Kali paśla pramovy kiraŭnika dziaržavy nad płoščaj pavisaje mahilnaje maŭčańnie – heta značna bolš vyrazny i pahroźlivy simvał. Piša Jury Drakachrust.
Pieršy etap demanstracyi maŭklivych apładysmentaŭ 3 lipienia navat sami jaje arhanizatary rascanili jak pravał. Miž tym, nasamreč jon mieŭ bliskučy pośpiech.
Nie, zrazumieła, schiemu arhanizataraŭ akcyi słužby pravaparadku zdoleli praduchilić – pramovu Alaksandra Łukašenki nichto zaplaskać nia zdoleŭ. Ale toje, što atrymałasia, nasamreč vyjšła hučniej, čym hety pieršapačatkovy plan.
Kali paśla pramovy kiraŭnika dziaržavy nad płoščaj pavisaje mahilnaje maŭčańnie – heta značna bolš vyrazny i pahroźlivy symbal.
I heta biezumoŭna pośpiech arhanizataraŭ, jany zdoleli pamianiać sensy, pieratvaryć ukarenieny ŭ kultury znak uchvały – vopleski – u znak pratestu, pieratvaryć nia tolki ŭ śviadomaści svaich prychilnikaŭ, ale i ŭ śviadomaści praciŭnikaŭ, tych, chto ładzić ich pieraśled. Apošnija tak i nie zrazumieli, jakuju hučnuju poŭchu režymu nanieśli jany – mienavita jany – zabaronaj apładysmentaŭ. Nia viedaju, ci mieli arhanizatary akcyi heta jak «plan B», ale ŭ lubym vypadku jany zdoleli vykarystać svaich hanicielaŭ u jakaści instrumentu, pryłady, pry dapamozie jakoj pasłańnie ŭsio ž dasiahnuła adrasata.
Ale, zdajecca, zastajecca bolš šyrokaje pytańnie -- toje, što vyniesienaje ŭ zahałovak hetaj natatki. Šarahovyja ŭdzielniki akcyjaŭ maŭklivych apładysmentaŭ mohuć kiravacca asabistym niepryniaćciom hetaj ułady, hetaj systemy, hetaj stylistyki – słovam, ŠOS, i niama čaho bolš kazać. Ale arhanizatary, inicyjatary hetych akcyjaŭ nia mohuć sabie hetaje pytańnie nie zadavać.
U najbolš vostraj formie jaho sfarmulavaŭ błohier Revanshist, jaki zadaŭsia pytańniem,
ci nie zakryvajuć hetyja akcyi, hety adčajny nacisk avanhardu perspektyvu bolš šyrokaha i surjoznaha pratestu.
Bo składvajecca ŭražańnie, što źvierskaja i niematyvavanaja žorstkaść, jakaja ŭžyvajecca adnosna ŭdzielnikaŭ akcyjaŭ maŭklivych apładysmentaŭ,
adrasavanaja nasamreč navat nia stolki im, a tym, chto maŭčyć doma.Tut paradoks: kali na vulicu vychodzić dastatkovaja kolkaść ludziej, taja samaja krytyčnaja masa, kali hetaja kolkaść – adlustravańnie novaha stanu hramadzkaj atmasfery, to, jak pakazvaje dośvied mnohich krain, siłavyja dziejańni suprać nie dajuć plonu, siła natoŭpu pieramahaje siłu dziaržavy. Ale kožny z tych, chto składaje natoŭp – čałaviek sa svaimi nadziejami i strachami. I kali barjer strachu vialiki, to krytyčnaja masa prosta nie źjaŭlajecca, nia składvajecca.
Tak što pytańnie možna jašče pierafarmulavać:
spryjajuć ci zaminajuć maršy maŭklivych apładysmentaŭ źjaŭleńniu toj samaj krytyčnaj masy?
Kolki ŭsio ž taki ludziej biaruć udzieł u hetych akcyjach? I ci raście hetaja kolkaść? I za košt kaho? Na fonie karcinak milicejskaj brutalnaści, jakimi ŭražany ŭvieś śviet, i mužnaści ludziej, jakija śviadoma iduć na hetyja pakuty, pytańni jak by i niedarečnyja. Ale dla acenki perspektyvaŭ – darečnyja.
BT razam z Łukašenkam analohijami akcyjaŭ maŭklivych apladysmentaŭ z padziejami ŭ Ehipcie pałochajuć, inšyja ŚMI, u tym liku i zamiežnyja, padobnymi analohijami mabyć natchniajucca. Ale ci nia nadta ščodryja tyja analohii? Bo sapraŭdy i ŭ Ehipcie, i ŭ Biełarusi pačałosia z błohieraŭ, z «žycharoŭ» sacyjalnych sietak, z Facebook- i Twitter-chłopcaŭ i dziaŭčat. Ale ŭ Ehipcie nia imi skončyłasia. Pieršapačatkovy impuls byŭ padchopleny ludźmi, jakija, moža, pra internet i ŭjaŭleńnia nia majuć.
Chacia ź inšaha boku – pryhadajem jašče raz pra maŭčańnie paśla vystupu Łukašenki 3 lipienia. Plon moža być vielmi važki, chacia i zusim nia toj, jaki praduhledžany planami inicyjataraŭ. Akcyi pieraadolvajuć rospač, jakaja panavała paśla 19 śniežnia, akcyi raskaturchoŭvajuć hramadztva. Karcinki z akcyjaŭ, brutalnyja zatrymańni, źbićcio časam zasłaniajuć inšaje – što ludzi, viedajučy, što ich čakaje, usio roŭna vychodziać na vulicu.
Darečy, u krasaviku 1991 hodu, jaki, jak uzor, nie pryhadvaje tolki lanivy, rabočyja i ŭ litaralnym sensie išli na płošču ściežkami, prataptanymi raniejšymi manifestacyjami BNF. Na jakija rabočyja da taho času nie źviartali ŭvahi. Nibyta. Nie źviartali i źviartali.
Prynamsi kali prypiakło, to skarystali mienavita tuju formu, jakuju raniej bačyli i nibyta nie zaŭvažali.
Z hetaha punktu hledžańnia ciapierašnija akcyi, mahčyma, paśpiachovyja, navat kali nie paśpiachovyja.
Kamientary