«Havorki pra sychod u padpolle niama». Lidary palityčnych partyj ahučyli svaje płany
U lutym Łukašenka padpisaŭ zakon, jaki vymahaje pierarehistracyi palityčnych partyj. Apazicyjnyja palityki nazyvajuć jaho «drakonaŭskim» i ličać, što jon skiravany na «začystku palityčnaha pola» pierad vybarami. Jak partyi buduć isnavać dalej?
Sioleta ŭ lutym Alaksandr Łukašenka padpisaŭ zakon «Ab źmienie zakonaŭ pa pytańniach dziejnaści palityčnych partyj i inšych hramadskich abjadnańniaŭ». Jon patrabuje ad palityčnych partyj pierarehistracyi, na jakuju advodziłasia šeść miesiacaŭ.
Na pres-kanfierencyi svaju pazicyju ahučyli staršynia sacyjał-demakrataŭ Ihar Barysaŭ, vykanaŭca abaviazkaŭ staršyni BNF Vadzim Sarančukoŭ, jaho kaleha z Abjadnanaj hramadzianskaj partyi Uładzimir Šancaŭ dy kiraŭnik partyi «Zialonyja» Dźmitryj Kučuk.
Na dumku apazicyjnych palitykaŭ, źmienienaje zakanadaŭstva pryviadzie da likvidacyi apazicyjnych partyj. Jany adznačyli, što novy zakon «Ab palityčnych partyjach» parušaje kanstytucyjnyja normy.
Partyjam treba było ŭnieści źmieny ŭ statut dy padać u Miniust źviestki pra piać tysiač siabroŭ. Raniej patrabavałasia adna tysiača. Akramia taho, zaraz kožnaja partyja pavinna mieć arhanizacyjnyja struktury va ŭsich abłaściach i ŭ Minsku. Termin padačy dakumientaŭ zakančvajecca siońnia, 5 červienia.
«U ciapierašnich umovach apazicyjnaj partyi sabrać piać tysiač čałaviek absalutna nierealna, — davodziŭ Uładzimir Šancaŭ. — My nie budziem padstaŭlać ludziej…»
Partyja AHP nie padała dakumientaŭ na pierarehistracyju.
«Usio heta niezakonna, — kazaŭ Šancaŭ. — U hetym bałahanie my nie ŭdzielničajem».
Partyja «Zialonyja» sprabuje pierarehistravacca, dakumienty ŭžo padadzienyja, ale bieź śpisaŭ siabroŭ.
«Adsutničajuć harantyi biaśpieki i taho, što nie budzie nastupstvaŭ, źviazanych ź siabroŭstvam našych aktyvistaŭ u apazicyjnaj partyi», — havaryŭ Dźmitryj Kučuk.
Ihar Barysaŭ paviedamiŭ, što BSDP taksama padała dakumienty na pierarehistracyju, ale taksama bieź śpisa siabroŭ.
Palityk patłumačyŭ, što pierarehistracyja — heta farmalnaja pracedura, a za čas isnavańnia partyi jana «zaŭsiody vykonvała ŭsie patrabavańni zakona».
Pa jaho słovach, u pratakole Centralny kamitet partyi davioŭ čynoŭnikam, što ŭ statut uniesienyja nie ŭsie praŭki, jakija ciapier patrabuje dziejnaje zakanadaŭstva.
Ihar Barysaŭ kazaŭ, što prapanovy jahonaj partyi adnosna źmien partyjnaha zakanadaŭstva byli praihnaravanyja. Sproby spraŭdzić, ci adpaviadajuć jany Kanstytucyi, nie dali plonu. Partyjcy daznalisia, što Kanstytucyjny sud nie zajmaŭsia takoj pravierkaj, a aficyjna im adpisali, što jany nie toj subjekt, jaki moža źviartacca ŭ Kanstytucyjny sud.
«Ciapierašni zakon možna nazvać chiba tolki drakonaŭskim. Jon skiravany na toje, kab začyścić usio palityčnaje pole», — davodziŭ Ihar Barysaŭ.
Palityk ličyć, što likvidavańnie partyj napiaredadni vybaraŭ 2024 hoda ŭ Pałatu pradstaŭnikoŭ i miascovyja Saviety zadumali dla taho, kab režym paźbieh stresu, bo ŭ hety pieryjad apazicyja maje dostup da dziaržaŭnych srodkaŭ masavaj infarmacyi, udzielničaje ŭ teledebatach.
Na jaho pohlad, novaje partyjnaje zakanadaŭstva radykalizuje palityčnyja nastroi ŭ hramadstvie, bo jano nie budzie mieć lehalnaj mahčymaści ŭdziełu ŭ vybarach.
