«Zamarožvańnie vajny — kiepski scenar dla Biełarusi». Minamiotčyk «Alhierd» apisaŭ varyjanty raźvićcia padziej
Ciapier Aleh «Alhierd» Aŭčyńnikaŭ vajuje na Chiersonščynie. Pakul jon raskazvaŭ «Našaj Nivie» praź miesiendžar pra svajo žyćcio, hutarku dvojčy pierapyniali vybuchi min. Vajskoviec reahavaŭ spakojna: «Pryloty!». Aleh Aŭčyńnikaŭ na froncie dvaccać miesiacaŭ. Jon čałaviek idejny i bieskampramisny: «U Biełaruś viarnusia tolki sa zbrojaj».
«Kłasičnaja vajna»
«Čałavieka, dalokaha ad vajskovaj spravy, vajna šakuje, što na joj zabivajuć: možaš ty, a mohuć ciabie. Inačaj nielha», — budzionna adznačaje kalinoviec.
Jon havoryć, što va Ukrainie — kłasičnaja vajna z poŭnamaštabnymi nastupalnymi apieracyjami, vysadkaj desantu, vykarystańniem usich vidaŭ uzbrajeńniaŭ.
122-milimietrovy minamiot — razburalnaja zbroja, apaviadaje dalej kalinoviec. Im pracujuć nie pa płoščach, a pa kankretnych kaardynatach. Miny pieratvarajuć blindažy ŭ ščepki, techniku razryvajuć na častki, ad žyvoj siły mała što zastajecca.
Aŭčyńnikavu jaho rabota padabajecca. Jon zadavoleny jaje vynikami i płanuje zastavacca ŭ artyleryi. Na ŭłasnyja vočy minamiotčyk razbureńniaŭ nie bačyć. Nastupstvy fiksujuć dronščyki na videa. Hibiel ludziej jaho šakavała pieršyja razy, a dalej sa śmierciu zvyksia.
«Mianie ratuje ad hłybokich stresaŭ toje, što zabitych ja nie baču. Na videa płoć u pavietry nie tak prabiraje», — pryznajecca vajskoviec.
«Vajna mianiaje luboha, — dadaje jon. — Ja nie staŭ bolš čerstvym, ale niekatoryja źjavy, jakija mianie ŭražvali, usprymalisia mnoju duža emacyjna, bolš nie kranajuć…».
U Aleha pry sabie dva abiarehi. Pieršy — malunak Pahoni ŭ siaredniaviečnym styli — jamu padaryła na dzień narodzinaŭ Kaciaryna Vadanosava. Druhi — bieł-čyrvona-bieły ściah — jon pašyŭ sam u 2018 hodzie i jaho padpisała Nina Bahinskaja.
Kalinoviec zaŭvažaje, što vajna spraŭdziła tryvałaść jaho ideałaŭ i niepachisnaść u «viadzieńni śviatoj baraćby suprać impieryi zła — Rasii — za vyzvaleńnie Biełarusi».
Sa Starych Daroh
Alehu Aŭčyńnikavu 34 hady. Naradziŭsia jon ŭ siamji nastaŭnikaŭ u Starych Darohach. Padletkam zacikaviŭsia historyjaj. Byvaŭ u słavutym muziei Anatola Biełaha.
Spaścihajučy minuŭščynu, Aleh razumieŭ, što «niešta nie toje ź ciapierščynaj». Jaho dajmali pytańni, čamu ŭ Biełarusi — «prarasijskaja dyktatura, a Rasija ličycca bratniaj krainaj».
Dać volu apazicyjnaści junak aścierahaŭsia, bo rajcentraŭskija realii takoj aktyŭnaści nie prymali. Usio ŭ horadzie było pad kantrolem siłavikoŭ.
