Zvyčka razuvacca, tradycyja chadzić u hości z łasunkami — što jašče ździŭlaje dziaŭčynu ź Vieniesueły, jakaja žyvie ŭ Biełarusi?
Kajła Pinieda — heta dziaŭčyna ź Vieniesueły, jakaja žyvie ŭ Minsku i dzielicca ŭražańniami ad Biełarusi ŭ svaim tyktoku. Što padajecca błohiercy niezvyčajnym?
Kajła raspaviała padpisčykam ab tym, što jaje vielmi ździviła ŭ našaj krainie. I pieršaje — heta toje, što biełarusy ličać zału spalnym pakojem. U Vieniesuele (jak, darečy, i ŭ Jeŭropie), kali kažuć pra kvateru, ličać tolki spalni, bo zała — heta prastora dla pryjomu haściej.
— Tamu kali mnie skazali, što my budziem zdymać u Minsku trochpakajovuju kvateru, ja chadziła pa joj i nie mahła zrazumieć, dzie ž treci pakoj, kali spalni ŭsiaho dźvie? Ale potym mnie ŭsio patłumačyli.
Taksama dziŭnaj padałasia dziaŭčynie tradycyja «pasiadzieć na darožku».
— Ja navat nie viedała što skazać, kali ŭbačyć heta ŭpieršyniu — nastolki dziŭna heta dla mianie vyhladała.
Ale potym błohierka zhadała, što ŭ Vieniesuele jość tradycyja stavić pobač z uvachodnymi dźviaryma pieraviernuty vienik — ličycca, što heta adpužvaje niaprošanych haściej. I vyrašyła, što ŭsie narody majuć prava na svaje dzivactvy.
Jość biełaruskija zvyčai, jakija Kajle vielmi spadabalisia. Adzin ź ich — moda zdymać abutak pry ŭvachodzie ŭ kvateru. Dziaŭčyna ličyć, što hetu ideju treba raspaŭsiudzić va ŭsim śviecie, uličvajučy brud i kolkaść bakteryj na vulicy. Ale papiaredžvaje: kali pryjdziecie ŭ hości da kahości ŭ Vieniesuele, śmieła idzicie ŭ abutku pa kvatery — tak usie robiać.
Taksama da spadoby błohiercy pryjšłasia biełaruskaja tradycyja prychodzić u hości z čymści smačnym da harbaty.
— Lublu, jak u Biełarusi ludzi kłapociacca ab haspadarach i, kali iduć u hości, abaviazkova što-niebudź prynosiać z saboj. U Vieniesuele takoha zvyčaju niama. Zatoje my vielmi lubim pajeści ŭ haściach.
Siarod pryčyn lubić Biełaruś Kajła nazyvaje adsutnaść vialikich zatoraŭ. Jana kaža, što dla stalicy Vieniesueły Karakasa heta sapraŭdy prablema: treba pračynacca ŭ 4-5 hadzin ranku (u zaležnaści ad taho, jak daloka ty žyvieš), kab paśpieć pryjechać na pracu da 9 hadzin.
— Pryjemna, što ŭ Minsku mnie jak zamiežnicy było lohka adkryć rachunak u banku — patrebien byŭ minimalny nabor dakumientaŭ: pašpart i dazvoł na žycharstva.
U Vieniesuele ž, pa słovach błohierki, dla zamiežnika takaja pracedura stanovicca sapraŭdnym kvestam: nieabchodna prynieści šmat roznych dakumientaŭ, u tym liku i dva listy z rekamiendacyjami ad miascovych žycharoŭ — heta značyć, kali ty tolki pryjechaŭ u krainu i nikoha jašče nie viedaješ, to rachunak adkryć naŭrad ci atrymajecca.
Biełarusy mohuć ździvicca, ale praca DAI na darohach Kajle taksama spadabałasia:
— Moža padacca, što heta sprečny momant. Ale kab vy razumieli: Vieniesueła — heta kraina, dzie vielmi šmat śmierciaŭ u vyniku DTZ. A adbyvajecca heta z-za taho, što chutkaść kiroŭcaŭ nijak nie kantralujecca, a pjanyja spakojna sadziacca za styrno. Jašče kiroŭca moža jechać i adnačasova pić piva ci navat viski. Štrafu za takoje nie praduhledžana.