Na pres-kanfierencyi palityki zajavili, što partyi nie źbirajucca samalikvidoŭvacca, a praciahnuć svaju pracu.
«Havorki pra sychod u padpolle niama», — adznačaŭ Vadzim Sarančukoŭ.
Jon davodziŭ, što likvidavać partyi moža tolki svaim rašeńniem Viarchoŭny sud.
«Tamu, ja dumaju, budzie rašeńnie ŭsich arhanizacyj pradstaŭlać svaju pazicyju ŭ Viarchoŭnym sudzie i davodzić niezakonnaść, niekanstytucyjnaść pracesaŭ, jakija adbyvajucca», — kazaŭ palityk.
Pavodle jaho, partyjny aktyŭ u zamiežžy budzie pracavać, kab biełaruskaje pytańnie nie źnikała ź mižnarodnaha palityčnaha paradku.
Uładzimir Šancaŭ zajaviŭ, što AHP budzie stvarać partyjnyja supołki za miažoju.
«Praces pajšoŭ. Jany (režym. — «NN») chočuć jaho spynić, ale ŭ ich ničoha nie vyjdzie», — zapeŭnivaŭ palityk.
Dźmitryj Kučuk kazaŭ, što partyja «Zialonyja» praciahnie dziejnaść niezaležna ad taho, ci budzie jana pierarehistravanaja.
«Budziem dziejničać u ramkach taho statuta, jaki jość ciapier», — padkreśliŭ jon.
Partyja źbirajecca ŭdzielničać u vybarach 2024 hoda.
Ihar Barysaŭ adznačaŭ, što vostra «pytańnie dalejšaha isnavańnia partyi jašče nie staić».
Pavodle jaho, «samaja zaŭvažnaja častka» jaho partyi vymušanaja była źjechać ź Biełarusi, a heta blizu 10 pracentaŭ kolkasnaha składu partyi.
Apazicyjnyja palityki nie bačać pahroz raskołu ŭ svaich šerahach, choć takija sproby robiać śpiecsłužby Łukašenki.
«Ryzryŭ suviaziaŭ pamiž tymi, chto znachodzicca ŭ Biełarusi, i [tymi, chto znachodzicca] za miažoju, inśpiravany zvonku, i, razumiejučy heta, my robim usio mahčymaje, kab hetaha razryvu paźbiehnuć, — davodziŭ Vadzim Sarančukoŭ. — My nie padzialajem arhanizacyju na tych, chto znachodzicca za miažoju, i tych, chto ŭ doŭhaterminovaj kamandziroŭcy, časova vymušany pakinuć miežy našaj krainy».
Uładzimir Šancaŭ niadaŭna vyjechaŭ ź Biełarusi. Palityk kazaŭ, što ad jaho śpiecsłužby patrabavali, kab jon spyniŭ apazicyjnuju pracu.
Lidary partyj pryniali rezalucyju, u jakoj zaklikali spynić dziejańnie zakona «Ab palityčnych partyjach» u novaj redakcyi, a Kanstytucyjny sud pravieryć hetuju redakcyju na adpaviednaść Kanstytucyi i inšym zakanadaŭčym aktam.
Źmieny ŭ partyjnym zakanadaŭstvie ŭłady tłumačyli nieabchodnaściu «ŭdaskanaleńniem padychodaŭ da stvareńnia i dziejnaści palityčnych partyj i inšych hramadskich abjadnańniaŭ».
Ciapier u Biełarusi 15 partyj. Pradstaŭniki režymu nie chavajuć, što kolkaść palityčnych arhanizacyj skarocicca.
Na pierarehistracyju, akramia partyi «Zialonyja», BSDP, padała partyja levych «Spraviadlivy śviet». Svaju partyju stvaraje prałukašysckaja «Biełaja Ruś».
Za try hady represij sotni partyjnych aktyvistaŭ zaznali cisk. Ciapier za kratami ŭtrymlivajucca lidary zarehistravanych i niezarehistravanych palityčnych partyj: Mikałaj Statkievič, Mikałaj Kazłoŭ, Ryhor Kastusioŭ, Andrej Dźmitryjeŭ, Pavieł Sieviaryniec, Viktar Babaryka.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆHladzicie taksama:
Łatuška raskazaŭ, jak łukašenkaŭskija deputaty sprabavali asprečyć sankcyi, uviedzienyja suprać ich
Što zdaryłasia z Kanapackaj i kali jana pačała hulać na baku Łukašenki?
Jak mučyli Cila Švajhiera i centry haradoŭ, kab stvaryć karcinku dla sudzimaha za machlarstva prateže Dźmitryja Baskava15
Kamientary