drennyja pakazčyki pracy ŭ kancy studzienia Kaciarynu vyrašyli zvolnić. Damovilisia na tym, što jana dapracuje da 17 sakavika i ŭviadzie ŭ kurs spraŭ novaha čałavieka, jana pahadziłasia. Asipienka raskazvaje, što, miarkujučy pa pačutych joj razmovach, kiraŭniki jaje susiedki byli nie suprać dać joj balničny.
Asipienka ŭspaminaje, što ŭ apošnija dva tydni žyćcia Kaciaryna adčuvała siabie błaha. U jaje byli zaciažnyja pierapady cisku, jana vyklikała sabie chutkuju dapamohu. Ale pry hetym praciahvała pracavać, naviedała Armieniju — Kaciaryna była tam za tydzień da śmierci.
Prykładna ŭ toj ža čas Hanna pierajechała na inšuju kvateru.
Pa słovach inšaha supracoŭnika HQ Software, prablemy z praduktyŭnaściu na pracy ŭ Kaciaryny pačalisia z kanca listapada 2022-ha. Za niekalki miesiacaŭ jany tak i nie vyrašylisia. U piatnicu 3 sakavika ŭ jaje musiŭ być faktyčna apošni pracoŭny dzień: z paniadziełka 6 sakavika ŭ dziaŭčyny mieŭ pačacca adpačynak, a z 17 sakavika — kaniec pracoŭnych adnosin.
Što kažuć daktary?
Jak nam stała viadoma, hruziny dahetul nie addali siamji vyniki ŭskryćcia. Choć prajšło ŭžo try miesiacy. Čamu?
U šerahu apublikavanych skrynšotaŭ bačna, jak Kaciaryna Kručok apisvaje svaje simptomy, jakija, u cełym, supadajuć z apisańniem simptomaŭ chvaroby Lermita — Dziukło.
«Ja ŭpała prosta na vulicy», — piša Kaciaryna.
«Ja chadzić narmalna nie mahła», — dadaje jana. I pryznaje, što adčuvaje patrebu papravić zdaroŭje, bo «chutkaja jeździć jak da siabie dachaty».
U inšym miesiacy dziaŭčyna taksama padkreślivaje hety momant, što «chutkaja, bł***, jeździć kožny dzień». Usio heta adbyvajecca na fonie anamalnaha i praciahłaha arteryjalnaha cisku.
Apisańnie simptomaŭ Kaciarynaj vymušaje pastavić pytańnie: ci atrymlivała dziaŭčyna ŭ Hruzii naležnuju miedycynskuju dapamohu? Čamu jaje nie pakłali ŭ špital? Čamu adzinaje, što jana atrymlivała — heta ŭkoł ad cisku?
Na heta źviarnuŭ uvahu biełaruski niejrachirurh i doktarka chutkaj dapamohi, ź jakimi parazmaŭlała «Naša Niva».
«U Biełarusi chutkaja, pabačyŭšy jaje anamniez, adviezła b jaje ŭ RNPC niejrachirurhii, kab, jak minimum, nie brać na siabie adkaznaść u situacyi, kali ŭ nas niama pratakołaŭ lačeńnia jaje chvaroby. Ty nie viedaješ, što rabić, i pavinien addać tamu, chto bolšy śpiecyjalist. Nie kažučy taho, što doŭhi, tryvały vysoki cisk — heta pakazańnie dla špitalizacyi i abśledavańnia», — skazała nam doktarka chutkaj dapamohi ź vialikim dośviedam pracy.
«Na moj pohlad, tut kankretna lekarskaja pamyłka. Jaje pavinny byli špitalizavać, ale emihranty — adna z uraźlivych katehoryj paŭsiul, — skazaŭ nam biełaruski niejrachirurh. — Jakaść miedyčnaj dapamohi im nižejšaja, niaroŭnyja mahčymaści ŭ atrymańni dapamohi ciapier uvohule tema na paradku dnia ŭ miedycynskich časopisach.
Nu, a Hruzija… nie Izrail. Kali my havorym pra chvarobu Kaciaryny, to ŭ nas taksama niama škoły, Kaciaryna była adna takaja ŭ Biełarusi. My havorym pra pałomku hiena, što i vyklikaje chvarobu. Heta składana. U takich vypadkach byvajuć spadarožnyja sindromy, jakija vyklikajuć množnyja hamartomy, ankałohiju i h. d., što moža pryvodzić da takich stanaŭ, jakija ŭžo niemahčyma kupiravać tymi srodkami, jakija jość u aptečcy chutkaj dapamohi. Pakazańni pry jaje chvarobie — apieracyja i dalejšaje nazirańnie.
Kali hruziny nie addajuć vyniki ŭskryćcia, to dla mianie heta śviedčańnie taho, što jany mohuć chavać svaju pamyłku, bo nastupny krok svajakoŭ paśla atrymańnia daviedki — heta zadać pytańnie: dyk a vy dzie byli, jak vy dapuścili, biełarus — nie čałaviek?» — skazaŭ biełaruski niejrachirurh.