Hramadski transpart, jaki ruchajecca pa raskładzie, spačatku ździŭlaŭ błohierku:
− Mnie było ciažka razumieć zvyčajnyja tablički na prypynkach, jakija nahadvali ab urokach chimii. Realna, stolki ličbaŭ, što prosta hałava kružycca. Ale potym ja źmiryłasia i ŭśviadomiła, što raskład značna spraščaje žyćcio.
U biełaruskich kramach błohierku vielmi ździviła toje, što pradajecca žyvaja ryba. Spačatku jana padumała, što akvaryumy ŭ hipiermarkiecie — heta elemient dekoru. Ale potym, kali ŭbačyła, što ludzi kuplajuć žyvuju rybu, to vyrašyła, što heta dobraja ideja i zadałasia pytańniem, čamu ŭ Vieniesuele tak nie robiać. Tam u kramach pradajuć tolki zamarožanuju rybu, a pa śviežuju jeździać na rynki na marskim uźbiarežžy.
— A jašče ŭ Vieniesuele pobač z kasaj zaŭsiody staić śpiecyjalny čałaviek, jaki dapamahaje pakupnikam składać pakupki ŭ pakiet. Jon, viadoma, atrymlivaje aficyjny zarobak, ale ŭsio roŭna pryniata pakidać čajavyja.
Błohierka raspaviała, pa jakich praduktam z Łacinskaj Amieryki jana sumuje. Pa-pieršaje, heta avakada. Tak, jaho možna nabyć i ŭ Minsku, ale jość niuansy.
— U Vieniesuele avakada vielmi sakavityja, duchmianyja i nierealna smačnyja. A jašče jany prosta vielizarnyja — pamieram z ananas. Tam stolki miakaci. U Biełarusi ž avakada maleńkija, niasmačnyja i vielmi darahija.
Sumuje dziaŭčyna taksama pa płantanach — heta vialikija aharodninnyja banany. U Vieniesuele niaśpiełyja płantany smažać i solać — atrymlivajucca čypsy. A kab atrymać asałodu ad sałodkaha desiertu, smažać śpiełyja płady biez usialakich dabavak.
Žyvučy ŭ Minsku, Kajła palubiła tvaroh (dziaŭčyna kaža, ź miodam ci vareńniem nikoli nie stanie jaho jeści, a voś zapiakanku ci syrniki hatuje z zdavalnieńniem), chren, toplenaje małako, sieladziec, ražanku, piarłoŭku (pa tekstury błohierka paraŭnała jaje z praparanym zierniem kukuruzy, ź jakoha robiać arepu — nacyjanalny vieniesuelski śniadanak), kvas (jon trochi padobny na vieniesuelski napoj malta), cukierki «Ptušynaje małako» i, viadoma, syrki.
— I hrečka — nu kudy ž bieź jaje. Spačatku my nie siabravali, ale potym ja navučyłasia hatavać jaje pravilna. Nasamreč ja była ździŭlenaja, kali daviedałasia, što hrečka źnižaje ŭzrovień cukru ŭ kryvi. A heta tak važna ŭ sučasnym śviecie, dzie ŭ bolšaść praduktaŭ dabaŭlajuć cukar.
A voś siarod taho, što dziaŭčynie nie spadabałasia, akazalisia pielmieni, paštet, biarozavy sok, «Tarchun» i siemački.
— Kali ja pieršy raz ich jeła, to ledź nie zadušyłasia. Ja nie viedała, što siemački treba čyścić i prosta zakinuła ŭ rot cełuju žmieniu. Moža być, dla biełarusaŭ siemački — heta antystres, ale asabista mnie ciarpieńnia nie chapaje. Heta zusim niepraktyčny pierakus! Potym jašče śmiećcie ŭsiudy.
Błohier pieratvaryŭ zvyčajny kamień u svaim dvary ŭ słavutaść i dadaŭ na «Jandeks Karty». Što z hetaha atrymałasia?
Irłandziec teściruje biełaruskija stałoŭki. Voś jakoj ź ich prapanoŭvaje dać mišlenaŭskuju zorku
«U Biełarusi abyšłosia b daražej». Błohierka adśviatkavała viasielle na Paŭnočnym Kipry i raspaviała, kolki heta kaštuje
«Padlik hałasoŭ jak sataniscki rytuał». Były člen kamisii raskazaŭ, jak u Biełarusi falsifikujuć vybary11
Kamientary
dyk yk heta ž dobra - z cełaj plaškaj viski. plaška nie pastradała)