«Bolšaść ź ich akazalisia vatnikami»
U 2012 i 2013 hadach Aŭčyńnikaŭ jeździŭ na pratesty ŭ Rasiju. Tamtejšaja apazicyja tady vystupiła suprać falšavańnia prezidenckich vybaraŭ, vybaraŭ u Dziaržaŭnuju Dumu i za vyzvaleńnie palitviaźniaŭ. Masavyja akcyi pratestu adbyvalisia ŭ dziasiatkach haradoŭ.
Aŭčyńnikaŭ spadziavaŭsia, što jany pryviaduć da padzieńnia Pucina, a paśla lahčej budzie skinuć Łukašenku.
Staŭleńnie da Majdanu pakazała Alehu impierskuju sutnaść rasijskich pratestoŭcaŭ, ź jakimi Aleh syšoŭsia na antypucinskich maršach u Maskvie.
«Bolšaść ź ich akazalisia impiercami i vatnikami», — kanstatuje jon.
U 2012 hodzie Aleha Aŭčyńnikava zatrymali ŭ Homieli, dzie jon vučyŭsia ŭ Handlova-ekanamičnym univiersitecie spažyvieckaj kaapieracyi. Amapaŭcy schapili jaho sa stosam listovak. Praz dva dni adličyli z univiersiteta i zvolnili z pasady juryskonsulta ŭ Starych Darohach. Chacieli zabrać u vojska, ale ad armiejskich botaŭ chłopca ŭratavała adnaŭleńnie va ŭniviersitecie.
Zatrymańnie i «prafiłaktyčnyja vizity» supracoŭnikaŭ KDB nakazali aktyvistu być abačliviejšym. Jaho kampanijaj byli maładafrontaŭcy.
U apošni dzień 2013 hoda Aŭčyńnikaŭ irvanuŭ u Kijeŭ na Majdan.
«Tam adbyvaŭsia pratest, jakoha ja nikoli nie bačyŭ u žyćci», — zhadvaje jon.
Praz try dni Aleh «viarnuŭsia ŭ šeruju budzionnaść biełaruskaha žyćcia» i vytrymać zmoh tolki dva tydni.
19 studzienia 2014 hoda ŭ stalicy Ukrainy jon staŭ śviedkam pieršych uzbrojenych sutyknieńniaŭ pratestoŭcaŭ ź siłavikami. 22 studzienia zahinuŭ hamielčuk Michaił Žyźnieŭski.
Viarnucca na radzimu Aŭčyńnikavu daviałosia, kab zamianić pašpart, ale znajomyja šapnuli, što im cikaviacca śpiecsłužby. Marudzić z adjezdam nie staŭ, i z 1 sakavika 2014 hoda biazvyjezna znachodzicca va Ukrainie.
«Tak, praz Majdan mnie daviałosia pakinuć radzimu. Maładość, praha pryhodaŭ, razumieńnie važnaści dapamohi Ukrainie splalisia ŭ adnu historyju», — havoryć Aleh.
Jon kaža, što ŭ jaho była misija — raskazvać ukraincam, što budzie ź ich krainaju, kali nie pieramohuć. U Biełarusi demakratyja nie pieramahła i zapanavała dyktatura. Tak mahło być i z Ukrainaju.
Kali b Majdan byŭ pieramožany, ličyć Aŭčyńnikaŭ, u Biełarusi naohuł nie było b šancaŭ vyrvacca z rasijskaha pałonu.
Da poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia Rasii jon zarablaŭ na žyćcio prynahodnymi padpracoŭkami. 3 2015 hoda znachodziŭsia va Ukrainie nielehalna, bo jamu admovili ŭ statusie ŭciekača. Udzielničaŭ u biełaruskich emihracyjnych arhanizacyjach. Ładziŭ akcyi salidarnaści. Byŭ pres-sakratarom ruchu salidarnaści «Razam».
Ukrainski abyvaciel nie bačyŭ roźnicy
U tym, što Rasija atakuje Ukrainu, Aleh Aŭčyńnikaŭ nie sumniavaŭsia i z paplečnikami papiaredžvaŭ ukraincaŭ, što «Łukašenka im nie sajuźnik».