Nakolki «Naša Niva» zrazumieła, Kaciaryna ŭ Hruzii nie prachodziła nijakich śpiecyjalizavanych abśledavańniaŭ (naprykład, MRT), abmiažoŭvałasia kansultacyjami z maładym doktaram inšaha profilu, ź jakim jany paznajomilisia ŭ hetaj krainie.
Chłopiec sprabavaŭ dapamahčy joj znajści profilnaha śpiecyjalista ŭ Hruzii, ale vyjaviłasia, što vypadkaŭ takich chvarob u Hruzii nie było, a śpiecyjalistaŭ adpaviednaha ŭzroŭniu nie znajšłosia.
«U hetym palavańni na viadźmarak zhubiłasia sama trahiedyja»
Jak stała viadoma «Našaj Nivie», kampanija HQ Software razhladaje mahčymaść padać u sud na raspaŭsiudžvalnikaŭ paklopu adnosna pryčyn śmierci svajoj byłoj supracoŭnicy.
Reč u tym, što minskija ejčary kažuć, što ŭ vyniku hetaj historyi kampanija HQ adčuvaje prablemy, ad taho što publikacyja Chryściny Chiejfiec i rozhałas vakoł jaje stvaryli kampanii taksičnuju reputacyju.
Dźmitryj Cichanovič, kaleha Kručok, pisaŭ u Linkedin, što sutyknuŭsia z ahresijaj ad čałavieka na vulicy, jaki zreahavaŭ na firmovuju majku HQ.
«Kali b jon u mianie kinuŭ kamień, mnie pretenzii jamu vystaŭlać ci tamu, chto jaho da hetaha padšturchnuŭ?» — kryŭduje jon na «tych, chto razhaniaŭ paklop na kampaniju».
Advakat HQ Software Anton Hašynski raskazaŭ na zapyt prajekta «1906», što kalektyŭ kampanii dapamoh siamji finansava, a kiraŭnictva apłaciła pieralot u Hruziju.
Jak nam stała viadoma, u baćkoŭ Kaciaryny niama jurydyčnych pretenzij da kampanii, ale jość čałaviečyja kryŭdy: naprykład, nichto z kampanii nie pryjšoŭ na pachavańnie dziaŭčyny ŭ Minsku.
Praŭda, jak možna mierkavać, heta nakłałasia na situacyju z prychodam KDB da ŭłaśnika.
Advakat HQ Software taksama raskazaŭ, što ŭnutry kampanii prachodzić pravierka, pa zakančeńni jakoj «budziem źviartacca ŭ sudy dla abarony honaru i hodnaści, a taksama dziełavoj reputacyi kampanii».
Jon padkreślivaje, što najaŭnaść pryčynna-vynikovaj suviazi pamiž pracaj Kaciaryny ŭ kampanii i jaje śmierciu nie vyznačanaja zaklučeńniem śpiecyjalistaŭ albo prysudam suda.
«U hetym palavańni na viadźmarak zhubiłasia sama trahiedyja — raptoŭnaja i trahičnaja śmierć Kaciaryny. Dzie byli tady ŭsie jaje svajaki i jaje baćki? Dzie byli daktary? Jaje siabry i bojfrend? My nikoha nie sudzim i nie asudžajem. Ale ŭ hetaj historyi pytańni paŭstajuć da ŭsich datyčnych», — kaža Hašynski.
Emihracyja i jakaść miedycynskaha absłuhoŭvańnia
Emihracyja niaredka viadzie da bolšaj sacyjalnaj izalacyi, dostup da miedycynskaha absłuhoŭvańnia taksama časta horšaje. Voś pra što nahadvaje i ludziam, i mieniedžaram trahiedyja Kaciaryny Kručok.
Nie vyklučana, što kali b Kaciaryna Kručok zastavałasia ŭ kole siamji i nazirałasia ŭ biełaruskich daktaroŭ, jakija raniej jaje viali, ci znajšła dobrych śpiecyjalistaŭ u zamiežžy, to trahiedyi nie zdaryłasia b.
I inšaje vialikaje pytańnie — adkaznaść błohieraŭ za svaje publikacyi. Isnuje svajho rodu prezumpcyja davieru da taho, što pišuć ludzi — zvyčajnyja ludzi, nie miedyja, nie palityki. Adnak u epochu sacyjalnych sietak razumna stavicca adnolkava krytyčna da ŭsich tych krynic infarmacyi, u nadziejnaści jakich my nie ŭpeŭnienyja, niezaležna ad taho, mas-miedyja heta, publičnaja asoba ci pryvatnaja.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ«Nie bačyŭ biełarusaŭ u takim ampłua ni razu». Pavieł Libier razvažaje pra hrošy, zamožnaść i panty
Kamientary
u etoho ,,psichołoha,, vsie normalno s hołovoj?
a! ponimaju - da. razłožiť ̷s̷v̷o̷iu̷ vinu na vsiech. i tak poimieť dieniežki. tak psichołohi voobŝiem-to i zarabatyvajut
nadiejuś - psichołohi (i dr. psich-) budut piervyje, koho zamienit Iskusstviennyj Intiellekt
https://nashaniva.com/318089