Меркаванні8080

Парваць з расейскамоўнасцю

Неяк я пазнаёміўся з чалавекам, які адразу ж спытаў, чаму я размаўляю па-беларуску, піша нам чытач Зміцер Крымоўскі.

Я, вядома, патлумачыў, але спачатку сам спытаў у суразмоўцы пра яго расейскую. «Привычка», — пачуў я. Адказ, як мне падаецца, даволі трапны і шмат што раскладае па паліцах.

Звычка — гэта дзеянні, якія выконваюцца аўтаматычна, чаму папярэднічае іх шматразовае паўтарэнне. Чым часцейшае паўтарэнне, тым больш трывалая ўтвараецца псіхафізічная сувязь. Таму і пераход на беларускую мову звязаны з пэўным дыскамфортам, бо адбываецца злом устойлівых моўных асацыяцый. Як вядома, вада цячэ там, дзе меншы супраціў. Таму і беларусы не імкнуцца вяртацца да роднага слова, бо гэта спалучаецца з пэўнымі высілкамі, якія да таго ж павінныя мець пад сабой моцны ідэйны падмурак. Пра нейкія матэрыяльныя выгады ад беларушчыны ўвогуле гаварыць не даводзіцца.

Як ужо гаварылася, умова ўкаранення звычкі — шматразовая паўтаральнасць дзеяння. Гэта ажыццяўляецца праз панаванне расійскай. Куды ні сунься, у часопісах, газетах, падручніках, на ТБ, шыльдах, у справаводстве, на радыё — паўсюдна расейшчына. Нават, у дзяржаўнай установе ці краме на пытанне па-беларуску — практычна безальтэрнатыўная імавернасць пачуць адказ на расійскай. Такая дзяўбёжка, і найперш маладога пакалення, пакрысе цэментуе ў грамадстве гэтую звычку.

Пра які вольны выбар мовы можа весціся гаворка ў такім разе, калі ён ужо зроблены (бацькамі, чыноўнікамі, атачэннем і г.д.)? Ці існуе выбар у руху па інерцыі (а гэтым і ёсць звычка)? Тут усё прадказальна. А калі няма выбару — няма і свабоды. Гэта рух у рабства.

Звычкі бываюць карыснымі і шкоднымі. Патуранне шкодным звычкам вядзе да праблемаў у жыцці і здароўі. Расейскамоўнасць беларусаў мне падаецца шкоднай звычкай, бо замінае нацыянальнай самаідэнтыфікацыі, трымае краіну ў расійскім інфармацыйным полі, перарывае культурна-гістарычную повязь. Парваць са звычкай расейскамоўнасці гэтаксама цяжка, як і кінуць курыць заўзятаму курцу ці піць алкаголіку. Але каб нацыя захавалася, зрабіць гэта проста неабходна.

Каментары80

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Фатограф-агент Мішчук расказаў сваю версію таго, што адбылося11

Фатограф-агент Мішчук расказаў сваю версію таго, што адбылося

Усе навіны →
Усе навіны

У Смалявіцкім раёне перакулілася маршрутка з пасажырамі

Блогер Сяргей Бяспалаў расказаў, чаму ажаніўся летась, а адсвяткаваў гэта толькі цяпер3

Урад дазволіў завозіць у Беларусь дэфіцытную агародніну з «недружалюбных краін». Робячы добрую міну пры кепскай гульні7

Трамп: Пуцін не разумее, што, калі б не я, з Расіяй ужо шмат рэальна кепскага б здарылася15

«І вось гэта вось зрабілі з народам!» Азаронак выдаў за ўкраінку французскую тыктокерку — усё з-за сіняга і жоўтага8

Класнаму гомельскаму медыяпраекту «Флагшток» трэба фінансавая падтрымка1

«Ужо не ведаеш, куды звяртацца». Бацька Анжалікі Мельнікавай расказаў, што яму вядома пра дачку20

Настаўніца з Кобрына расчуліла тыкток відэа з лістамі ад бацькоў

Уводзяцца новыя правілы для аўтамабільных парковак2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Фатограф-агент Мішчук расказаў сваю версію таго, што адбылося11

Фатограф-агент Мішчук расказаў сваю версію таго, што адбылося

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць