U 2024 hodzie bolš za 5800 biełarusaŭ byli asudžanyja pa palityčnych administracyjnych spravach
Minuły hod dla Biełarusi vydaŭsia jašče bolš represiŭnym, čym papiarednija dva hady. Pryznačanyja na studzień 2025 hoda čarhovyja prezidenckija vybary ŭzmacnili advolny pieraśled biełarusaŭ. Rejdy pa strukturach salidarnaści, chvali masavych zatrymańniaŭ u maleńkich haradach, zvalnieńni z bujnych pradpryjemstvaŭ pa palityčnych matyvach, zatrymańni byłych palitviaźniaŭ i tych, chto viartaŭsia ŭ Biełaruś z-za miažy, — toje, čym adznačyŭsia 2024, piša «Viasna».
Piaty hod u Biełarusi režym Łukašenki praciahvaje ździekavacca z aryštavanych pa palityčnych artykułach, utrymlivajučy ich u niečałaviečych umovach u izalatarach. Ludzi vymušanyja tydniami siadzieć u pierapoŭnienych kamierach biez srodkaŭ hihijeny, čystaj bializny i ciopłaha adzieńnia; spać na padłozie; pić brudnuju vadu z-pad krana; nie prymać duš. Pa-raniejšamu niekatorych aryštantaŭ utrymlivajuć u takich umovach pa niekalki miesiacaŭ.
Ahułam letaś pravaabaroncy «Viasny» zafiksavali nie mienš za 8 895 faktaŭ represij — značna bolš, čym u 2023 hodzie. Pry hetym usie ličby mohuć być značna bolšymi praz toje, što da pravaabaroncaŭ praz zapałochanaść hramadstva nie dachodziać usie źviestki pra represii.
«Viasna» ŭ ličbach raskazvaje, jak biełarusaŭ pieraśledavali ŭ 2024 hodzie ŭ administracyjnym paradku, a taksama ŭzhadvaje samych represiŭnych sudździaŭ Biełarusi.
Kolkaść represij u minułym hodzie
Pavodle danych «Viasny», z roznymi vidami represij (zatrymańni, dopyty, pieratrusy) u minułym hodzie sutyknulisia nie mienš za 8 895 čałaviek. Čverć represavanych — žančyny.
Mapa represij
Samaj represiŭnaj častkaj Biełarusi zastajucca Minsk i Minskaja vobłaść — 2 772 čałavieki. Dalej pa kolkaści represij iduć Bresckaja i Hrodzienskaja vobłaści — 1 925 i 1 363 čałavieki.
Administracyjny pieraśled
Pa infarmacyi pravaabaroncaŭ «Viasny», u 2024 hodzie pa ŭsioj Biełarusi adbyłosia nie mienš za 5 890 sudoŭ pavodle palityčnych administracyjnych artykułaŭ. Heta amal na 2 000 sudovych pracesaŭ bolš, čym u 2023 hodzie.
Sudy za «atrymańnie dapamohi»
U bolšaści vypadkaŭ biełarusaŭ sudzili za «raspaŭsiud ekstremisckich materyjałaŭ» (art. 19.11 KaAP). Ale paśla masavaha rejdu KDB pa strukturach salidarnaści ŭ studzieni 2024 hoda svajakoŭ i rodnych palitviaźniaŭ pačali sudzić pavodle č. 2 art. 24.15 KaAP — «vykarystańnie zamiežnaj biazvypłatnaj dapamohi dla ažyćciaŭleńnia terarystyčnaj i inšaj ekstremisckaj dziejnaści abo inšych dziejańniaŭ, zabaronienych zakanadaŭstvam». Hety artykuł raniej u Biełarusi nie vykarystoŭvaŭsia.
Tady padstavaj dla pieraśledu stała dapamoha siemjam palitviaźniaŭ z praduktovymi pieradačami praź Je-dastaŭku ad inicyjatyvy INeedHelpBY, jakuju ŭłady pryznali «ekstremisckim farmavańniem».
U vyniku bolš za 150 čałaviek atrymali vialiki štraf za atrymańnie dapamohi praz INeedHelpBY, a taksama musili vypłacić kampiensacyju sumy «zamiežnaj» apłaty.
Samyja represiŭnyja sudździ
«Viasna» skłała śpis samych represiŭnych sudździaŭ Biełarusi pa kolkaści razhledžanych administracyjnych spraŭ.
Chto taja prafsajuznaja aktyvistka z MAZa, jakaja paprasiła Łukašenku razabracca ŭ jutubie z «biehłymi»?10
Kamientary