Enerhietyka čakaje reformy

Apošniaja strukturnaja źmiena ŭ biełaruskaj enerhietycy adbyłasia ŭ 1995 hodzie. Tady byŭ stvorany dziaržaŭny kancern «Biełenerha», padparadkavany Minenerha. Pieraŭtvareńnie było adnoj z umoŭ finansavańnia EBRR prahramy šyrokamaštabnaj madernizacyi enerhapradpryjemstvaŭ, adnoj z asnoŭnych metaŭ jakoj było źmianšeńnie zaležnaści ad pastavak hazu z Rasiei. Ale praź niekalki hadoŭ prahrama była pastupova zhornuta, pakinuŭšy pa sabie adnu rekanstrujavanuju ciepłaelektracentral, u Voršy. Analizuje Michaił Čarvinski.

U Švecyju pa vopyt

Zaležnaść ad impartavanych, u asnoŭnym z Rasiei, enerhanośbitaŭ, pavodle aficyjnych źviestak, składaje kala 85%. Mahutnaści kancernu «Biełenerha» pracujuć na dvuch vidach paliva — pryrodnym hazie i mazucie. Dola hazu ŭ ahulnym spažyvańni enerhanośbitaŭ składaje 50%. Pierakryła Rasieja hazavy kranik — i znoŭ sucelnyja prablemy.

Tamu letaś samaj modnaj temaj u Biełarusi było vykarystańnie miascovych resursaŭ i nietradycyjnyja krynicy enerhii. Jašče na pres-kanferencyi ŭ śniežni 2003 hodu hiendyrektar kancernu «Biełenerha» Siarhiej Bieły zhadaŭ pra namier vykarystoŭvać draŭninu dziela atrymańnia enerhii. Spasyłalisia na dośvied zachodnich susiedziaŭ: u krainach Paŭnočnaj Eŭropy i ŭ Aŭstryi, dzie vykarystańnie bijapaliva najbolš papularnaje, ad 10 da 20% enerhii atrymlivajecca za košt uznaŭlalnych krynic.

Dziela vyvučeńnia švedzkaha dośviedu ŭ hetu krainu adpraviłasia biełaruskaja delehacyja na čale z tahačasnym ministram enerhietyki Ŭładzimieram Siamaškam, a paśla ŭ Švecyju nakiravałasia cełaja delehacyja enerhietykaŭ na čale z namieśnikam ministra Alaksandram Sivakom — pravieści pieramovy pra investycyi i zakupku abstalavańnia dla takich prajektaŭ.

Nadziei na les i vadu

Namieśnik staršyni NAN Biełarusi Piatro Viciaź śćviardžaje, što ŭ perspektyvie vykarystańnie nietradycyjnych krynic enerhii musić zabiaśpiečyć da 20% enerhaspažyvańnia. Ciapier u Biełarusi viaducca raspracoŭki ŭ halinie vykarystańnia soniečnaj enerhii, siły vady i vietru, ale najbolšyja perspektyvy — u draŭninie dy bijahazie. Vykarystoŭ¬vać draŭninu ŭ jakaści paliva miarkujecca lakalna, naprykład, na pradpryjemstvach, dzie majecca piła¬vińnie i inšyja adkidy draŭniny, jakija mahli b być sprasavanyja ŭ pielety i skarystanyja dla atrymańnia ciapła. Praduhledžvajecca taksama mažlivaść ekspartnych pastavak paliva, vyrablenaha z adkidaŭ biełaruskaj drevaaprapracoki. Hrošy na heta, pavodle Viciazia, možna znajści navat u Rasiei i Eŭropie.

Eŭropa stavicca da takoj inicyjatyvy prychilna — pra heta śviedčyć realizacyja ŭ Biełarusi prajektu «Vykarystańnie bijamasy dla aciapleńnia i zabieśpiačeńnia haračaj vadoj», jakim zaplanavana ažyćciavić šeść demanstracyjnych prajektaŭ, ź jakich piać źviazany ź pieravodam kacielniaŭ na spalvańnie adkidaŭ draŭniny, a šosty praduhledžvaje stvareńnie pradpryjemstva pa źbirańni, transpartavańni i pierapracoŭcy adkidaŭ lesanarychtoŭki dla spalvańnia ŭ kacielniach. Adnym ź inicyjataraŭ prajektu była Eŭrapiejskaja ekanamičnaja kamisija AAN, u jaho finansavańni ŭdzielničajuć Hlabalny ekalahičny fond, Kamitet pa enerhaefektyŭnaści pry Saŭminie dy pradpryjemstvy, jakija stanuć ab'¬iektami prajektaŭ.

Adnym z asnoŭnych u postsaviecki pieryjad kirunkaŭ raźvićcia biełaruskaj enerhietyki była tak zvanaja «małaja enerhietyka» — adnaŭleńnie małych hidraelektrastancyj na rekach. Pavodle aficyjnych źviestak na minuły hod, u Biełarusi funkcyjanavała 22 mini-HES, 16 ź ich byli adnoŭleny za apošnija siem hadoŭ. Aproč taho, budujucca Połackaja HES mahutnaściu 28 MVt dy Haradzienskaja HES mahutnaściu 17 MVt.

Poŭny varyjant čytajcie ŭ papiarovaj i pdf-versii hazety "Naša Niva"

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0