Kuprejčyk z «Biełpoła» raskazaŭ, ci mahčymy ŭ Biełarusi bunt siłavikoŭ
Adzin z udzielnikaŭ inicyjatyvy byłych siłavikoŭ «Biełpoł» Maćviej Kuprejčyk taksama parazvažaŭ, ci spyniacca represii.

«Paśla 2020 hoda kuryłka pamierła, ale ciapier adradžajecca», — śćviardžaje adzin z udzielnikaŭ inicyjatyvy «Biełpoł» Maćviej Kuprejčyk u novym vypusku tok-šou «Žyćcio-malina».
Pa słovach Kuprejčyka, raniej u miescy dla kureńnia supracoŭniki siłavych struktur vyrašali ŭsie surjoznyja pytańni pa słužbie. Adnak usio źmianiłasia ŭ 2020-m, kali pačałasia chvala danosaŭ i ŭsie stali padazravać adzin adnaho ŭ niełajalnaści da ŭładaŭ. Supracoŭniki słužby ŭnutranaj biaśpieki atrymali vielmi šyrokija paŭnamoctvy na pošuk takich niełajalnych.
«Kuryłka pamierła. Ale prykładna ź siaredziny 2024-ha ludzi pačynajuć raskazvać pra roznyja momanty, jakija adbyvajucca ŭ kuryłkach. Voś tam čeł pryjšoŭ i na telefonie miemy pra Łukašenku pakazvaŭ. Kuryłka pačynaje adradžacca. I heta dobry, pazityŭny momant», —
davodzić Kuprejčyk i tłumačyć, čamu tak adbyvajecca:
«Hradus absurdu pavialičvajecca, [dajecca] kuča debilnych zahadaŭ. [Naprykład], zabarona kuryć na chadu. Navat kali idzie milicyjanier u cyvilnym adzieńni i kuryć, i jaho ŭbačyć načalnik ci ideołah, to minus premija.
Pastajanny cisk. Asabliva ŭsie vielmi «lubiać» tak zvanyja VSŁ — skaročana ad vyšejšaja słužbovaja asoba. Kali jedzie Łukašenka ŭ niejkuju vobłaść, z kožnaha RAUS, hruba kažučy, źbirajuć pa 15-20 čałaviek, jakija prosta pavinny stajać uzdoŭž darohi — prosta tamu, što jon tam moža prajechać. I ciabie a 4-j ranicy zabirajuć z RAUS, viazuć, prosta staviać u pole, dajuć racyju i ŭsio».

Ci zdradzić biełaruski siłavik Łukašenku
Pry hetym Kuprejčyk nie raździalaje mierkavańnie, što siaredniestatyčny biełaruski siłavik pry vybary pamiž Łukašenkam i Pucinym addaść pieravahu apošniamu. Na jahony pohlad, taki vybar mohuć zrabić tyja, chto zajmajecca baraćboj ź inšadumstvam.
«Jany bačać, što Pucin mahutny. U jaho armija, siłaviki ŭ pašanie prosta idealnaj. A ŭ Biełarusi troški nie tak. Łukašenka stavicca nie tolki da siaredniestatystyčnaha siłavika, ale i da taho ž samaha HUBAZiKa, jak «niechta tam pavinien i abaviazany słužyć tolki mnie i nikomu inšamu». I pryvilejaŭ asablivych niama»,
— tłumačyć były siłavik i źviartaje ŭvahu na niekatoryja źmieny ŭ sacyjalnym zabieśpiačeńni supracoŭnikaŭ siłavych struktur, jakija ŭpłyvajuć na ich adnosiny da ŭłady.
Pa słovach Kuprejčyka, paśla vybaraŭ uviedzienyja niekatoryja abmiežavańni na rasparadžeńnie žyllom, atrymanym padčas słužby. Da hetaha pry najaŭnaści 25 hadoŭ vysłuhi supracoŭnik siłavych struktur moh vykupić atrymanuju arendnuju kvateru i adrazu jaje pradać. Ciapier, jak tłumačyć mužčyna, u Minsku heta možna zrabić tolki praz 10 hadoŭ, u abłasnych centrach — praz 5 hadoŭ.
