U konnaj škole Paŭła Šalpuka ŭ 2019 hodzie. Ilustracyjnaje fota: media-polesye.by
«U koniej prablemy sa zdaroŭjem, a haspadar ničoha nie robić»
U hrupie «Konnaja Biełaruś» u sacsietkach źjaviŭsia ananimny post z krykam dušy ab stanie konnaha kłuba ŭ Pinskim rajonie. Skaržnik vinavacić uładalnika stajni — fiermiera ź vioski Haleva Paŭła Šalpuka — u kiepskim abychodžańni z žyviołami.
«Umovy tam pahanyja, choć haspadar heta ŭsialak admaŭlaje i kaža, što z kaniami ŭsio dobra, ale ŭžo nakipieła i chočacca raskryć usiu praŭdu», — aburajecca ananimny aŭtar pasta.
Pavodle jaho, u stajni pastajanny harmidar i antysanitaryja. Dach nie nakryty ŭžo niekalki hadoŭ, zimoj u joj choładna i syra, a ŭ niekatorych miescach lažyć śnieh. Na terytoryi ciapier zvałka.
Traŭmavanyja koni fiermiera ź Pinskaha rajona — ale foty z raniejšych hadoŭ. Fota: sacyjalnyja sietki
Z apoviedu vynikaje, što koniej dahladajuć dzieci, jakim haspadar razdaje ŭkazańni, a ŭ stajni «całkam adsutničaje technika biaśpieki».
«Zaŭsiody harłapanić na dziaciej, adčytvaje i vyhaniaje sa stajni za roznyja drobiazi, usialak źnievažaje i niecenzurna łajecca», — havorycca ŭ paście.
Aŭtar piša, što na stajni štohod pamirajuć 1-2 kani. Uletku koni jaduć tolki travu, a tyja, jakim nie chapiła viarovak dla vypasu, stajać u stajni bieź ježy, narakaje čałaviek. Časam im dastajecca krychu siena, ale nie najlepšaj jakaści.
Jon pieražyvaje, što ŭ mnohich koniej prablemy sa zdaroŭjem, a haspadar ničoha nie robić.
«Kuču razoŭ pisali ŭ orhany»
Ananimny post sabraŭ bahata kamientaroŭ. U mnohich krytykujecca nie tolki ŭładalnik stajni, ale i tyja, chto karystajecca pasłuhami kłuba. Heta padletki, jakija, jak vynikaje z dopisaŭ, znachodziacca la koniej biez pryhladu darosłych.
Adzin z kamientataraŭ piša, što stajnia — «miesca niedahledžanaje», choć «jašče paru hadoŭ tamu była ŭ dobry stanie», a na haspadara nieadnojčy skardzilisia.
«Varta zadumacca, čamu kuču razoŭ pisali ŭ orhany, a koni dahetul tam, tolki kamiercyjnuju dziejnaść zabaranili, bo tam niama darosłych, a dzieci pa palach skačuć», — adznačajecca.
Tak vyhladajuć koni fiermiera na zdymkach, zroblenych niadaŭna. Na žyviołach nie zaŭvažana prykmietaŭ traŭmavańnia i vyhladajuć jany zdarovymi. Fota: sacyjalnyja sietki
Inšaja kamientatarka zastupajecca za haspadara i vinavacić u nieparadku na stajni tych, chto svavolić tam.
«Usie chodziać, zabaŭlajucca, praciahvajuć razvodzić srač, a vinavaty va ŭsim u hetym haspadar koniej. Čamu nie pišacie, jak tyja ž padletki advodziać koniej da siabie dadomu, što naohuł kradziež. Nie pišacie, jak koniej adviazvajuć (a heta chulihanstva), kab jany išli ŭ horad i była nahoda napisać skarhu», — baronić aŭtarka pasta fiermiera.
Ź jaje zastupnictvam nie ŭsie zhadžajucca. Niekatoryja ličać, što na haspadara stajni treba pisać u «orhany, jaki praviaduć pravierku i zrobiać zaklučeńnie».
«Na haspadara ŭžo stos zajaŭ i jany ničym nie dapamahli. Niekalki hadoŭ tamu była padobnaja situacyja, kali sprabavali niešta zrabić. Ludzi pisali zajavy, zdymali, u jakim stanie koni, ale ŭsio biez tołku, usim nas*ać na toje, što tam dziejecca», — kanstatuje adzin z kamientataraŭ.
«Historyja daŭniaja jak śviet, — z padsumavańniem havorycca ŭ adnym z apošnich dopisaŭ. — Zakon ab abaronie žyvioł u nas nie pracuje. Koni — heta majomaść».
«Ja prystojny čałaviek i vyžyvaju z božaj dapamohaju»
U katałohu fiermierskich haspadarak Biełarusi paznačana, što na Paŭła Šalpuka zarehistravanaja fiermierskaja haspadarka «BiełAsannaŚviet». Jaje rod dziejnaści — «konny kłub». Mieścicca stajnia na ŭskrajku vioski.
Fiermier u kamientary prajektu «1906» nie pryznaje abvinavačvańniaŭ u žorstkim abychodžańni z žyviołami. Jon nastojvaje, što ŭsie «jany zdarovyja i dužyja».
