Ministr zamiežnych spravaŭ Łatvii paćvierdziŭ, što jaho kraina zacikaŭlenaja ŭ elektraenierhii ź biełaruskaj AES
Kiraŭnik źniešniepalityčnaha viedamstva Łatvii Edhar Rynkievič u Polščy na mižnarodnaj kanfierencyi Warsaw Security Forum parazmaŭlaŭ ź biełaruskimi žurnalistami. «NN» pacikaviłasia, ci sapraŭdy Łatvija choča nabyvać elektraenierhiju z Astravieckaj AES.

— Što čutno adnosna vizitu Alaksandra Łukašenki ŭ Łatviju?
— Pracujem, ale pakul datu nazvać nie mahu.
— Ale sioleta?
— My pakul nie možam nazvać dakładnuju datu, ale bolš realistyčny nastupny hod.
— U čym pieraškody dla vizitu Łukašenki ŭ Ryhu?
— Adna prablema: kalandar zaniataści prezidentaŭ. Naš prezident ustupiŭ na pasadu ŭ lipieni, u jaho ciapier vielmi ščylny hrafik. U prezidenta Łukašenki — toje samaje. Viedajecie, nas jašče čakaje nataŭski samit u śniežni. Jašče šmat abaviazkovych sustreč. Ja b nie šukaŭ tut palityku, takija vizity rychtujucca doŭha, źmiena prezidentaŭ upłyvaje na heta, paviestka sustrečy karektujecca.
— Što čakajecca ad vizitu ŭ Minsku Fiederyki Mahieryni?
— Ja taksama budu ŭ Minsku ŭ piatnicu-subotu. U Minsku budzie prachodzić mierapryjemstva «Uschodniaha partniorstva» vysokaha ŭzroŭniu. Dumaju, što hety vizit źjaŭlajecca krokam, bo vaša kraina źjaŭlajecca siabram «Uschodniaha partniorstva», a «UP» źjaŭlajecca adnoj z najvažniejšych palityk ES.
Dumaju, što spadarynia Mahieryni padčas svajho vizitu abmiarkuje jak pryjemnyja, hetak i nie samyja pryjemnyja momanty.
— Ci jość šancy, što ŭ Minsku mohuć być užo zaklučanyja niejkija pahadnieńni ź ES?
— Nie, ja nie dumaju, što sustreča pojdzie ŭ takim ruśle, što niešta budzie zaklučacca. My ŭžo dastatkova daŭno rychtujem pryjarytety partniorstva Biełarusi i ES, ale jašče pavinny prajści pracedury pryniaćcia rašeńnia. Viarchoŭny pradstaŭnik ES moža padpisać takija pahadnieńni paśla rašeńnia Rady pa zamiežnych spravach ES. Ni hetyja, ni jakija inšyja dakumienty, nakolki ja viedaju, da padpisańnia nie rychtujucca.
— Sioleta heta moža być padpisana?
— Mnie ciažka adkazać. Heta zaležyć i ad Biełarusi, i ad ES. Nie zabyvajciesia taksama, što ŭ listapadzie ŭ nas budzie novaja Jeŭrakamisija, novy Viarchoŭny pradstaŭnik.
Ale Łatvija padtrymlivaje padpisańnie, pryčym ličyć, što padpisvać treba nie praź piać ci dziesiać hadoŭ, a ciapier.
— A jak spravy z padpisańniem pahadnieńnia ab spraščeńni vizavaha režymu?
— Jašče adzin dakumient, jaki my pavinny padpisać ź Biełaruśsiu. Viadoma, heta nie biaźvizavy režym, jak časta pamyłkova ličać. Ja liču, kali ŭ nas jość takija pahadnieńni z mnohimi krainami, jakija navat nie źjaŭlajucca siabrami «Uschodniaha partniorstva», to tut heta jaŭna pojdzie
i na karyść studentaŭ, jakija chočuć vučycca ŭ ES, i na karyść hramadzianskaj supolnaści. Tak što ja tut całkam padtrymlivaju hetaje padpisańnie.
— U žniŭni prajšła infarmacyja ź nievialikim nalotam skandalnaści, što Łatvija moža nabyvać enierhiju ź biełaruskaj AES.
— Vam padabajucca skandały, my heta skandałam nie ličym (śmiajecca).
Kali vy pahladzicie techničnyja paramietry, to nasiońnia Łatvija i Estonija mohuć nabyvać enierhiju ŭ Biełarusi tolki praź Litvu. Vy viedajecie, što pamiž Litvoj i Biełaruśsiu isnujuć roznahałośsi adnosna Astravieckaj AES. I vy viedajecie, što ŭ Litvie mohuć źjavicca zakony, jakija błakujuć kuplu enierhii z hetaj AES.
Kali heta adbudziecca, to Łatvija adčuje deficyt elektraenierhii. Praz heta čarhovy raz vyrastuć taryfy na elektraenierhiju. Heta aznačaje, što my pavinny šukać niejkija alternatyvy, pakul my nie sinchranizavali našy elektrasietki ź jeŭrasajuzaŭskimi, heta budzie prykładna ŭ 2025—2026 hady.
Naš urad razhladaje mahčymaść kupli elektraenierhii ŭ Rasii, što nie vyklučaje taho, što častka enierhii budzie biełaruskaj. «Skandał» tut niedarečnaje słova, chutčej prosta nieparazumieńnie.
— «Biełaruskaja naftavaja kampanija» niadaŭna zajaviła, što płanuje pavialičyć pastaŭki praź Litvu, a praz Łatviju i Estoniju źnizić. Z čym heta źviazana?
— Handal idzie tam, dzie heta vyhadna. I ja šmat razoŭ kazaŭ našym biznesmienam, jakija kažuć: davajcie zrobim niešta palityčnaje, kab Łatvii było vyhadna. Na heta ja kažu, što ŭsio rašajuć tolki vašy ceny, taryfy, jakaść. I heta tyčycca nie tolki biełaruskaha boku, ale i rasijskaha, kitajskaha, polskaha, amierykanskaha. U niejkaj stupieni naša ekanomika kankuruje i ź litoŭskaj, i z estonskaj, nie tolki ŭ biełaruskim kirunku. Dzieści my supracoŭničajem. Sprava susiedskaja, ja b skazaŭ, navat braterskaja. Ja b nie rabiŭ tut chutkich vysnoŭ. Kali ŭ litoŭcaŭ lepšyja prapanovy — značyć, buduć u ich.
Heta tyčycca i pytańnia pra AES. Kali my bačym, što nam pierakryvajuć dostup da dastatkovaj tannaj elektraenierhii pa palityčnych pryčynach, to, kaniečnie, my budziem šukać inšyja šlachi. Našy žychary, dumaju, nie zrazumiejuć čarhovaha pavyšeńnia taryfaŭ.
U nas idzie žorstkaja sprečka ŭ hramadstvie, kolki my płacim za enierhiju. Tut treba raździalić palityčnuju ŭltymatyŭnaść i ekanamičnuju vyhadu.
Kamientary