«Amierykanski Duhin». Jak małaviadomy błohier upłyvaje na važnych fihur administracyi Trampa
Ultrapapravy błohier Kiortys Jarvin, zasnavalnik fiłasofskaha ruchu «Ciomnaje Aśvietnictva», staŭ upłyvovaj fihuraj u palitycy ZŠA. Pad upłyvam jaho idej znachodzicca, u pryvatnaści, vice-prezident ZŠA Džej Dzi Vens.

Kiortys Jarvin (Curtis Yarvin) naradziŭsia ŭ 1973 hodzie ŭ Bruklinie. Jaho dziadula i babula byli kamunistami, ź siamji z habrejskimi karaniami, baćka pracavaŭ dypłamatam u Dziarždepartamiencie ZŠA, a maci pachodziła z pratestanckaj siamji.
Z rańnich hadoŭ Jarvin prajaŭlaŭ vydatnyja zdolnaści da dakładnych navuk. U 1992 hodzie jon skončyŭ Univiersitet Braŭna, vyvučajučy infarmatyku, a zatym pastupiŭ u aśpiranturu Kalifarnijskaha ŭniviersiteta ŭ Berkli. Adnak jon tak i nie zakončyŭ navučańnia, addaŭšy pieravahu karjery prahramista.
Jarvin pracavaŭ u IT-kampanijach i ŭ vyniku zasnavaŭ prajekt Urbit — decentralizavanuju vyličalnuju płatformu, jakaja, pavodle jaho zadumy, pavinna była pieraasensavać sam pryncyp pracy internetu.
Jaho pohlady na kiravańnie ličbavymi sistemami pastupova pieratvarylisia ŭ palityčnuju fiłasofiju, u jakoj jon staŭ razhladać dziaržavu jak nieefiektyŭny prahramny kod, jaki patrabuje radykalnaha pierapisańnia.
Z 2007 hoda pad psieŭdanimam Mencius Moldbug Jarvin pačaŭ vieści błoh Unqualified Reservations («Biezumoŭnyja sumnievy»), dzie staviŭ pad sumnieŭ sutnaść sučasnaj demakratyi. Jon prapanavaŭ kancepcyju, pavodle jakoj libieralnaja demakratyja — heta sastareły miechanizm, zamaskavanaja forma tatalitaryzmu, jakoj treba pazbavicca.
Zamiest demakratyi jon prapanavaŭ radykalnuju madel — karparatyŭnuju manarchiju, dzie krainaj kiruje nie abrany narodam prezident, a efiektyŭny mieniedžar, padobny da kiraŭnika paśpiachovaj kampanii. U jaho ŭjaŭleńni dziaržava — heta sastarełaja apieracyjnaja sistema, jakaja patrabuje poŭnaha abnaŭleńnia.
Jarvin śćviardžaje, što zamiest kankurentnaha palityčnaha pracesu, jaki viadzie da chaosu i niestabilnaści, nieabchodnaja ŭłada, zasnavanaja na efiektyŭnaści i technakratyi. Jaho teoryja patranažu prapanuje sistemu, u jakoj krainaj kirujuć nie demakratyčna abranyja lidary, a kampietentnyja elity, što pracujuć pavodle pryncypaŭ pryvatnaha kiravańnia.
Błoh dziejničaŭ da 2013 hoda, a ŭ 2016 hodzie Jarvin abviaściŭ ab jaho zakryćci. U 2020 hodzie jon zapuściŭ błoh Gray Mirror na Substack, praciahvajučy raźvivać idei, jakija mnohija nazyvali «nieareakcyjaj».
Upłyŭ na palityku
Jaho idei lehli ŭ asnovu ruchu «Ciomnaje Aśvietnictva» (Dark Enlightenment), jaki admaŭlaje ehalitaryzm i zaklikaje da pabudovy bolš «naturalnaha» paradku, zasnavanaha na sile, efiektyŭnaści i technałahičnaj pieravazie.
