U vyniku bambavańnia Drezdena avijacyjaj sajuźnikaŭ ŭ lutym 1945 hoda zahinuła kala 25 tysiač čałaviek. Da takoj vysnovy paśla šaści hadoŭ pracy pryjšła kamisija niamieckich historykaŭ, stvoranaja ŭ 2004 hodzie pa patrabavańni haradskich uładaŭ.
Aficyjny dakład kamisii byŭ pradstaŭleny ŭ sieradu, 17 sakavika, paśla čaho jaje vykłali ŭ adkryty dostup u internet. Pa słovach kiraŭnika kamisii Rolf-Dyter Miulera, historyki mohuć dakładna paćvierdzić hibiel 18 tysiač čałaviek. Z ulikam usich najaŭnych u ich śviedčańniaŭ i dakumientaŭ daśledčyki zrabili vysnovu ab tym, što ahulnaja kolkaść achviar bambardziroŭki mahła skłaści 25 tysiač čałaviek. Historyki praanalizavali mohiłkavyja rejestry, zapisy aktaŭ hramadzianskaha stanu, sudovyja archivy – usiaho kala 16 tysiač dakumientaŭ. Taksama byli ŭvažliva vyvučanyja šmatlikija śviedčańni vidavočcaŭ. Daśledčyki paraŭnali razroźnienyja dadzienyja, što zachoŭvalisia ŭ niamieckich i zamiežnych archivach. Kamisija abvierhła raspaŭsiudžanaje ŭjaŭleńnie ab tym, što ŭ vyniku bambavańniaŭ i pažaraŭ cieły dziesiatkaŭ tysiač achviar zhareli biasśledna. Akramia taho, historyki pryjšli da vysnovy, što šyroka raspaŭsiudžanaje śćviardžeńnie ab tym, što padčas bambavańnia było zabita mnostva niamieckich biežancaŭ z uschodu, nie adpaviadaje rečaisnaści – kolkaść biežancaŭ było nievialikim.
Achviarami avijaŭdaru, pa dadzienych historykaŭ, stali pradstaŭniki 20 nacyjanalnaściaŭ. Siarod zahinuŭšych było šmat vajennapałonnych i rabočych z uschodu. Jak adznačaje MDR, vysnovy kamisii majuć vielmi važnaje značeńnie. Da hetaha času nie isnavała adzinaha mierkavańnia pa pytańni ab liku zahinułych: nazyvalisia ličby ad 10 tysiač da paŭmiljona. Bambavańnie Drezdena aktyŭna vykarystoŭvałasia nieanacystami i ultrapravymi ŭ prapahandysckich metach. Na praciahu niekalkich hadoŭ nieanacysty ładziać štohadovy žałobny marš ŭ pamiać ab achviarach avijaŭdaru. U 2010 hodzie, na 65 hadavinu bambardziroŭki, marš byŭ sarvany prychilnikami levych arhanizacyj.
Ciapier čytajuć
«Razahnać darmajedaŭ! Addać ludziam ziamlu!» Traktaryst z Chojnikaŭ, jaki ciapier žyvie ŭ Łatvii, paraŭnaŭ sielskuju haspadarku tam i ŭ nas13
Kamientary