«Песні, якія спявалі шмат гадоў і ў розных застоллях, сёння раптам загучалі толькі па-беларуску. Шыкоўныя пераклады Лявона Баршчэўскага. Гэта нават не пераклады, гэта лепш. Глыбейшыя, вобразнейшыя, з іншым нервам. Польскія, грузінскія, грэчаскія, габрэйскія, расейскія песні... У перакладах Баршчэўскага гэта нешта!» — напісала ў сябе ў Фэйсбуку журналістка Святлана Калінкіна.
Мы папрасілі ў Лявона Баршэўскага гэтыя пераклады, і ён нам іх ласкава даслаў. Вучыце і спявайце.
Хай мой шлях…
Словы і мелодыя Юрыя Лазы
Я свой маленькі плыт
Вяду скрозь навальніцы,
Мне мірсціцца ды сніцца
Маленства краявід…
Cа мной лятункаў рой
Імкне, дзе бачаць вочы:
Мажліва, ён прароча
Дзівосны свет адкрые мой.
Хай мой шлях
Мае ў імгле працяг;
Боль, што ўва мне не сціх,
З бедаў узнік былых,
На святло
Сплецены з песняў ды слоў
Плыт мой, бядзе назло,
Я скіраваў вяслом.
За блізкі свет мяне
Зусім не тыя гоняць,
Каму бяспечна сёння
На сушы ў будане.
Бо як спасцігнуць ім,
Што сталася са мною
Ды кліча ўдаль, спакоем
Мяне чаруючы сваім?
Хай мой шлях
Мае ў імгле працяг;
Смутку й ляноты міг —
Гэта ад скрух былых,
На святло
Сплецены з песняў ды слоў
Плыт мой, бядзе назло,
Я скіраваў вяслом.
Я повязь разарву
З былым — і ў невядомасць
З утульных дзён ля дома
Паціху адплыву:
Плыт свой скірую ў свет,
Пакіну за плячыма
Ўвесь клопат і, магчыма,
Угледжу недзе шчасця след…
Хай мой шлях
Мае ў імгле працяг;
Смутку й ляноты міг —
Гэта ад бед былых,
На святло
Сплецены з песняў ды слоў
Плыт мой, бядзе назло,
Я скіраваў вяслом.
Мне ўсцешна, што Вы хворыя не мной…
Словы Марыны Цвятаевай, музыка Мікаэля Тарывердзіева
Мне ўсцешна, што Вы хворыя не мной,
Мне ўсцешна, што я хворая не Вамі,
Што восі зраўнаважанасць зямной
Не зрушыцца пад нашымі нагамі.
Мне ўсцешна, што без пыхі ледзяной
Магу быць з Вамі — й не хітрыць вачамі,
Не чырванець, не бавіцца маной —
Адно судакранацца рукавамі…
Мне ўсцешна, што не сорамна ані
Пры мне Вам абдымаць яе, другую,
Што Вы мне не прарочыце ў агні
Пякельным быць, бо я не Вас цалую,
Што Вы імя з пяшчотай дзень пры дні
Маё не паўтараеце ўпустую
І што сярод царкоўнай цішыні
Ніколі не спяюць нам: «Алілуя!»
Я ўдзячная Вам сэрцам і душой
За тое, што, не ведаючы самі,
Вы любіце мяне; за мой спакой,
За нашы
За поўню, што не ў нас над галавой,
За тое, што не бачыліся днямі,
Што ўсё ж — на жаль! — Вы хворыя не мной,
Што ўсё ж — на жаль! — я хворая не Вамі.
Пераклады з расійскай мовы
Без спачынку
Словы Агнешкі Асецкай, музыка Севярына Краеўскага
Не аціхае ў сэрцы жаль,
Бо за даллю набягае зноўку даль.
Без спачынку, без прыпынку
Пойдзем мы — у глыб лясоў,
Па дарозе, па дарозе
Заспявайма песню зноў!
Спакою на душы няма,
Бо за прымаразкам вунь ідзе зіма.
Без спачынку, без прыпынку
Пойдзем мы — у глыб лясоў,
Па дарозе, па дарозе
Ва ўнісон спявайма зноў!
Неадгуляны змоўкне баль,
Бо за даллю набягае зноўку даль.
Нявылечаны сціхне боль:
За віновым каралём — другі кароль.
У бездарожжы час загруз,
Бо за чорным тузам ляжа іншы туз.
Без спачынку, без прыпынку
Пойдзем мы — у глыб лясоў,
Па дарозе, па дарозе
Заспявайма песню зноў!
Неадгуляны змоўкне баль,
Бо за даллю набягае зноўку даль.
Нявылечаны сціхне боль:
За віновым каралём — другі кароль.
Любіць было… ці варта нас?
Можа й варта, толькі з картай схібіў час.
Без спачынку, без прыпынку
Пойдзем мы — у глыб лясоў,
Па дарозе, па дарозе
Заспявайма песню зноў!
Пераклад з польскай мовы
Вуліца Эгнатыяс, 400
Словы Костаса Вірваса, музыка Грыгорыса Біфікоцыса
Эгнатыяс, дом чатырохсоты,
Едзь, таксіст — праскочым, можа, ўпотай!
Каб не ўгледзелі суседзі нас
З лялькай у абдымках гэты раз!
