«Дзікае паляваньне караля Стаха» і «Мярцьвяк»
На экране – шэдэўр Валера Рубінчыка і трансцэндэнтнае вандраваньне ад Джыма Джармуша.
ТВ, 21 красавіка, субота
Дзікае паляваньне караля Стаха
СТВ, 13.50 1-ая сэрыя. У нядзелю – 2-ая сэрыя.
Дзікае паляваньне караля Стаха
Беларусь, 1979, каляровы, 134 хв (2 сэрыі)
Рэжысэр: Валер Рубінчык
Ролі выконваюць: Барыс Плотнікаў, Алена Дзімітрава, Альбэрт Філозаў, Раман Філіпаў, Барыс Хмяльніцкі, Валянціна Шэндрыкава, Аляксандар Харытонаў, Ігар Клас, Уладзімер Фёдараў, Марыя Капніст
Жанр: Філязофска-гістарычны гатычны дэтэктыў-прыпавесьць паводле аднайменнага раману Ўладзімера Караткевіча
Адзнака: 7 (з 10)
Гран-пры на І МКФ дэтэктыўных і таямнічых фільмаў “Містыфэст” ў Католіку (Італія, 1980). Адмысловы прыз журы “за лепшую другаплянную жаночую ролю” В.Шэндрыкавай на Х МКФ фільмаў жахаў і навуковай фантастыкі ў Парыжы (Францыя, 1980). Адмысловы прыз журы ІV МКФ у Манрэалі (Канада, 1980). Дыплём на ХІХ МКФ навукова-фантастычных фільмаў у Трыесту (Італія, 1981). Дыплём фільму на МКФ “Фільмэкс” у Лос-Анджэлесе (ЗША, 1981). Гран-пры на МКФ містычных і навукова-фантастычных фільмаў у Брусэлі (Бэльгія, 1983)
Для даведніка Фільмы жахаў. Энцыкляпэдыя самага страшнага:
Напрыканцы ХІХ стагодзьдзя малады этнограф Андрэй Беларэцкі (Барыс Плотнікаў) прыяжджае ў стары палац, што ў Балотных Ялінах. Гаспадыня палацу (Алена Дзімітрава) – апошняя з роду Яноўскіх, над якім вісіць праклён “дзікага паляваньня караля Стаха”. Але прывіды зь мінулага маюць плоць і кроў…
Экранізацыя знакавага раману Ўладзімера Караткевіча выклікала папрокі гісторыкаў і незадавальненьне самога аўтара (які на карціне быў сцэнарыстам). Рэжысэр Валер Рубінчык стварыў самастойную, адстароненую мэлянхалічную прыпавесьць.
Туманы, дажджы, падмарожаная гразь багны (знойдзеная на вайсковым палігоне!), халодна-сінія калідоры палацу, кроў ахвяры на сьнезе – абсалютная візуальная дасканаласьць (апэратарка Логінава, мастак Чартовіч) і тапаграфія соннай душы. А слынная сцэна дзікага паляваньня зьнятая са зьменаю колераў і ў рапідзе – каб перадаць вязкі кашмар перасьледу.
Самыя “караткевічаўскія” кадры ў рамане адсутнічаюць і прыдуманы рэжысэрам: падае ссохлае дрэва, паляваньне забівае батлейнікаў, вар’ятка Кульша (Шэндрыкава) апранае старажытныя шаты. І нат сцэна закопваньня аголенай Яноўскай у пух (здымкі 1979 году!) – няпраўда з гледзішча сюжэту і этнаграфіі – працуе на містыка-філязофскую атмасфэру стужкі.
Ахвяраю гэтай атмасфэры стаецца дэтэктыўная дынаміка: героі ня столькі кантактуюць паміж сабою, колькі заглыблены ў летаргію – слухаюць страхі свайго сэрца й занураюцца ў трывожную музыку (пранізьліва-гулкі шэдэўр Яўгена Глебава).
Вытокі фільму не ў літаратуры і не ў гісторыі.
Страшныя маскі прывідаў – гэта Еранім Босх; сутоньні палацу – Роджэр Корман (хаця здымачная група ніводнай стужкі амэрыканскага караля B-movie ня бачыла; для абавязковага прагляду былі – забароненыя ў СССР Хічкок і Палянскі).
А маркотлівае надвор’е, поўнае тугі страхаў, мог бы зьняць Фэдэрыка Фэліні, нарадзіся ён у Беларусі.
СТВ, 22.50
Мярцьвяк (Dead Man)
ЗША – Нямеччына – Японія, 1995, чорна-белы, 121 хв.
Рэжысэр: Джым Джармуш
Ролі выконваюць: Джоні Дэп, Гэры Фармэр, Грысьпін Гловэр, Лэнс Гэнрыксэн, Майкл Ўінкат, Яўген Бірд, Джон Гёрт, Робэрт Мітчум, Ігі Поп, Гэбрыэл Бірн
Жанр: Прыпавесьцевы трызьненьнік-вэстэрн
Адзнака: 8 (з 10)
На Канскім кінафэсьце Джым Джармуш намінаваны на “Залатую галіну”, прыз Эўрапейскай кінаакадэміі
Сьмяротна паранены герой (Джоні Дэп), які носіць аднолькавае імя й прозьвішча з паэтам Ўільямам Блэйкам, вандруе з індзейцам па імені Ніхто (Гэры Фармэр).
Трансцэндэнтнае блуканьне на мяжы жыцьця й сьмерці (што падкрэсьлівае чорна-белы колер), разыгранае незалежным амэрыканскім рэжысэрам.
У Баранавічах арыштавалі сем былых работнікаў закрытай незалежнай газеты «Інтэкс-Прэс»1
Каментары