Pa słovach Šalpuka, jaho koni vykarystoŭvajucca dla ipaterapii — jany dapamahajuć chvorym dzieciam adoleć niemač. Z-za hetaha žyvioły sami chvarejuć. Takoha kania sfatahrafavali i vykłali zdymki ŭ sacyjalnyja sietki. Hetaja žyvioła była chvoraja i zdochła.
«U nas nie pakazvajuć dobraje, a šukajuć kiepskaje ŭ žyćci», — tłumačyć jon. — Fatohraf moža zrabić zdymak pad vuhłom i koń vyjdzie chudym. Da mianie daktary pryjazdžali i adkazy davali, što ŭ mianie ŭsio dobra».
Pavieł Šalpuk. Fota: media-polesye.by
Pavieł Šalpuk ličyć, što «kiepskaje pišuć nienarmalnyja ludzi», a kali im dakazvać svaju pravatu, to «sam stanieš nienarmalnym».
Fiermier kaža, što raniej u jaho było dźvie stajni. Adnu ź ich zabrała arhanizacyja, jakaja znachodzicca pad «rajonnym dacham», a ciapier robicca ŭsio, kab źniščyć druhuju. Usiaho ž u jaho było 22 kani. Ciapier — piatnaccać.
Sa słoŭ fiermiera, jon niekalki hadoŭ tamu koniej pradaŭ, a potym vykupiŭ.
«Dla dziaciej ja heta ŭsio ŭtrymlivaju i pakutuju. Vyžyvaju niejak z božaj dapamohaju. Razumnyja ludzi mnie dapamahajuć», — adznačaje jon.
Pra siabie Pavieł Šalpuk kaža, što jon «narmalny prystojny čałaviek, jaki nie kradzie». Dla koniej nakošvaje travu, a taksama kuplaje im prakorm.
«Pradaŭ biznesy, kab zachavać koniej»
Paŭła Šalpuka ŭ 2019 hodzie vinavacili ŭ tym, što jaho koni haładajuć. Pa adnoj sa skarhaŭ była stvoranaja rajvykankamaŭskaja kamisija. U fiermiera byŭ statak z 18 koniej.
«Infarmacyja, ukazanaja ŭ zvarocie žycharki Pinska, nie paćvierdziłasia. Koni znachodziacca ŭ zdavalnialnym stanie, u karmuškach jość siena dla žyvioł», — kanstatavała pravierka.
U konnaj škole fiermiera Paŭła Šalpuka. Fota: media-polesye.by
Haspadara tady abaviazali zarehistravać žyviołaŭ. Jon mieŭsia nie puskać niepaŭnaletnich biez supravadžeńnia baćkoŭ da koniej i na terytoryju svajoj haspadarki. Taksama pahražali pryciahnieńniem da adkaznaści, kali jon dapuścić niesankcyjanavany vypas žyvioł u niedazvolenych miescach.
Akramia fiermierstva Šalpuk, jak pradprymalnik, da 2019 hoda vyrablaŭ nadmahilnyja pomniki i bietonnuju aharodžu. Byŭ nievialiki štat rabotnikaŭ. Abodva biznesy išli nie vielmi paśpiachova. Nazapasiłasia vialikaja zapazyčanaść pa padatkach. Sud pastanaviŭ spahnać daŭhi prymusova. Koniej apisali i pahražali pradać.
Fiermier zbyŭ biznesy i zachavaŭ svaich koniej. Paźniej zarehistravaŭ fiermierskuju haspadarku, jakaja ličycca «konnym kłubam».
Šalpuk tady zajaŭlaŭ, što skarhi pišuć, kab zabrać u jaho koniej, a zatym pierapravić ich u Rasiju.
Da Šalpuka raniej naviedvałasia niamała padletkaŭ, jakija chacieli dahladać koniej i vyvučycca vierchavoj jaździe, ale paśla taho, jak da jaho dziejnaści stali pryhladacca kantralory, dziaciej pamienieła.
U konnaj škole Paŭła Šalpuka. Fota: media-polesye.by
Fiermier zajmajecca koniami 15 hadoŭ. Ziemlaki nie pryhadali, kab za hety čas na jaho stajni byli zdareńni.
Šalpuk svajoj siamji nie maje. Pavodle viaskoŭcaŭ, usiaho siabie pryśviačaje ciapierašniamu ramiastvu. Jaho ŭlublonyja knihi: Biblija i psałtyr.
U vioscy kažuć, što na płavie jamu dapamahaje zastavacca «zastupnictva pravasłaŭnaj carkvy». Kantralory nie raz spyniali jaho haspadarčuju dziejnaść, ale ź nieviadomych pryčynaŭ svaje rašeńni jany admianiali.
Što da skarhaŭ, to ŭsie jany byli ananimnyja. Kali ž sprava dachodziła da ich razboru, to skaržniki nie abjaŭlalisia.
«Naša Niva» — krynica jakasnaj infarmacyi i bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ «NN»Hladzicie taksama:
«Možna i aharod uzarać, i viercham na im prajechacca». Za što ceniać biełaruskuju parodu koniej?
Adzinaja biełaruskaja paroda koniej moža źniknuć praź dziesiać hadoŭ
Końnica raskazała pra pierajezd u Polšču i sakrety koniej
U vioscy — viedźma. Repietytarka źjechała ź Minska ŭ viosku i nie škaduje
U Pinsku aryštavali troch udzielnikaŭ kazackaha konnaha pachodu Maskva — Bierlin