Грай, бузукі, грай вясёла,
Баглама, нястомна грай!
Скруху, што была наўкола,
Гучным граннем разганяй!
Зноў Салонікі ўстаюць паціху,
Каб наноў супраціўляцца ліху…
Толькі мы з дзяўчынай на зары —
Горада ўсяго валадары!
Грай, бузукі, грай вясёла,
Баглама, нястомна грай!
Скруху, што была наўкола,
Гучным граннем разганяй!
Эгнатыяс, дом чатырохсоты,
Зноўку прагну я тваёй пяшчоты —
Мы за марай паляцім услед,
Каб забыць ліхі й прыгожы свет!
Грай, бузукі, грай вясёла,
Баглама, нястомна грай!
Скруху, што была наўкола,
Гучным граннем разганяй!
Пераклад з навагрэцкай мовы
Апошні тралейбус
Словы і мелодыя Булата Акуджавы
Калі я, не здужаўшы новай бяды,
Гляджу на свет
Я ў сіні тралейбус сядаю тады —
Ў апошні, паўночны.
Апошні тралейбус, па вулках імчы,
Кружыся й нясі суцяшэнне
Усім тым, каго напаткала ўначы
Крушэнне, крушэнне.
Апошні тралейбус, ляці, не марудзь!
Я знаю, як ноччу халоднай
Твае
Прытулак заўсёдны.
Плячо да пляча, дотык у цішыні
Быў мне ад бяды ўратаваннем.
Як шмат, уявіце сабе, дабрыні
Ў маўчанні, ў маўчанні…
Апошні тралейбус праз горад плыве,
У досвітак брук выцякае,
І боль, што шпачком дзёўбся мне ў галаве,
Сціхае, сціхае…
Твае сляды
Словы Яўгена Еўтушэнкі, музыка Арно Бабаджаняна
Твае сляды ў сумётах ля ракі…
Як са слюды — іх кшталт такі.
Ледзь прымарозіла малое возера —
І зоры ў ім
У далані маёй — адзін твой след,
Адно крані — ён проста снег:
Ён разліпаецца, ён рассыпаецца,
І дзе той след? — адно струменьчык і пабег…
Ва ўсіх слядах тваіх — лёд развітання,
Дык завярні, дык завярні хутчэй сляды назад!
Праз круг чужых слядоў, сваіх блуканняў —
І па сваіх слядах, і па сваіх слязах!
Каханне — след ад зораў чарады,
Каханне — свет, што назаўжды…
След даўніх слёз відзён аж да апошніх дзён,
А дзе быў след, там не бывае пустаты…
Ва ўсіх слядах тваіх — лёд развітання,
Дык завярні, дык завярні хутчэй сляды назад!
Праз круг чужых слядоў, сваіх блуканняў —
І па сваіх слядах, і па сваіх слязах!
Спеў званоў
Словы і мелодыя Уладзіміра Маркіна
Ну вось, і сёння не прыйшла ты зноў;
Я ж так чакаў, так спадзяваўся, верыў,
Што залунае ў небе спеў званоў,
І зойдзеш ты ў расчыненыя дзверы.
Пальчаткі здымеш проста ля дзвярэй,
Пасля іх пакладзеш на падваконне…
«Я так замерзла, — вымавіш, — сагрэй»,
Працягнеш мне халодныя далоні…
Пазногцік кожны на тваіх руках
Сагрэю пацалункамі пяшчотна —
Ах, каб убачыць мне цябе ў дзвярах!
Ды ў парк сышлі трамваі незваротна…
Былі ж мы маладыя…
Словы Мікалая Дабранравава, музыка Аляксандры Пахмутавай
Азірніся, мінак нетутэйшы,
Твой пагляд бачу я першы раз.
Гэта я, ды, відаць, маладзейшы:
Часам нешта мяняецца ў нас…
Нішто на зямлі проста так не мінае,
А прошлая памяць заўсёды жывая…
Былі ж мы маладыя,
Былі ж мы маладыя
І, шчырыя такія,
Мы верылі ў сябе!..
Нас тады без усмешак віталі
Кветкі ўсе на сцяжынах зямлі,
Мы памылкі сябрам даравалі,
Толькі здрады забыць не маглі…
Нішто на зямлі проста так не мінае,
А прошлая памяць заўсёды жывая…
Былі ж мы маладыя,
Былі ж мы маладыя
І, шчырыя такія,
Мы верылі ў сябе!..
Мы гульню напалову згулялі,
І адно зразумелі цяпер:
Каб цябе на зямлі не гублялі,
Не згубіся і ў лепшае вер!
Нішто на зямлі проста так не мінае,
А прошлая памяць заўсёды жывая…
Былі ж мы маладыя,
Былі ж мы маладыя
І, шчырыя такія,
Мы верылі ў сябе!..
Зараніцы згасаюць між хмараў,
Гул грымотаў у сэрцах аціх,
Не забыць нам усмешлівых твараў,
Не забыць нам вачэй дарагіх…
Нішто на зямлі проста так не мінае,
А прошлая памяць заўсёды жывая…
Былі ж мы маладыя,
Былі ж мы маладыя
І, шчырыя такія,
Мы верылі ў сябе!..
Пераклады з расійскай мовы
