Hałoŭnym režysioram Lalečnaha teatra staŭ Jaŭhien Karniah — čamu jaho možna ličyć adnoj z asnoŭnych zorak biełaruskaha teatra prosta ciapier?
Biełaruski dziaržaŭny teatr lalek aficyjna paviedamiŭ, što pasadu hałoŭnaha režysiora z 1 sakavika davieryli Jaŭhienu Karniahu. Da jaho teatr doŭhi čas ščylna asacyjavaŭsia z postaćciu lehiendarnaha Alaksieja Lalaŭskaha, jakomu čynoŭniki nie praciahnuli kantrakt u minułym hodzie. Chacia dziakujučy mienavita jamu i jaho baćku Anatolu teatr staŭ adnym z najprahresiŭniejšych u krainie i vyjšaŭ na mižnarodny ŭzrovień.
Zrešty, za los teatra ŭ rukach Karniaha pakul taksama možna nie pieražyvać: jaho nazyvajuć adnym z samych zornych i talenavitych režysioraŭ u krainie. Raskazvajem, što daje dla taho padstavu.
Karniah nie źjaviŭsia ŭ Lalečnym źnianacku — jon pracuje tam z 2022 hoda i adznačyŭsia paśpiachovymi aŭtarskimi pastanoŭkami: «Intervju ź viadźmarkami», «Zapiski junaha lekara», «Na čornaj-čornaj vulicy». Premjera apošniaj zapłanavanaja na 21 sakavika, ale z kvitkami ŭžo tuha. Ź inšymi śpiektaklami taksama asacyjujecca viečnaje pytańnie: «Jak dastać kvitok?»
Nie abdzialaje ŭvahaj režysior i maładziejšuju aŭdytoryju: tak, Karniah zrabiŭ pieršy bebi-śpiektakl «Matylki» dla zusim maleńkich dzietak uzrostam 1+.
Režysior naradziŭsia ŭ Minsku u 1983 hodzie, skončyŭ Biełaruskuju dziaržaŭnuju akademiju mastactvaŭ na kursie ŭ taho samaha Lalaŭskaha, adpracavaŭ u Lalečnym paru hod akcioram, ale z samaha pačatku razumieŭ, što akciorstva — nie jahonaje.
Cikava, što praciahły čas Jaŭhien pracavaŭ u dramatyčna-płastyčnym teatry, i pieršyja jaho hučnyja pośpiechi źviazanyja mienavita z hetym žanram. Nie budučy chareohrafam, jon jašče studentam prydumaŭ tancavalnyja eciudy, jakija lahli ŭ asnovu jaho debiutnaha śpiektakla ŭ jakaści režysiora Cest la vie. Exercices pres du baton. Nieŭzabavie zdarylisia «Nie tancy», jakija prynieśli jamu słavu.
Tema była abranaja vostraja — hvałt i ahresija. Cikavaja detal: akramia viadomych siońnia akcioraŭ-kupałaŭcaŭ, jakija tam hrali — Valanciny Harcujevaj ci Alaksandra Kazieły, u pastanoŭcy zaśviaciłasia siońniašniaja pres-sakratarka Łukašenki Natalla Ejsmant.
Ličycca, što ich i ciapier mohuć źviazvać ciopłyja stasunki.
U 2010-m hodzie režysior arhanizavaŭ ułasny kalektyŭ — KorniagTHEATRE. Adna ź jaho samych zaŭvažnych pastanovak — «Łatentnyja mužčyny», dzie kamanda razvažała pra kryzis maskulinnaści i žanockaści.
Vybar žyćciovych, ale ź inšaha boku viečna składanych temaŭ da daśledavańnia — fiška Karniaha. Jaho nastupnyja raboty byli pryśviečanyja, naprykład, strachu — «Śpiektakl №7» ci — adzinocie ŭ vialikich haradach — «Bieton». Jany ŭ svoj čas z pośpiecham išli ŭ RTBD.
Siońnia tam ža pakazvajuć tryłohiju Karniaha — try roznyja śpiektakli («Pačupki», «Šlub ź vietram» i «Zabałoćcie») pra try klučavyja etapy žyćcia čałavieka — narodziny, viasielle i śmierć. Vialikaja rola ŭ materyjale advodzicca biełaruskamu falkłoru i narodnym tancam, pieśniam.
«Heta sproba zachavać toje, što źnikaje. Kali bačyš, što pamiraje vioska za vioskaj, chočacca ŭsio zafiksavać, pakinuć pamiać pra našych prodkaŭ», — tłumačyŭ u adnym ź intervju svoj vybar Karniah.
Jak i ŭ lalečnym teatry, na pastanoŭkach Karniaha ŭ RTBD tradycyjna anšłah. A jašče jon — łaŭreat Nacyjanalnaj teatralnaj premii (2018) i pieramožca šmatlikich fiestyvalaŭ u Biełarusi i za miažoj. I na fonie adčuvalnaha kryzisu ŭ biełaruskaj teatralnaj śfiery ŭ suviazi sa šmatlikimi zvalnieńniami tvorcaŭ paśla 2020 hoda, praz cenzuru i kantrol u kulturnym asiarodździ, toje, što robić Karniah, zastajecca tym niešmatlikim śviežym i niebanalnym.
Pasoł Sidarenka pakončyŭ z saboj, nie vytrymaŭ dopytaŭ KDB33
Kamientary