Namieśnik ministra kultury Polščy Piotra Žuchoŭski raspavioŭ na pres-kanfierencyi, što pry dapamozie śpiecyjalnaha abstalavańnia, jakoje dazvalaje znajści abjekt pad ziamloj udałosia atrymać zdymki ciahnika, u jakim, jak miarkujecca, znachodziacca skarby nacystaŭ: uzbrajeńnie i kaštoŭnaści.
Na pres-kanfierencyi Žuchoŭski raspavioŭ, što fatahrafii ciahnika byli atrymany z vykarystańniem śpiecyjalnaha abstalavańnia: radara, jaki dazvalaje skanavać abjekty pad ziamloj.
Pavodle atrymanych zdymkaŭ, ciahnik znachodzicca na hłybini ŭ 100 mietraŭ pad ziamloj. Na ich vidać, što ciahnik — braniravany, takim čynam, pieravoziŭ śpiecyjalny hruz. Chutčej za ŭsio, kazaŭ Žuchoŭski, heta roznyja vajskovyja prystasavańni, adnak nie vyklučana, što pad ziamloj mohuć być schavanyja kaštoŭnaści, tvory mastactva i archiŭnyja dakumienty. Miarkujecca, što pad ziamloj mohuć być schavanyja 300 ton zołata.
Polskija ŭłady pačali šukać ciahnik u žniŭni. Niemiec i palak, imiony jakich nie nazyvajucca, źviarnulisia praź jurydyčnuju firmu da ŭładaŭ horada Vałbžych (na miažy z Čechijaj). Jany śćviardžali, što vyjavili ciahnik sa skarbami nacysckaj Hiermanii, i zapatrabavali 10% ad skarbu.
Čutki i plotki pra ciahnik, jaki nabity zbrojaj, zołatam i kaštoŭnaściami, źjavilisia ŭ Polščy paśla 1945 hoda. Pavodle lehiendy, jon byŭ zabity roznymi trafiejami i kaštoŭnaściami z horada Bresłaŭ (raniej jon byŭ niamieckim, ciapier Vrocłaŭ). Ich pačali vyvozić z horada paśla taho, jak da jaho padyšła Čyrvonaja armija.
Ciahnik, zhodna ź lehiendaj, byŭ schavany ŭ tuneli kala zamka Ksienž kala hor Nižniaj Silezii. Paźniej tunel byŭ začynieny, pra jaho na doŭhi čas zabylisia.
Padčas Druhoj suśvietnaj vajny niemcy pabudavali sistemu padziemnych tunelaŭ u hornym rajonie Vałbžycha i va Ŭrocłavie. Ličycca, što ciahnik adbyŭ mienavita z Urocłava. Polskija palaŭničyja za skarbami sprabavali znajści jaho jašče z časoŭ zakančeńnia vajny, adnak bieź jakich-niebudź vynikaŭ. Znajści zhubleny ciahnik sprabavała i polskaja armija ŭ časy praŭleńnia kamunistyčnaha błoka.
Pravy na ciahnik užo zajavili Izrail i Rasija (zołata jaŭrejaŭ i skarby z SSSR).
Ale paźniej u intervju radyjostancyi Jedynka Žuchoŭski skazaŭ, što abmierkavaŭ pytańnie nakont prynaležnaści zołata ź jurystami. Jany dali jamu dakładny adkaz — usio vyjaŭlenyja kaštoŭnaści pieradaduć dziaržaŭnamu kaznačejstvu.
Kamientary