«Łukašenka całkam prarasijskaja fihura, kazali im, a jany spadziavalisia na jaho. My ž, biełarusy, viedali, što jon svaju rolu ŭ vajnie adyhraje. Tak i vyjšła», — raskazvaje minamiotčyk.
Ukraincy byli šakavanyja zdradaju Łukašenki. Staŭleńnie da biełarusaŭ zaŭvažna pahoršała. Hetamu dapamahali rasijskija «troli», jakija razvodzili ŭ internecie antybiełaruskuju isteryju. Ukrainski abyvaciel nie bačyŭ roźnicy miž Łukašenkam i biełarusami. Ukraincy ličyli, što biełarusy spačatku vychodzili na pratesty, a potym dazvolili napaści na Ukrainu.
Pavodle Aŭčyńnikava, biełaruskija realii ŭkraincy nie mahli razhledzieć, bo Łukašenka da vajny byŭ u ich samym papularnym zamiežnym palitykam. Jany vieryli ŭ mif pra dobraje i bieskłapotnaje žyćcio biełarusaŭ. Miascovyja karumpavanyja palityki i aliharchi bačyli ŭ Łukašenku harantyju ŭzbahačeńnia.
«Ciapier, dziakujučy biełaruskim dobraachvotnikam, vałancioram, ukraincy daviedalisia, što adbyvałasia ŭ Biełarusi i za što my zmahajemsia. Staŭleńnie da nas mianiajecca», — zapeŭnivaje Aŭčyńnikaŭ.
Biełaruskija dobraachvotniki spadziavalisia, što ŭ vypadku vajny im dazvolać sfarmavać nacyjanalnaje padraździaleńnie. Ale 24 lutaha im prapanavali zapisvacca ŭ terytaryjalnuju abaronu. Sproba atrymać zbroju skončyłasia niaŭdała.
Niekalki razoŭ biełarusaŭ, jakija paźniej stali vajarami, zatrymlivali patruli. Adnojčy brali žorstka, u adździele palicyi psichałahična presinhavali, ale adpuścili, upeŭniŭšysia, što jany «narmalnyja ludzi» — nie rasijanie i nie ahienty Łukašenki.
Sa zvarotu Jana Mielnikava biełarusy daviedalisia, što pry słavutym «Azovie» farmujecca biełaruskaja rota terytaryjalnaj abarony dla abarony Kijeva. Rota, dziakujučy biełarusam, jakija zjechalisia z roznych krain, chutka pavialičyłasia da bataljona. Paźniej jon i staŭ Pałkom Kalinoŭskaha.
24 sakavika 2022 hoda vajary padpisali kantrakty z Uzbrojenymi siłami Ukrainy. Aŭčyńnikaŭ paśpieŭ pavajavać zvyčajnym strałkom, pabyŭ sapioram.
«Pieršy raz ubačyŭ pracu artyleryi ŭ noč z 10 na 11 sakavika, kali vartavaŭ lakarniu. U horad praryvałasia rasijskaja kałona, a pa joj ukraincy bili harmatami. My nazirali z uzhorka, jak jany plažać rasijskuju techniku, jakaja ruchałasia z boku Biełarusi», — zhadvaje Aŭčyńnikaŭ.
Kali rasijanie abstrelvali rakietami zavod Antonava, jon kožny załp ličyŭ apošnim.
Pad Kijevam Aŭčyńnikaŭ apošni raz pabačyŭ žyvym Alaksieja «Tura» Skobłu, kali toj pryvioz u lakarniu svaich paranienych. Jon rasčuliŭsia, uhledzieŭšy na formie biełaruskuju simvoliku. 13 sakavika 31-hadovy vajar zahinuŭ.
«Jaho śmierć stała dla mianie navukaj, što vajna sapraŭdnaja, žorstkaja i na joj hinuć navat tyja, kaho viedaješ», — adznačaje Aleh.
