U rasparadžeńni BYPOL akazaŭsia archiŭ KDB ź infarmacyjaj pra represavanych za Savietami biełarusaŭ. Tysiačy zapisaŭ
Jak stała viadoma «Našaj Nivie», ciapier viadziecca rabota pa strukturyzacyi infarmacyi archiva, kab adkryć da jaho dostup usim achvotnym.
KDB aličboŭvała zapisy sa svajho archiva datyčna respresavanych u Savieckim Sajuzie biełarusaŭ.
Usiaho za saviecki čas u BSSR represavali kala 600 tysiač čałaviek — ad zamožnaha sialanstva padčas kalektyvizacyi da dziaržaŭnaj elity ŭ 1937—1938-m, antysavieckich partyzan u 1944—1953-m i dysidentaŭ u paźniejšyja hady. Miarkujecca, što kala 200 tysiač achviar represij zahinuła. Imavierna, bolš za 30 tysiač čałaviek spačyvaje ŭ adnych tolki Kurapatach pad Minskam.
Čytajcie taksama: Kurapaty: na siońnia viadoma amal usio
Bolšaść hetych biaźvinnych achviar u nastupnym byli reabilitavanyja, a fakt niezakonnych palityčnych represij pryznany na dziaržaŭnym uzroŭni jašče ŭ časy SSSR.
U łukašenkaŭskaj Biełarusi hetaja tema pačała znoŭ zamoŭčvacca. U adroźnieńnie ad susiednich krain, archivy savieckaj dziaržbiaśpieki tak i nie byli adkrytyja pad roznymi nadumanymi pryčynami, kštałtu «hramadstva jašče nie hatova» i «heta moža pryvieści da źviadzieńnia rachunkaŭ z tymi, chto represavaŭ, i ich naščadkami». Jak pakazali 2020—2022 hady, heta nie była vypadkovaść, a častka padrychtoŭki da novych masavych represij, choć i mienš kryvavych.
Jak stała viadoma «Našaj Nivie», zdaryłasia simvaličnaja i važnaja padzieja. Inicyjatyva siłavikoŭ suprać dyktatury BYPOL atrymała aličbavany archiŭ KDB z zapisami pra achviar represij.
U im — tysiačy i tysiačy proźviščaŭ. Dakładnuju kolkaść, jak kažuć pradstaŭniki «Bajpoł», pakul praz składanuju architekturu bazy nazvać ciažka.
«U dadzieny momant viadziecca rabota pa strukturyzacyi hetaj infarmacyi, źviadzieńnia jaje ŭ takuju bazu, ź jakoj zmoža pracavać kožny, prosta ŭvioŭšy proźvišča. Paśla heta płanujecca, što baza budzie vykładziena ŭ adkryty dostup i stanie dasiažnaj dla luboha», — skazali nam pradstaŭniki «Bajpoła».
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Ciapier čytajuć
U budynku HUBAZiKa ŭ centry Minska adkryjuć małuju scenu teatra Janki Kupały10
Kamientary