«Vielmi mocna ŭpłyvaje na heta ekanamičny faktar. I jany taksama vydatna razumiejuć, što ŭ niejki dzień moža adbycca takoje, što skažuć: nu, chłopcy, usio, vaša praca nie patrebnaja, voś my tut jak by pamirylisia tam z kimści», — dadaje były siłavik.
Ci mahčymy bunt siłavikoŭ
Na pytańnie, ci mahčymy bunt siłavikoŭ, Maćviej Kuprejčyk adkazvaje admoŭna. Jon padkreślivaje, što navat tyja, chto zajmaje vysokija pasady, nie majuć dakładnaha razumieńnia taho, što adbyvajecca na viarchach ułady, asabliva ŭ asiarodździ Łukašenki. Ludzi žyvuć u strachu pierad mahčymymi represijami, tamu nie ryzykujuć dziejničać adkryta abo vykazvać pratest.
«Heta nie biełaruskaja historyja. Bo ŭsie dumajuć, što za imi zaŭsiody niechta naziraje i niechta ŭ niejki momant moža pryjści i dać pa šapcy. Nichto nikoha nie dapuskaje da surjoznaj infarmacyi na siarednim ci krychu vyšejšym uzroŭni.
Nichto ničoha nie viedaje pra toje, što adbyvajecca. My majem znosiny ź ludźmi, jakija zajmajuć dastatkova surjoznyja pasady ŭ Biełarusi, i hetyja ludzi časam sami nie razumiejuć, što tam adbyvajecca ŭ hałovach Łukašenki i jahonych nabližanych.
Im heta mocna nie padabajecca. Jany prosta-taki suprać-suprać hetaha, ale jany bajacca niešta zrabić», — davodzić udzielnik inicyjatyvy «Biełpoł» i zhadvaje niadaŭniuju razmovu z «adnoj surjoznaj krynicaj»:
«Ja kažu: «Voś hladzi, vam usio nie padabajecca?» — «Tak» — «Vas usio dastała?» — «Tak» — «Vy chočacie pieramien?» — «Tak» — «Ale kali vam pastupić, naprykład, złačynny zahad napaści na Ukrainu ci pajści ŭ Kurskuju vobłaść, vy vykanajecie zahad?» — «Tak».
Ci źnizicca hradus represij
Razvažajučy pra stanovišča ŭ krainie, Maćviej Kuprejčyk vykazaŭ upeŭnienaść, što hradus represij nie źnizicca.
«U jaho (Łukašenki — NN) traŭma na ŭsio žyćcio zastałasia. I pakul jon prosta nie zdochnie, albo nie siadzie ŭ turmu, jon budzie pomścić. Tamu što dla jaho narod — heta prosta žyvioła, jakaja pavinna vykonvać jahonyja kamandy, možna skazać, davać toje ž samaje małako ŭ vyhladzie vypłaty padatkaŭ. I ŭsio. Bolš ničoha jamu nie dadziena. Jon prosta zmahajecca ź inšadumstvam, jon budzie heta rabić da samaha apošniaha momantu.
I kali ŭsie pačali razhaniać temu, što Łukašenka padaŭ znak, humanizm niejki prajaŭlaje, heta ŭsio poŭnaje hłupstva. Vypuścili 50, pasadzili 150. Vypuścili 100, pasadzili 300», — davodzić były siłavik i zaŭvažaje, što sami siłaviki nie zrazumiejuć, kali Łukašenka pačnie źnižać hradus represij.
«Jon nie moža svaim sabakam, voś hetym samym siłavikam, pakazać, što my źmianšajem hradus. Jany jaho nie zrazumiejuć. Tamu što jany padpisalisia na heta ŭsio, na hetuju kroŭ, na hetu biezzakonnaść.
(…) I ŭ toj ža samy momant jość ministr MUS, staršynia KDB, u ich hałavie statystyka, tamu što treba spravazdačy davać, patrebna pałački voś hetyja ličyć.
I jany, naadvarot, kažuć: davajcie bolš žorstka, davajcie jašče bolš. I voś tut atrymlivajecca zakalcavanaja sistema. Byccam by ŭ adzin momant niedzie, mahčyma, było b vyhadna Łukašenku źnizić hradus represij, ale jaho siłaviki nie zrazumiejuć, jakija jaho padtrymlivajuć i ŭtrymlivajuć jaho na płyvu».
Kamientary