«Ludzi abdymali nas i płakali»
Chierson — ulubiony ŭkrainski horad Aŭčyńnikava. U jaho vyzvaleńni ŭdzielničali biełaruskija dobraachvotniki. Pad rasijskaj akupacyjaj jon byŭ bolš za paŭhoda.
«Darohaju da Chiersona nas vitali žychary pryharadnych viosak, jakija pieražyli akupacyju, a ŭ samim horadzie radaść vyzvaleńnia adčuvałasia ŭ pavietry. Ludzi abdymali nas i płakali», — zhadvaje jon.
Pa słovach Aŭčyńnikava, advajavany Chierson nie byŭ zrujnavanym. Metanakiravana razburać horad pačali rasijanie, pakinuŭšy jaho.
«Jany rujnujuć usio, što traplaje ŭ zonu ich abstrełaŭ. Biessensoŭna całkam źniščajuć pasieliščy. Navakolle Bachmuta, sam Bachmut, Kupiansk — pieratvoranyja ŭ druz», — adznačaje minamiotčyk.
Jaho šakuje žorstkaść rasijskich vajskoŭcaŭ da mirnaha nasielnictva. Rasijski sałdat kradzie, što traplaje jamu na vočy: ad sabačych budak da ŭnitazaŭ, zaŭvažaje surazmoŭca.
Heta toje, što łamaje lubyja steryjatypy «pra charošuju Rasiju i ruskich dy dobraje žyćcio ŭ ich krainie». Chto bačyć, što jany tvorać va Ukrainie, mianiajuć pryjaznaść da Rasii.
«Padniavolny narod! Jany azłoblenyja na ŭsich…» — razvažaje Aŭčyńnikaŭ.
U toj ža čas, raskazvaje Aŭčyńnikaŭ, u rasijskich sałdat adsutničaje matyvacyja vajavać. Jany nie razumiejuć navošta im Ukraina, ale iduć na śmierć. U vojsku zapryhonienyja ludzi, ź jakimi ŭłada robić, što choča. Kantraktniki niabłaha zarablajuć i ličać, što vajna — lohkija hrošy.
«Rasijskaje kamandavańnie ź situacyi, u jakim apynułasia vojska, vyciśnie, što moža. Jano chutka vučycca. Pierajmaje našu taktyku. Rasijanie — vorah, ź jakim davodzicca ličycca», — zaŭvažaje Aŭčyńnikaŭ.
Ukraina, dadaje kalinoviec, vajuje nie prosta z Pucinym, a z Rasijaj, dzie bolšaść padtrymlivaje vajnu.
«U prostaha rasijanina impierskaść u kryvi», — ličyć jon.
Zamarožvańnie vajny — kiepski scenar dla Biełarusi, upeŭnieny Aŭčyńnikaŭ. Biełaruskija dobraachvotniki buduć hinuć va Ukrainie, u samoj Biełarusi praciahniecca teror, a Pucin nie spynić spansaravać režym Łukašenki.
Aŭčyńnikaŭ pierakanany: ad pieramoh ukrainskaj armii, upłyvu mižnarodnych sankcyj, dapamohi ŭzbrajeńniami zaležyć, kali rasijanie zrazumiejuć biessensoŭnaść vajny.
Ciapier ža, kaža jon, ukrainskamu vojsku nie chapaje avijacyi. Kantrol nad niebam dazvoliŭ by źmienšyć kolkaść achviaraŭ i pavysić paśpiachovaść nastupalnych apieracyjaŭ, a taksama ŭmacavać duch sałdat.
U biełarusaŭ svaja vajna
U vyzvaleńni Chiersona Aleh Aŭčyńnikaŭ bačyŭ padabienstva z tym, što adbyvałasia na vulicach biełaruskich haradoŭ padčas pratestaŭ 2020 hoda. Chiersoncy nie paddalisia akupantu hetak ža, jak i biełarusy nie spałochalisia hvałtu pieršych dzion pa vybarach i vyjšli «na aźviarełych amapaŭcaŭ baranić svaju čałaviečuju i hramadzianskuju hodnaść».
