«Dzikaje palavańnie karala Stacha» i «Miarćviak»
Na ekranie – šedeŭr Valera Rubinčyka i transcendentnaje vandravańnie ad Džyma Džarmuša.
TV, 21 krasavika, subota
Dzikaje palavańnie karala Stacha
STV, 13.50 1-aja seryja. U niadzielu – 2-aja seryja.
Dzikaje palavańnie karala Stacha
Biełaruś, 1979, kalarovy, 134 chv (2 seryi)
Režyser: Valer Rubinčyk
Roli vykonvajuć: Barys Płotnikaŭ, Alena Dzimitrava, Albert Fiłozaŭ, Raman Filipaŭ, Barys Chmialnicki, Valancina Šendrykava, Alaksandar Charytonaŭ, Ihar Kłas, Uładzimier Fiodaraŭ, Maryja Kapnist
Žanr: Filazofska-histaryčny hatyčny detektyŭ-prypavieść pavodle adnajmiennaha ramanu Ŭładzimiera Karatkieviča
Adznaka: 7 (z 10)
Hran-pry na I MKF detektyŭnych i tajamničych filmaŭ “Mistyfest” ŭ Katoliku (Italija, 1980). Admysłovy pryz žury “za lepšuju druhaplannuju žanočuju rolu” V.Šendrykavaj na Ch MKF filmaŭ žachaŭ i navukovaj fantastyki ŭ Paryžy (Francyja, 1980). Admysłovy pryz žury IV MKF u Manreali (Kanada, 1980). Dyplom na XIX MKF navukova-fantastyčnych filmaŭ u Tryjestu (Italija, 1981). Dyplom filmu na MKF “Filmeks” u Łos-Andželesie (ZŠA, 1981). Hran-pry na MKF mistyčnych i navukova-fantastyčnych filmaŭ u Bruseli (Belhija, 1983)
Dla daviednika Filmy žachaŭ. Encyklapedyja samaha strašnaha:
Naprykancy XIX stahodździa małady etnohraf Andrej Biełarecki (Barys Płotnikaŭ) pryjaždžaje ŭ stary pałac, što ŭ Bałotnych Jalinach. Haspadynia pałacu (Alena Dzimitrava) – apošniaja z rodu Janoŭskich, nad jakim visić praklon “dzikaha palavańnia karala Stacha”. Ale pryvidy ź minułaha majuć płoć i kroŭ…
Ekranizacyja znakavaha ramanu Ŭładzimiera Karatkieviča vyklikała paproki historykaŭ i niezadavalnieńnie samoha aŭtara (jaki na karcinie byŭ scenarystam). Režyser Valer Rubinčyk stvaryŭ samastojnuju, adstaronienuju melanchaličnuju prypavieść.
Tumany, daždžy, padmarožanaja hraź bahny (znojdzienaja na vajskovym palihonie!), chałodna-sinija kalidory pałacu, kroŭ achviary na śniezie – absalutnaja vizualnaja daskanałaść (aperatarka Łohinava, mastak Čartovič) i tapahrafija sonnaj dušy. A słynnaja scena dzikaha palavańnia źniataja sa źmienaju koleraŭ i ŭ rapidzie – kab pieradać viazki kašmar pieraśledu.
Samyja “karatkievičaŭskija” kadry ŭ ramanie adsutničajuć i prydumany režyseram: padaje ssochłaje dreva, palavańnie zabivaje batlejnikaŭ, varjatka Kulša (Šendrykava) apranaje staražytnyja šaty. I nat scena zakopvańnia aholenaj Janoŭskaj u puch (zdymki 1979 hodu!) – niapraŭda z hledzišča siužetu i etnahrafii – pracuje na mistyka-filazofskuju atmasferu stužki.
Achviaraju hetaj atmasfery stajecca detektyŭnaja dynamika: hieroi nia stolki kantaktujuć pamiž saboju, kolki zahłybleny ŭ letarhiju – słuchajuć strachi svajho serca j zanurajucca ŭ tryvožnuju muzyku (praniźliva-hułki šedeŭr Jaŭhiena Hlebava).
Vytoki filmu nie ŭ litaratury i nie ŭ historyi.
Strašnyja maski pryvidaŭ – heta Jeranim Bosch; sutońni pałacu – Rodžer Korman (chacia zdymačnaja hrupa nivodnaj stužki amerykanskaha karala B-movie nia bačyła; dla abaviazkovaha prahladu byli – zabaronienyja ŭ SSSR Chičkok i Palanski).
A markotlivaje nadvorje, poŭnaje tuhi strachaŭ, moh by źniać Federyka Felini, naradzisia jon u Biełarusi.
STV, 22.50
Miarćviak (Dead Man)
ZŠA – Niamieččyna – Japonija, 1995, čorna-bieły, 121 chv.
Režyser: Džym Džarmuš
Roli vykonvajuć: Džoni Dep, Hery Farmer, Hryśpin Hłover, Łens Henryksen, Majkł Ŭinkat, Jaŭhien Bird, Džon Hiort, Robert Mitčum, Ihi Pop, Hebryeł Birn
Žanr: Prypavieścievy tryźnieńnik-vestern
Adznaka: 8 (z 10)
Na Kanskim kinafeście Džym Džarmuš naminavany na “Załatuju halinu”, pryz Eŭrapiejskaj kinaakademii
Śmiarotna paranieny hieroj (Džoni Dep), jaki nosić adnolkavaje imia j proźvišča z paetam Ŭiljamam Błejkam, vandruje ź indziejcam pa imieni Nichto (Hery Farmer).
Transcendentnaje błukańnie na miažy žyćcia j śmierci (što padkreślivaje čorna-bieły koler), razyhranaje niezaležnym amerykanskim režyseram.
Kamientary