Premija «Za metazhodnaje žyćciezabieśpiačeńnie», jakaja štohod prysudžajecca asobam i arhanizacyjam, što viaduć baraćbu za zachavańnie i adradžeńnie kulturnych kaštoŭnaściaŭ i jakija ŭnosiać układ va ŭrehulavańnie kryzisaŭ, była ŭručanaja ŭ sieradu ŭ Cyrku na vostravie Jurhorden ŭ centry šviedskaj stalicy, piša tass.ru.
Adnym z łaŭreataŭ stała šviedskaja abaronca klimatu Hreta Tunbierh, jakaja nie zmahła asabista prysutničać na cyrymonii, bo znachodzicca ŭ Madrydzie na kanfierencyi AAN ab źmienach klimatu.
Hetaja ŭznaharoda — svojeasablivy dadatak da Nobieleŭskich naminacyj, pakolki adznačaje zasłuhi ŭ važnych śfierach dziejnaści, jakija zastajucca nie abchoplenymi prestyžnymi premijami Alfreda Nobiela. Jaje za Hretu atrymali aktyvisty moładzievaha ruchu ŭ abaronu klimatu Fridays for Future ( «Piatnicy dziela budučyni», inšaja nazva — «Školnaja zabastoŭka za klimat»), jaki pačaŭsia z adzinočnych pikietaŭ Tunbierh pa piatnicach kala budynka parłamienta.
Tunbierh, jakaja była taksama sioleta naminavanaja na Nobieleŭskuju premiju miru, atrymała ŭznaharodu «za natchnialnyja i rastučyja palityčnyja patrabavańni ŭ dačynieńni da nieadkładnych klimatyčnych mier». Hrašovaja składnik premii — 1 młn kron ($ 105 tys.). Łaŭreaty nie mohuć vytračvać hrošy na ŭłasnyja patreby, a pavinny nakiroŭvać ich na hramadskuju pracu.
Tunbierh, jakaja admoviłasia ad avijapieralotaŭ z-za ich škody dla ekałohii, prybyła ŭ aŭtorak u Partuhaliju na 15-mietrovym katamaranie paśla 21-dzionnaha padarožža z ZŠA. U sieradu jana na ciahniku pryjechała ŭ Madryd na kanfierencyju.
Ekaaktyvistka atrymała viadomaść paśla emacyjnaha vystupu ŭ AAN u kancy vieraśnia, jakoje vyklikała vialiki hramadski rezanans. U svajoj pramovie jana abvinavaciła kiraŭnikoŭ dziaržaŭ, što sabralisia na sustreču pa klimacie, u tym, što pustymi abiacańniami jany adabrali ad jaje mary i dziacinstva.
Sioleta premija «Za metazhodnaje žyćciezabieśpiačeńnie» śviatkuje svajo 40-hodździe. Siarod jaje łaŭreataŭ minułych hadoŭ — były supracoŭnik Ahienctva nacyjanalnaj biaśpieki (ANB) ZŠA Edvard Snouden, jaki atrymaŭ ŭznaharodu ŭ 2014 hodzie za toje, što jon «ź vialikaj mužnaściu i umieńniem raskryŭ dziaržaŭnaje sačeńnie ŭ raniej nieviadomych pamierach, ažyćcioŭlenaje biez demakratyčnaha kantrolu i supiarečnaje asnovatvornym pravam hramadzian».
Razam z Tunbierh premija sioleta była prysudžanaja pravaabaroncu z Zachodniaj Sachary, advakatu z Kitaja, a taksama aktyvistu ruchu ŭ abaronu indziejcaŭ janamama z Brazilii.
Kamientary