«U vyzvalenaj Biełarusi nas sustrenie vialikaja hramada ź bieł-čyrvona-biełymi ściahami», — zajaŭlaje vajar.
Jon pierakanany, što biełarusy ŭ 2020-m zrabili ŭsio, kab pieramahčy. «Dyktatara padtrymlivała Rasija», — adznačaje Aŭčyńnikaŭ.
Toje, što ciapier dziejecca ŭ Biełarusi, kalinoviec nazyvaje vajnoj. Na joj jość zabityja, skalečanyja, 1500 pryznanych pałonnych. Maštab biełaruskaj vajny vyjavicca, kali adkryjucca archivy, kaža kalinoviec.
Aŭčyńnikaŭ upeŭnieny: pytańnie Łukašenki niemahčyma vyrašyć palityčnym šlacham.
Łukašenka — prablema dla ŭsiaho ŭschodniejeŭrapiejskaha rehijonu, a taksama pytańnie nacyjanalnaj biaśpieki Ukrainy.
«Ukraina pieršaja pavinna być zacikaŭlenaja, kab režym Łukašenki byŭ źniščany», — ćvierdzić kalinoviec.
U tym, što kiraŭnictva pałka Kalinoŭskaha demanstruje palityčnyja ambicyi, Aŭčyńnikaŭ zahany nie bačyć. Na jaho dumku, va Ukrainie ciapier bolš prysłuchoŭvajucca da ludziej sa zbrojaj, čym da palitykaŭ, asabliva, kali parušajucca pravy bajcoŭ.
Abaroncy Łukašenki raźbiahucca
Aleh Aŭčyńnikaŭ kaža, što «vierniecca ŭ Biełaruś tolki sa zbrojaj u rukach». Vyzvaleńnie Biełarusi pačniecca, kali Ukraina pieramoža Rasiju, miarkuje jon. U nas źjavicca mahčymaść vyrvacca, jakoj tut ža varta skarystacca.
Łukašenkaŭcy ŭ takoj situacyi nie buduć supraciŭlacca pieramienam, miarkuje Aŭčyńnikaŭ. «Jabaćki śmiełyja tolki na słovach — padlankami, danosami», — nastojvaje surazmoŭca.
A kali i znojducca fanatyki-łukašysty, Aŭčyńnikaŭ pierakanany: pieršy ž boj ich praćvierazić.
«Pamirać nichto nie choča», — upeŭnieny kalinoviec.
Vajna dla Aleha Aŭčyńnikava skončycca, kali jon zmoža prajści ź bieł-čyrvona-biełym ściaham pa vulicach Minska. U novaj Biełarusi kalinoviec choča pryśviacić žyćcio słužbie va Uzbrojenych siłach. U volny čas zojmiecca tym, čym zajmaŭsia va Ukrainie da vajny — uparadkavańniem patryjatyčnych łahieraŭ dla moładzi, dzie budzie kultyvavacca biełaruskaja mova, historyja, kultura. Vierniecca i da histaryčnaj rekanstrukcyi — svajho davajennaha zachapleńnia.
6 kastryčnika Alehu Aŭčyńnikavu ŭručyli miedal «Za spryjańnie vajskovaj raźviedcy Ukrainy» II stupieni. «Našaje zmahańnie praciahvajecca, da našaj supolnaj Pieramohi!» — adreahavaŭ minamiotčyk bataljona «Litvin» Pałka Kalinoŭskaha paśla atrymańnia ŭznaharody.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆHladzicie taksama:
Rasija napała na Ukrainu ANŁAJN
Aŭtar 21 tysiačy artykułaŭ u Vikipiedyi sudziŭsia z BRSM-aktyvistkaj. Što ź imi paśla hetaha stała
Biełaruski bajec atrymaŭ uznaharodu z ruk Zialenskaha ŭ Chiersonie FOTA
Kamientary