«Ja prylacieła da vas z Japonii». Jak biełaruskamoŭnaja japonka šukała biełarusaŭ u Polščy
Sijory zajšła, pavitałasia pa-biełarusku i pačała rabić ź inšymi biełarusami papiarovych ptušak. Nichto nie zaŭvažyŭ ničoha niezvyčajnaha — jaje biełaruskaja mova była biez akcentu i cikaviłasia jana biełaruskaj kulturaj i asiarodździem. U kancy jana skazała: «Ja prylacieła da vas z Japonii» — i pačastavała prysutnych japonskimi cukierkami. Karespandentka Hrodna.life Taćciana Savič paznajomiłasia z biełaruskamoŭnaj japonkaj Sijory Kijosava, kali biełastockija biełarusy rychtavalisia ŭ chabie «Novaja ziamla» da hukańnia viasny.
Sijory Kijosava i Taćciana Savič na hukańni viasny ŭ Biełastoku
«Ja prylacieła siońnia i adrazu pryjechała ŭ Biełastok, — raskazała Sijory. — Mianie cikaviać biełarusy, jakija pracujuć, starajucca zachavać svaju kulturu, movu, historyju. Ja była ŭ Minsku, Vilni, Varšavie — i mnie paraili zavitać u Biełastok. Skazali, što tut ja zmahu znajści ŭsio, čym cikaŭlusia».
Situacyja ŭ Biełarusi — cikavaja z punktu hledžańnia linhvistyki
Adkul jana tak dobra viedaje biełaruskuju movu? Sijory kaža, što heta «nie vielmi cikavaja historyja».
«Spačatku moj navukovy kiraŭnik va ŭniviersitecie paraiŭ mnie pahladzieć na moŭnuju situacyju ŭ Biełarusi. Jon mnie raskazaŭ pra Biełaruś, skazaŭ što jość biełarusy i biełaruskaja mova, ale nie vielmi šmat ludziej na joj tam razmaŭlajuć. Heta vielmi cikavaja situacyja z punktu hledžańnia linhvistyki».
Sijory vučyłasia va ŭniviersitecie Chakai-Hakuen (Hokkai Gakuen) u Sapara. Univiersitet zaklučyŭ damovu ź minskim BDU ab abmienie studentaŭ — i ŭ dziaŭčyny atrymałasia stažyravacca hod u Minsku. Tam jana zmahła vučyć biełaruskuju movu paralelna z rasijskaj.
«Padčas stažyroŭki ja naviedvała šmat biełaruskich imprez. I mnie vielmi spadabalisia ludzi i ich kreatyŭnaść. Ja jašče bolš zacikaviłasia biełaruskaj kulturaj i movaj, stała šmat čytać. Čatyry hady tamu ja abaraniła svaju doktarskuju dysiertacyju pra moŭnuju palityku i moŭnuju situacyju ŭ Biełarusi».
U Hrodnie — pryhožyja kaścioł i sinahoha
Paśla stažyroŭki Sijory jašče šmat razoŭ pryjazdžała ŭ Biełaruś. Jana i ciapier achvotna ŭzhadvaje Minsk.
«Mnie vielmi padabałasia «Kniharnia Ŭ», ale ciapier, kažuć, jaje ŭžo niama. Ja vielmi lubiła jaje naviedvać, mnie padabalisia imprezy ŭ joj. Jašče mnie vielmi padabajecca Viazynka, jana znachodzicca blizka da Minska. Ja tam była niekalki razoŭ na kulturnych imprezach, vielmi pamiataju «Hukańnie viasny».
Na «Hukańnie» Sijory akurat i patrapiła ŭ Biełastok. Na nastupny dzień paśla jaje pryjezdu biełarusy ładzili mienavita heta śviata ŭ samym centry horada.
Akramia Minska i Viazynki japonka naviedvała taksama Viciebsk i Hrodna. A ŭ zamiežžy jana šukała biełarusaŭ, akramia Biełastoka, jašče ŭ Vilni.
«U Harodni stary vialiki pryhožy kaścioł. Jašče pahladzieła tam sinahohu. I ŭvohule horad vielmi pryhožy. I atmaśfiera tam spakojnaja. Horad taki jeŭrapiejski. Mnie vielmi spadabaŭsia».
Japonskich studentaŭ zacikaviła biełaruskaja mova
Sijory — nie adzinaja japonka, jakaja cikavicca biełaruskaj kulturaj i movaj. Jana dva hady vykładaje ŭ pryvatnym univiersitecie Dzioci ŭ Japonii — tam arhanizavali kurs pa biełaruskaj i polskaj movach.
«Spačatku ja dumała, što da mianie pryjduć maksimum čałaviek ź dziesiać. Ale na moj kurs chodzić kala 30 čałaviek. Ja ździŭlenaja, ale heta praŭda. Jość studenty, jakija chočuć viedać biełaruskuju movu i chočuć bolš viedać pra biełaruskuju kulturu. Tamu ja ciapier šmat čytaju i naviedvaju biełaruskija miaściny, kab adkazvać na pytańni svaich studentaŭ».
Jašče ŭ 2016 hodzie Sijory Kijosava ŭ suaŭtarstvie z dacentkaj BDU Taćcianaj Ramzaj vypuściła pieršy padručnik biełaruskaj movy dla japoncaŭ pad nazvaj «Sprabujma! Aznajamlalna-pačatkovy kurs biełaruskaj movy dla japoncaŭ».
«Kab mahli žyć, jak chočuć»
Sijory praviała ŭ Biełastoku try dni, paśpieła sustrecca ź biełaruskaj mienšaściu, pašukać pa horadzie šyldy na biełaruskaj movie, pryniać udzieł u kulturnym žyćci biełaruskaj dyjaspary — i pajechała na kanfierencyju ŭ Varšavu.
— Čaho b ty pažadała biełarusam, jakija žyvuć ciapier u Biełarusi, Sijory?
— Kab jany mahli žyć, jak jany chočuć. Heta samaje hałoŭnaje žadańnie.
«Znajomyja i siabry mianie, mahčyma, ličać dzivačkaj». Japonka vyvučyła biełaruskuju movu, vykładaje jaje na radzimie i vielmi lubić Biełaruś
Japoniec, jaki vučyć biełaruskuju movu: «Ja nie viedaju inšaj krainy, dzie žyvuć takija dobryja ludzi!»
«Biełaruskaja mova stała abiareham u ciažki pieryjad majho žyćcia». Rasijanka vyvučyła biełaruskuju movu, žyvučy ŭ Hruzii
«A što ŭ vas za prablemy? Daloka da Minska ci niama kamu padvieźci?» Publičnaja pikiroŭka Łukašenki i Pašyniana10
Kamientary