Biełaruskaja deklaracyja svabody
U vyniku dvuch stahodździaŭ «kalanijalnaha raźvićcia» Biełaruś amal što zhubiła smak svabody i straciła svajo miesca ŭ supolnaści volnych eŭrapiejskich narodaŭ.
Na praciahu troch apošnich hadoŭ niezaležnaja Biełaruś nabyvała viadomaść u śviecie jak kraina z dyktatarskim režymam u centry Eŭropy.
Na siońnia biełaruskaje hramadztva dasiahnuła momantu, kali kanfarmizm, kalektyŭnaje rabstva, tatalitarnaja idealohija j niesvaboda naviazvajucca bolšaści ŭ jakaści ŭśviadomlenaha vybaru dziela vyžyvańnia.
«Skuty rozum» sprabuje pastavić pad kantrol usie svabodnyja intelektualnyja, kulturnyja j sacyjalna-ekanamičnyja inicyjatyvy, «adnamierny čałaviek» u Biełarusi pahražaje kaštoŭnaściam eŭrapiejskaj demakratyi i kultury.
Ahulnaviadoma, što Biełaruś pieratvaryłasia ŭ krainu-vyklik dla šerahu eŭrapiejskich strukturaŭ, palityčnych postaciaŭ i ŭsich pravaabarončych arhanizacyjaŭ.
U hetych abstavinach my, hrupa biełaruskich intelektuałaŭ, ludziej mastactva i kultury, zajaŭlajem pra svoj fundamentalny vybar na karyść:
— svabodnaj kreatyŭnaści i volnaha myśleńnia
— intelektualnaha j kulturnaha non-kanfarmizmu
— abarony asnoŭnych kaštoŭnaściaŭ eŭrapiejskaj kultury j cyvilizacyi ź ichnym vyznačalnym pasłańniem:
SVABODA
U ciapierašniaj sytuacyi my nia majem inšych srodkaŭ u abaronie j śćviardžeńni hetych pryncypaŭ, aprača našaj rašučaści, prahi svabody j viery ŭ volnuju manifestacyju i vyražeńnie čałaviečaje stvaralnaści.
U našym zmahańni za svabodu ŭ Biełarusi my hłyboka vierym u stvaralnuju j demakratyčnuju budučyniu našaj krainy ŭ supolnaj Eŭropie.
My źviartajemsia da intelektuałaŭ i ludziej kultury j mastactva ŭsich eŭrapiejskich krainaŭ z zaklikam zamanifestavać svaju padtrymku Deklaracyi i pastavić svaje podpisy za — i ŭ imia — biełaruskaj i eŭrapiejskaj svabody.
Miensk, śniežań 1997
Biełaruskuju deklaracyju svabody padpisali:
BIEŁARUŚ
Słavamir Adamovič, paet
Valancin Akudovič, kulturolah
Michał Aniempadystaŭ, mastak
Aleś Ancipienka, filozaf i paet
Uładzimier Arłoŭ, piśmieńnik
Vacłaŭ Areška, historyk kultury
Ihar Babkoŭ, filozaf i paet
Ryhor Baradulin, paet
Michaś Barazna, fatohraf i mastactvaznaŭca
Źmicier Bartosik, bard
Michaś Bajaryn, paet
Valery Bułhakaŭ, litaraturny pierakładčyk
Vasil Bykaŭ, piśmieńnik
Piotra Vasiučenka, litaraturny krytyk
Lavon Volski, rok-muzyka
Adam Hlobus, litaratar
Aleh Daškievič, žurnalist
Viktar Dašuk, kinarežyser
Aleh Dziarnovič, historyk
Siarhiej Dubaviec, litaraturny krytyk
Andrej Dyńko, pierakładčyk
Siarhiej Zakońnikaŭ, paet
Viačasłaŭ Ivanoŭski, teatralny krytyk
Viktar Kapyćko, kampazytar
Artur Klinaŭ, mastak
Źmicier Kołas, litaraturny pierakładčyk
Kasia Kamockaja, śpiavačka
Uładzimier Konan, filozaf, litaraturny krytyk
Mikałaj Krukoŭski, filozaf
Valery Mazynski, teatralny režyser
Zinovi Marholin, teatralny mastak
Uładzimier Mackievič, kulturolah
Ihar Maciuchoŭ, dyryžor
Mikałaj Pinihin, teatralny režyser
Aleś Razanaŭ, paet
Viačasłaŭ Rakicki, teatralny krytyk
Dzianis Ramaniuk, mastak
Ivan Savierčanka, historyk litaratury
Hienadź Sahanovič, historyk
Vasil Siomucha, litaraturny pierakładčyk
Siarhiej Chareŭski, mastactvaznaŭca
Viktar Šałkievič, aktor i bard
Karłas Šerman, paet i pierakładčyk
POLŠČA
Bahumiła Berdychoŭska, žurnalist
Hanna Dułanhova, historyk
Stanisłaŭ Zapaśnik, filozaf
Antoni Kamiński, sacyjolah
Jan Malicki, historyk
Antoni Podraza, historyk
Kšyštaf Renik, žurnalist
Restyft Smanievič, historyk
Pavał Čartaryjski, historyk
Bahdan Čyviński, historyk
Kšyštaf Čyžeŭski, kulturolah i aktor
Hanna Enhielkinh, etnohraf
UKRAINA
Natałka Biełacierkiviec, paetka
Aksana Zabužka, filozaf i litaratar
Jarasłaŭ Isajevič, historyk
Raman Kiś, kulturolah
Vitali Panamaroŭ, piśmieńnik
Maksim Strycha, piśmieńnik
Uładzimier Cybulka, paet
Biełaruskaja Deklaracyja Svabody — inicyjatyva biełaruskich humanitaryjaŭ, ludziej kultury j mastactva, što paŭstała ŭ miežach Chartyi-97.
Siońnia, kali ŭ Biełarusi znoŭ nabiraje siłu kanfarmizm, kali «bolšaść» vybiraje rabstva, kali tatalitaryzm pačynaje zapanoŭvać u štodzionnym žyćci, biełaruskaja kultura robić svoj vybar na karyść Svabody.
Deklaracyja adkrytaja dla padpisańnia jak biełaruskimi humanitaryjami, tak i dziejačami ź inšych krainaŭ. Heta inicyjatyva, za jakoj staić prahrama dziejańniaŭ — kansalidacyi i raźvićcia biełaruskaj kultury na hruncie eŭrapiejskich kaštoŭnaściaŭ i ŭ eŭrapiejskim kantekście.
Adras dla kantaktaŭ: 220036, Miensk, a/s 31.
Kamientary