Idei Jarvina zastajucca aktualnymi nie tolki ŭ intelektualnych kołach, ale i ŭ realnaj palitycy. Pavodle The Guardian, jon maje ŭpłyŭ na administracyju Donalda Trampa, u pryvatnaści, na abranaha vice-prezidenta Džeja Dzi Vensa i inšych klučavych palityčnych fihur.

Niekatoryja členy novaj administracyi padzialajuć jaho idei pra demantaž demakratyčnaj sistemy i zamienu jaje bolš aŭtarytarnaj madellu.
Siarod jaho prychilnikaŭ nazyvajuć Majkła Entana (Michael Anton), jaki zajmaje pasadu dyrektara pa palityčnym płanavańni ŭ Dziarždepartamiencie. Entan, jak i Jarvin, skieptyčna stavicca da tradycyjnych demakratyčnych instytutaŭ i ličyć aŭtarytarnaje kiravańnie mahčymaj alternatyvaj.
The Politico paviedamlała, što Jarvin byŭ «nieaficyjnym hanarovym hościem» na inaŭhuracyjnaj viečarynie Trampa, bo maje «vielizarny ŭpłyŭ na pravych prychilnikaŭ» byłoha prezidenta.
Jak adznačaje The Guardian, paśla pieramohi Trampa jaho dziejańni i rytoryka, a taksama pavodziny jaho pamočnikaŭ, stali nahadvać idei Jarvina ab ustalavańni aŭtarytarnaj ułady ŭ ZŠA.
U adnym sa svaich padkastaŭ u 2021 hodzie Jarvin vykłaŭ płan, pavodle jakoha budučy amierykanski aŭtakrat pavinien atrymać uładu praz demakratyčnyja vybary, a zatym realizavać aŭtarytarnuju prahramu.
Jon ličyć, što novy lidar pavinien: ačyścić fiederalnuju biurakratyju; ihnaravać sudovyja rašeńni, jakija abmiažoŭvajuć uładu; abapirajučysia na narodny ruch, padparadkavać sabie Kanhres; zakryć libieralnyja ŚMI i ŭniviersitety.
Daśledčyk ekstremizmu Robiert Evans (Robert Evans) padkreślivaje, što Jarvin nie źjaviŭsia na pustym miescy. Jon vyjšaŭ na pravakansiervatyŭnuju miedyjnuju scenu, dzie ŭžo dziesiacihodździami abmiarkoŭvali «zło» libieralnych ŚMI i «karumpavanaść» VNU i daśledčych centraŭ.
Hałoŭnaja asablivaść Jarvina — heta jaho ŭmieńnie «pierapakoŭvać» staryja reakcyjnyja idei i rabić ich pryvabnymi dla moładzi z technałahičnaj śfiery, jakaja prytrymlivajecca libiertaryjanskich pohladaŭ.
U vyniku mnohija z hetych ludziej pačali pierachodzić da radykalna pravych ideałahičnych pazicyj.
Kamientary
Treba hladzieć nie pa słovach, a pa spravach, pa ich vyniku.
A pa spravach bačym, što "pierapakoŭka" nie chavaje tupaści i prymityŭnaści tych reform. Banalna demantaž toj cyvilizacyi, što jość. A što budujecca, akramia novaj viertykali ŭłady, niezrazumieła.
Viedajem takoje ad balšavikoŭ: "vieś mir ... razrušim, a zatiem". A što "zatiem", nichto nie skazaŭ.
Viki: U padtrymku Duhina Kurochin 23 vieraśnia zładziŭ apošni, jak heta potym stała zrazumieła, kancert «Pop-miechaniki», jaki atrymaŭ nazvu «Pop-miechanika № 418» — lik 418 byŭ uziaty z ezateryčnaha vučeńnia Alistera Kroŭli, jakim zachaplaŭsia Duhin. U kancercie ŭdzielničali i sami Limonaŭ i Duhin, jaki na francuzskaj i ruskaj čytaŭ uryŭki z Kroŭli.